Vlnr: beheerder Klaas Willem Smeenge, oud-beheerder Steven Paas en Bé Kuipers, die De Koel een heus afscheidsfeest bezorgt. Foto: Harry Tielman
Een afscheidsfeest voor een sporthal? Ja hoor, waarom niet na 55 jaar trouwe dienst? Voor sporthal De Koel in Borger wacht de sloopkogel, maar niet nadat er uitbundig afscheid is genomen.
Gemengde gevoelens in Borger, althans bij de mensen die regelmatig te vinden zijn en waren in sporthal De Koel. En dan gaat het niet om alleen sporters. Ook het Sinterklaasfeest werd er altijd gehouden, om maar wat te noemen.
„Er liggen veel herinneringen en emoties in deze sporthal”, zegt Bé Kuipers (58). Hij was nog maar een peuter toen de hal in 1968 werd gebouwd. Hij kwam er voor schoolgymnastiek, zaalvoetbal en volleybal, waarvan hij acht jaar voorzitter was.
Kuipers is lid van de aanbestedingscommissie en zat in de klankbordgroep voor de nieuwe sporthal. Toen eenmaal vaststond dat de gemeente Borger-Odoorn vond dat De Koel zijn langste tijd had gehad, besloot hij in ieder geval mee te werken aan het vervolg. Wat voor sporthal moest er terugkomen? Waar was behoefte aan?
Afscheidsfeest
En hij bedacht dat op de allerlaatste avond van de oude Koel een afscheidsfeest op zijn plaats was. Hij wilde dat aanvankelijk koppelen aan het 25-jarige bestaan van de volleybalclub. Totdat de gemeente liet weten het een mooier idee te vinden als heel Borger afscheid zou kunnen nemen. „Zodoende wordt het nu een feest voor iedereen. De enige link met de volleybalvereniging is nu nog dat de winst daar naartoe gaat.”
Op 6 januari is het zover. Feestband De Moeflons treedt dan op in de sportzaal, waar voor deze gelegenheid ook de dranken worden geschonken. Als de vloer wordt besmeurd met bier, is dat geen ramp, verzekerde aannemer Dijkstra Draisma. De houten vloer wordt toch bewerkt om daarna een nieuw leven aan te gaan als achterwand van de kantine. Circulair bouwen is het credo, waarbij als het even kan onderdelen worden hergebruikt.
De huidige sportvloer krijgt een nieuw leven als achterwand van de kantine. Artist impression: AGS Architects
‘Dit laat je niet koud’
De vijfhonderd kaarten à 12,50 euro zijn inmiddels verkocht. Wat voor feest de kopers te wachten staat? In de vergunningaanvraag omschrijft Kuipers het als een ‘emotioneel en muzikaal afscheidsfeest’.
„Ik denk niet dat er letterlijk tranen met tuiten worden vergoten, maar het verdwijnen van deze hal gaat sowieso gepaard met emoties. Al die wedstrijden die hier zijn gespeeld en de grote feesten die hier zijn gehouden. De zaalvoetballers van Borger hebben hier eredivisie gespeeld, de judo houdt hier jaarlijks een supergrote wedstrijd, de uitvoering van de gymvereniging is hier altijd en wat mijzelf betreft: mijn moeder heeft hier op het hoogste niveau gehandbald. Dat soort dingen laat je niet koud.”
Of hij niet liever had gehad dat de oude Koel, na een renovatie, zou blijven staan?
„Dat vind ik een lastige vraag. Het is een heel mooie sporthal: knus, met een perfecte vloer en een tribune met goed zicht. Mensen houden van traditie en vinden dat De Koel hoort bij Borger zoals hij is. Neem de kantine: die stelt niet heel veel voor en toch is het jóuw kantine. Omdat je er al zoveel jaren komt. Het is gewoon gezellig. Maar goed, we zien ook dat De Koel veroudert. Op een gegeven moment moeten er zoveel dingen worden aangepakt dat je er beter een nieuwe kunt neerzetten.”
Vlnr: beheerder Klaas Willem Smeenge, oud-beheerder Steven Paas en Bé Kuipers, die De Koel een heus afscheidsfeest bezorgt. Foto: Harry Tielman
Protos Weering en Kerst Volleybal
De laatste week van december is De Koel het decor van een van de grootste evenementen die hier jaarlijks worden gehouden: het Kerst Volleybal Toernooi. De decembermaand, met ook het Protos Weering-toernooi, vormt de grootste inkomstenbron voor beheerder Klaas Willem Smeenge (47). De planning van de bouwklus is er zelfs op aangepast. De sloop start direct na het afscheidsfeest, op maandag 8 januari, waarbij het streven is de nieuwe hal in december 2024 klaar te hebben.
Smeenge hoopt van harte dat dit lukt. Hij nam de horeca vijf jaar geleden over van de familie Nijland, die het bijna 25 jaar runde. Eerst de echtelieden Anne en Pia, inmiddels beiden overleden, en later hun zoon Dennis. In die tijd was er nog een aparte beheerder.
Smeenge: „Ik kan beheer en horeca combineren omdat er tegenwoordig veel minder bij dat beheer komt kijken. De reserveringen gaan nu via de gemeente. Die taak heeft sowieso minder omhanden dan vroeger. Alles gaat digitaal.”
Verhuur luchtkussen en ski’s
Hoe anders was dat vroeger. Oud-beheerder Steven Paas (77) weet het nog goed. Verenigingen die in de zaal wilden sporten, moesten dat met briefjes aanvragen. Paas schreef alles op in boekjes, die onlangs bij het leegruimen weer tevoorschijn kwamen.
In die tijd konden particulieren ook een luchtkussen en andere sportartikelen huren. Paas bracht het rond en haalde het weer op.
„Het was een hele klus om zo’n luchtkussen weer schoon en droog te krijgen. Dat deden we meestal op maandag, als we ook de kleedkamers een grote beurt gaven. Dan kwam de hogedrukspuit erbij.”
Paas woont pal tegenover de sporthal. Op zich handig toen hij beheerder was, maar: „Iedereen wist dat ik daar woonde. Stonden ze als ik vrij was, opeens bij mij thuis voor de deur: ,Mag ik tien ski’s hebben?’ Dat was wel eens vervelend.”
De Koel vlak na de oplevering in 1968.
Prijskaartje: 9 miljoen euro
De komende tijd heeft Paas vol zicht op de sloop en de nieuwbouw, die in totaal 9 miljoen euro kost. Overigens blijft de hal De Koel heten, destijds de winnende naam van een prijsvraag. De Koel ligt letterlijk in een kuil.
De sporters moeten hun heil voorlopig elders zoeken, in andere dorpen. Wat ze daarvoor terugkrijgen, is een sportzaal - die in drie delen is op te splitsen - met een grotere, evenementbestendige vloer, een kantine die uitkijkt op de zaal en een multifunctionele ruimte voor onder meer sport en vergaderingen.
De beheerder, die tijdens de bouw als facilitair medewerker voor de gemeente gaat werken, is er blij mee. Hij heeft straks een keuken achter zijn bar waar hij de bitterballen klaar kan maken, om maar wat te noemen. Nu moet hij de hele kantine door naar een keukentje heel ergens anders in het gebouw.
‘Denk dat uiteindelijk iedereen er blij mee is’
„De indeling is straks ook voor iedereen veel logischer. Van weemoed heb ik zelf niet echt last. Ik wist natuurlijk al heel lang dat dit zou gebeuren. Natuurlijk komen er nostalgische gevoelens bij kijken als er iets wordt gesloopt. Ik zat zelf vroeger op handbal en ben ook met De Koel opgegroeid. Wat dat betreft vind ik het jammer dat het verdwijnt. In de nieuwe kantine zal het de eerste tijd steriel zijn. Zo nieuw en licht, terwijl er nog niks aan de muur hangt. Maar ik denk dat uiteindelijk iedereen er blij mee is.”
Zo gaat de nieuwe De Koel eruit zien. Artist impression: AGS Architects