Arja Olthof geeft Drentse les aan onder andere Keira (groene shirt) op het Roelof van Echtencollege in Hoogeveen. Foto: Gerrit Boer
‘Huh, hij kan Drents!’ Verbaasd, maar ook enthousiast reageerden leerlingen van het praktijkonderwijs aan het Roelof van Echten College in Hoogeveen toen hun leraar Marco Boer ze vorig jaar spontaan een reprimande gaf in de streektaal. Er was herkenning en ze vroegen om Drentse les. Sinds vrijdag zijn de streektaallessen een feit.
,,Wat is een rikketik-antrapper?” De 15-jarige Aron uit Hoogeveen wil aan het begin van de les eerst de kennis van Arja Olthof testen. De streektaalfunctionaris van het Huus van de Taol komt hem en een aantal andere leerlingen vandaag lesgeven. ,,Een AED?” vraagt Olthof. Aron: ,,Nee, een pacemaker.”
De toon is gezet, de derdejaarsleerlingen hebben er zin in. Voor de meerderheid is Drents geen vreemde taal, maar dat het een taal op zich is, daar staan ze niet allemaal bij stil. Als Olthof ze vraagt hoeveel talen ze spreken, blijft de 15-jarige Keira uit Zuidwolde steken op één: ,,Nederlands.” Tot ze zich realiseert dat het er twee zijn, met Drents erbij.
Zij en haar vriendin Brenna (ook 15) uit Mantinge vroegen hun leraar Marco Boer uit Dwingeloo vorig jaar om Drentse les. ,,Thuis praten we Drents, maar dat willen we ook graag op school. Waarom? Dat vinden we leuk”, zegt Keira. Onderling praten de vriendinnen meestal Drents, maar op school niet. ,,Sommige kinderen uit Hoogeveen lachen je uit als je Drents praat”, vertelt ze.
‘Waor kom ie weg?’
Olthof vertelt in het Drents aan de kinderen welke talen zij spreekt en waarom, en ze blijken haar prima te verstaan. Op haar 10de verhuisde ze met haar ouders vanuit Twente naar Drenthe. ,,’Waor kom ie weg?’ was de eerste vraag die ik kreeg op mijn eerste schooldag. Ik begreep werkelijk niet wat er gevraagd werd”, vertelt ze de leerlingen.
De tieners vertellen waar zij ‘weg’ komen: vooral uit de buitendorpen van Hoogeveen. Aron: ,,Ik woon nu één jaar in Hoogeveen, maar ik kom uit Hollandscheveld. Ik was er liever blijven wonen.”
Talentontwikkeling
Olthof geeft de leerlingen in totaal vijf vrijdagmiddagen Drentse les in het kader van talentontwikkeling binnen het Roelof van Echten College. Op die manier geeft de school leerlingen de ruimte om zelf aan te geven waar ze graag mee aan de slag willen, een vorm van maatwerk.
,,Sommige leerlingen gaven vorig jaar aan dat ze thuis beter Drents willen kunnen praten met hun ouders”, vertelt Marco Boer. De Dwingelder zocht vorig jaar contact met het Huus van de Taol in Beilen om te horen of Drentse les tot de mogelijkheden behoorde. Streektaalfunctionaris Olthof was meteen enthousiast. Boer heeft inmiddels zelf sinds kort een andere baan, maar komt wel speciaal op school voor de eerste les. ,,U bent eigenlijk te vroeg gestopt hier”, zegt Keira.
’Jarrebarre’
Olthof leert de tieners een gesprekje voeren in het Drents en speelt Bingo met ze om de getallen in het Drents te leren. Namen van ‘veugels’ leren ze aan de hand van een Kahoot-quiz op hun telefoon. Dat lijster een liester is weten ze allemaal wel, maar dat een mees een iemenpikkertie is, is ook voor ex-leraar Boer nieuw.
En een ooievaar? ,,Daar heb je misschien wel tien namen voor in het Drents. Eiber bijvoorbeeld, maar ook luibert”, legt Olthof uit. ,,Mijn opa zegt altijd jarrebarre, reageert Keira. Dat blijkt ook voor de streektaalfunctionaris een onbekend woord. Keira: ,,O jee, straks is het Fries!”