Vraog 10: 'Drentse' reclame Foto: YouTube Lidl Nederland
Streektaalambassadeur Jan Hartlief (71) uit Gieten liep twee dagen rond op de set van de Lidl-reclames. Daar hielp hij de acteurs een handje om hun Drentse uitspraak te verbeteren.
Waarom was u daar ook alweer?
„Renate Snoeijng, directeur van het Huus van de Taol, belde mij afgelopen week. Zij had contact met supermarktketen Lidl, omdat ze daar een taalcoach zochten. In de nieuwe reclames van Lidl speelt Alex Klaasen een man uit Drenthe, maar op zijn Drentse uitspraak kwam nogal wat commentaar. Ik ben daarom twee dagen lang op de set geweest, om de acteurs tijdens de opnames van de kerstreclame te helpen met hun Drents.”
„Fantastisch mooi. Ik was nog nooit op zo’n filmset geweest. Het was op het hoofdkantoor in Huizen en er liepen wel vijftig mensen rond. Voor een minuutje film draaiden ze twee dagen van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat. Ik liep er dan tussendoor om de acteurs te coachen met hun uitspraak, want er zijn meerdere mensen die Drents spreken in de volgende reclame. Zij waren eigenlijk zenuwachtiger dan ik en heel erg blij met mijn adviezen. Ik werd gewaardeerd, dat was heel fijn.”
Was u het eigenlijk eens met de kritiek op het accent van Alex Klaasen?
„Het Drents was geen Drents, dat klopt. Maar iedereen in Nederland moet het begrijpen, het mág dus helemaal geen Drents zijn. Dat neemt niet weg dat de Drentse tongval beter had gekund.”
Jan Hartlief op de set van de Lidl-reclames. Foto: Jan Hartlief
Hadden ze niet beter een Drentse acteur kunnen vragen?
„Eigenlijk wel natuurlijk. Ik heb begrepen dat ze gezocht hebben naar een landelijk bekende acteur die Thomas Acda kon opvolgen én Drents spreekt, maar die hebben ze niet gevonden. Daarom moet het maar zo. En Alex heeft een tijd in Drenthe gewoond, dus hij is wel degelijk bekend met de klank.”
Wat heeft u de acteurs precies geleerd?
Ik probeerde ze niet echt Drents te leren, maar de kenmerkende tongval erin te brengen. Op een gegeven moment moest een acteur ‘ze moesten eens weten’ zeggen. Een echte Drent zegt dan: ‘ze mussen es weten’. Dat kun je niet gebruiken, omdat dan half Nederland denkt dat je het over die kleine vogeltjes hebt. Het ging er vooral om dat je bijvoorbeeld de -en-klank aan het einde van een woord er goed af haalde.”
„Ze stonden erg open voor mijn suggesties en acteurs pikken aanwijzingen razendsnel op. Daarvoor heb ik ze allemaal een compliment gegeven. Of het eindresultaat ook goed is, moeten we afwachten. Van alle scènes hebben ze misschien wel twintig opnames en de ene keer ging het Drents beter dan de andere keer. Hopelijk pikken ze de goede opnames eruit, haha.”
En nu? Mag u een week gratis winkelen?
„Dat zou wel leuk zijn, maar nee. Ik was de enige vrijwilliger die dag, maar vond alleen de ervaring al heel mooi. Mochten ze het Huus van de Taol nog eens nodig hebben, wil ik graag nog een keer coach zijn.”
