Barry uit Erica vecht voor paasvuren en bestormt ‘Den Haag’ met mammoet

Stichting De Mammoet wil dat de eeuwenoude paasvuurtraditie in Noordoost-Nederland immaterieel erfgoed wordt. Om dat op een ludieke manier voor het voetlicht te brengen trok voorzitter Barry Gepken met zijn kompanen door het Nedersaksische gebied om handtekeningen op te halen, op weg naar Den Haag.

Maandag bereikten ze de hofstad, waar ze hun tweeduizend krabbels tellende petitie overhandigden aan de Tweede Kamer.

„Het was fantastisch”, zegt Barry, nagenietend op een muurtje op het Binnenplein. „Wij mochten door alle poortjes, maar onze mammoet natuurlijk niet. Toen bedachten de Kamerleden dat ze wel naar ons toe konden komen. Ze vonden het heel interessant, die mammoet. En het mooie is dat het brandende kaarsje dat we bij ons hadden, zo ook kon blijven branden.”

Aanvankelijk wilde Barry te voet naar Den Haag, in een paar weken tijd. „Ons paasvuur mocht niet doorgaan, omdat we op de nieuwe plek de vergunning niet voor elkaar kregen. Dus we hadden alle tijd. Maar toen opeens kregen we bericht dat het vuur toch wél door kon gaan en moesten we dus bouwen. We besloten de reis in te korten tot een paar dagen. De mammoet is hele stukken op een auto-ambulance vervoerd.”

De groep ging onder meer naar Espelo en Scheveningen, waar de vuren volgens Barry lokaal zijn uitgeroepen tot cultureel erfgoed. Hij roemt de ontmoetingen onderweg. „We zijn er zo door verwarmd, terwijl er niet eens een paasvuur was, haha. Zoals de Duitsers het zo mooi zeggen: Der Weg ist das Ziel.”

Hij bestempelde de tocht als pelgrimstocht, hoewel Den Haag geen heilige plek is. Barry maakte eerder pelgrimages naar Rome en Jeruzalem. „De tocht gaat toch wel een beetje om: waar zijn wij en waar komen we vandaan? De Duitsers krijg je niet meer van de paasvuren af, maar wij waaien met alle winden mee. Dat is niet goed. We moeten onze cultuur niet laten verdwijnen.”

Het vuur in Erica mocht uiteindelijk niet doorgaan vanwege de droogte, net zoals zo veel paasvuren. „Waar het ons om gaat, nog los van de droogte, is dat de paasvuren aan alle kanten worden bedreigd. Stikstofberekeningen voor nieuwe plekken, eco-scans... of mag het op nieuwe plekken helemaal niet? Het is mij zelf niet eens duidelijk wat de regels nu precies zijn. Je wordt er moe van.”

Stichting De Mammoet denkt dat met een status als immaterieel erfgoed het makkelijker wordt om de paasvuren te organiseren. Dat gemeenten en organisatoren vanaf het begin met elkaar om tafel gaan zitten om te kijken wat er mogelijk is. Dat wellicht brandweer bij de vuren staat, zoals in Duitsland.

Waar zijn eigen vuur vandaan komt?

„Ik weet het niet precies. Veel vrienden vragen: ‘Barry, wat dóe je toch?’ Ik ben een man die niet ophoudt. Ik vind cultureel erfgoed ontzettend belangrijk. Het is je herkomst. Het bepaalt je toekomst. Al eeuwenlang branden er paasvuren! Dat is belangrijk na een barre winter. Het verbroedert en zorgt voor saamhorigheid. En als je die blije gezichten ziet rondom zo’n vuur... Het kan toch niet zo zijn dat dit ten onder gaat aan regels? Het vuur moet blijven branden.”

Barry heeft een eigen adviesbureau voor cultureel erfgoed. „Een kleintje hoor. Ik vind het jammer als oude dingen verdwijnen. Neem nou oude panden die worden gesloopt voor nieuwbouw. Dan wordt alles hetzelfde. Maar wij zijn allemaal uniek. De gebouwen kunnen niet praten, dus doe ik dat voor hen.”

Hij heeft de mammoet gekozen als symbool omdat dit dier is uitgestorven. Hij heeft goede hoop dat dit lot de paasvuren bespaard blijft, vanwege het enthousiasme maandag in Den Haag.

Leden van de Kamercommissie onderwijs, cultuur en wetenschap, onder wie Jimmy Dijk (SP) uit Groningen en Eline Vedder (CDA) uit Ruinerwold, stonden vooraan om hun sympathie te laten blijken. De Fries Aant-Jelle Soepboer (NSC) besloot de mammoet een stukje vooruit te trekken.

„We hopen dat het enthousiasme als een lopend vuurtje door de Kamer gaat. Onze boodschap is in ieder geval goed overgekomen.”

Op 12 juni is de eerstvolgende vergadering.