In het kerkje in Zweeloo was de aftrap van het Van Goghjaar in Drenthe. Gerrit Kamstra en Elizabeth Stoit presenteren het logo. Foto: Marcel Jurian de Jong
Op 11 september 1883 stapte Vincent van Gogh uit op het station van Hoogeveen voor een verblijf van drie maanden. 140 jaar later wordt Van Gogh van stal gehaald als ambassadeur van het landschap dat hem zo kon bekoren.
‘Het inrijden van het dorp was toch zo mooi. Enorme mosdaken van huizen, stallen, schaapskooien, schuren. Hier zijn de woningen heel breed, tussen eikenbomen van een superbe brons.’ Deze brief schreef Vincent van Gogh in november 1883 aan zijn broer Theo. Bijna 140 jaar na dato wordt in het kerkje van Zweeloo, het dorp waarover hij schrijft, het Van Gogh-jaar afgetrapt.
De provincie Drenthe, Recreatieschap Drenthe, Marketing Drenthe en de gemeenten Emmen, Hoogeveen en Coevorden, bundelen de krachten om een groot deel van de activiteiten in Drenthe in 2023 in het teken te stellen van Van Gogh. Daarvoor wordt de portemonnee getrokken: in totaal is 1,2 miljoen euro beschikbaar. De helft daarvan is bestemd voor initiatieven uit de eerdergenoemde gemeenten. Regisseur Alex Pitstra en producent ZOD films uit Emmen tekenen voor een film over Van Gogh.
Hét hoogtepunt van het Van Goghjaar is de Van Goghexpositie die vanaf 11 september volgend jaar in het Drents Museum in Assen te zien is. Voor het eerst worden Van Goghs ‘Drentse werken’ gezamenlijk tentoongesteld. ,,In de tentoonstelling gaan bezoekers op ontdekkingsreis met Van Gogh door het Drenthe van 1883”, vertelt conservator van het museum Annemiek Rens.
,,Het oeuvre van Van Gogh uit zijn Drentse tijd is maar klein en van sommige werken weten we niet waar ze zijn. We gaan proberen wat we kunnen vinden naar Drenthe te halen.” Behalve zijn eigen werk zijn volgend jaar in Assen ook schilderijen te zien van schilders die Van Gogh bewonderde.
‘Iets van heel Drenthe’
Dan is er muziektheater. Producent BUOG, die eerder Woeste Gronden en Jumping Jack maakte, werkt aan een voorstelling over een dag uit het leven van de beroemde schilder. De voorstelling wordt op vier historische plekken in Zweeloo opgevoerd. Theatergezelschap PeerGroup uit Donderen gaat in Hoogeveen een voorstelling maken gericht op jeugd van 9 tot 13 jaar. Vinnie wordt in oktober 2023 opgevoerd. Het Veenkoloniaal Symfonie Orkest (VKSO) verzorgt een reeks optredens in Nieuw-Amsterdam.
De plekken waar Van Gogh verbleef in Drenthe, vijftien in totaal, worden op verschillende manieren beter met elkaar verbonden. Gedacht wordt aan fiets- of wandelroutes om de bekende schilder, weliswaar 140 jaar na dato, na te kunnen reizen. Tot slot is een belangrijke rol weggelegd voor inwoners van de drie deelnemende Drentse gemeenten. Vanaf juni kunnen zij bij de provincie subsidie aanvragen voor kleinschalige activiteiten in het kader van het Van Gogh-jaar. ,,Dit is niet voor een klein aantal mensen in het circuit. Dit moet iets van Drenthe worden. Van de dorpen”, stelde gedeputeerde Henk Brink (VVD).
‘Vrede’
Het is de bedoeling dat Van Goghs ‘erfenis’ ook na 2023 zichtbaar en aantrekkelijk is voor toeristen. ,,We willen de Drentse trots versterken met het vertellen van het verhaal van Van Gogh”, zegt Elizabeth Stoit van Marketing Drenthe die het programma coördineert. En het zou mooi zijn als de bekende schilder een hoop toeristen naar Drenthe weet te trekken. Dat zou niet zo moeilijk moeten zijn, uit onderzoek blijkt dat bijna de helft van de ondervraagden het Drentse landschap wil leren kennen aan de hand van Van Gogh. Immers, zoals de schilder zelf poëtisch schreef: ,,Het is hier zo eigenaardig, en zóó stil, zóó vredig. Ik kan er geen ander woord voor vinden dan vrede.”