De bodem zakt langs kanalen in Zuidoost-Drenthe. Foto: Marcel Jurian de Jong
Huizen verzakken in delen van Drenthe. Met name rondom Nieuw-Amsterdam is dat het geval. De gemeente Emmen opent daarom een speciaal loket voor inwoners. Coevorden volgt dat op de voet.
Wethouder René van der Weide van Emmen en zijn collega Jeroen Huizing van Coevorden zijn de bestuurlijke verantwoordelijken voor bodemdaling. Beiden hebben ze te maken met inwoners die zwaar in de rats zitten door hun scheurende huis.
Ratjetoe aan oorzaken
De knip gaan ze niet trekken, want huiseigenaren zijn volgens hen zelf verantwoordelijk voor schadeherstel. Maar niets doen willen ze ook niet. Naast bestuurlijke empathie willen ze een helpende hand bieden in de wirwar van regels en procedures.
Van der Weide (Wakker Emmen) is daarin een stuk verder dan Huizing (CDA). Sinds de noodkreet van bewoners rondom Nieuw-Amsterdam, Veenoord en Erica in deze krant eind 2019, kreeg de Emmer bestuurder te maken met 110 huishoudens met verzakte huizen en gescheurde muren.
Wat volgde was een groot onderzoek door de gemeente, provincie Drenthe en Waterschap Vechtstromen. Eerder dit jaar kwam onderzoeksbureau Fugro met de resultaten. De verzakkingen zijn het gevolg van een ratjetoe aan oorzaken, variërend van bodemdaling tot bouwkundige gebreken. De rol van gaswinning is volgens de de onderzoekers nihil.
Die variëteit aan oorzaken maakt het voor veel inwoners niet overzichtelijker. Want hoe moeten ze de schade herstellen en wie gaat dat betalen?
Emmen wil een handje toesteken met een zogenoemd serviceloket. ,,Nee, geen schadeloket’’, stelt Van der Weide resoluut. ,,We kunnen de schuldvraag niet beantwoorden en gaan dus ook niet financieel bijspringen. Wat we wel willen is een vaste plek creëren waar mensen terecht kunnen. Online en fysiek op het gemeentehuis.’’
Wat de mensen met schade in Emmen daarmee opschieten? ,,We kunnen adviseren waar mensen moeten zijn met een hulpvraag, en we voorkomen dat ze van het kastje naar de muur worden gestuurd.’’
René van der Weide: 'Voorkomen dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd.' Foto: Bianca Verhoef
Het serviceloket, met in eerste instantie één persoon, moet binnen een jaar openen. De wethouder benadrukt dat bewoners niet tot die tijd hoeven te wachten met vragen. ,,Iedereen kan nu ook al bij ons terecht. Met het loket willen we laten zien dat we het serieus nemen, we tuigen het liever te groot dan te klein op.’’
Verkeer geweerd van Vaart Zuidzijde
Voor het verder in kaart brengen van de bodemdaling, het opzetten van het loket en andere maatregelen is volgend jaar ruim 300.000 euro beschikbaar. Dat is nog buiten een bijdrage van provincie en waterschap gerekend.
Hoewel zwaar verkeer volgens de onderzoekers geen oorzaak is van verzakking, kan het wel een druppel zijn die de emmer doet overlopen voor huizen langs klinkerwegen met een ‘slappe ondergrond’. Daarom kijkt de gemeente waar vracht- en landbouwverkeer geweerd of verminderd kan worden. Het eerste resultaat: het zware verkeer aan de Vaart Zuidzijde bij Nieuw-Amsterdam moet straks via de Tuinderslaan. De gemeente neemt daarover snel een verkeersbesluit.
‘Beeld dat we niets doen, klopt niet’
In Coevorden volgen ze de ontwikkelingen in Emmen op de voet. Van meer dan 100 klachten is in de gemeente nog geen sprake maar recent melden zich bewoners van het Stieltjeskanaal bij Dagblad van het Noorden met ernstige verzakkingen. Zij voelden zich daarbij niet gesteund door de gemeente.
Jeroen Huizing: 'Beeld dat we niets doen, klopt niet.' Foto: C.J.F.Lieben
,,We zijn daarvan geschrokken’’, zegt wethouder Jeroen Huizing. ,,Maar het beeld dat wij niets doen klopt niet. We gaan bij melders langs en maken een rapport op. Wij willen het graag weten als mensen zich onveilig voelen in hun eigen huis. Niemand wil dan horen van instanties dat je niet bij hun moet zijn. Zo zijn wij in ieder geval niet.’’
Huizing heeft het onderzoeksrapport van Emmen gelezen. Dat roept herkenbaarheid op. Ook in Coevorden staan huizen op verschillende ondergronden. Huizing wil graag weten hoe groot de omvang is van problemen binnen zijn gemeentegrenzen zijn, voordat hij verdere actie onderneemt.
,,Emmen heeft wat dat betreft een voorsprong. We gaan het wiel niet opnieuw uitvinden. We vallen nota bene onder dezelfde provincie en waterschap. Schade hoeft niet bij de grens te stoppen. Dus roep ik iedereen met schade op zich vooral te melden.’’
De NAM liet eerder weten aan deze krant dat hen hoogstwaarschijnlijk geen blaam treft voor de schade aan huizen aan het Stieltjeskanaal. Die bewering doen zij op basis van het rapport over nabijgelegen locaties in buurgemeente Emmen. Huizing wil zo ver niet gaan. ,,Als wij eventueel onderzoek gaan doen, sluiten we niets op voorhand uit.’’
Aansluiten bij fonds
Zowel Huizing als Van der Weide zoeken nu uit of het mogelijk is dat hun gemeenten een beroep doen op een landelijk geldpotje voor duurzaam funderingsherstel. Dat fonds wordt nu vooral aangeboord door gemeenten in het westen van het land vanwege problemen met paalrot. Of particulieren in Zuidoost-Drenthe daarvan gebruik kunnen maken moet blijken uit dat onderzoek.