Afgelopen februari spijkerde Johan Derksen in Grolloo zijn wensen in de Spiekeriek van de gemeente Aa en Hunze. Foto: Marcel Jurian de Jong
Met een droge hamerplof tikt voetbalanalist Johan Derksen uit Grolloo een briefje in een dode boom. ‘Niets veranderen’ staat er in koeienletters. Derksen wil niks liever dan rust in zijn woonplaats. Hij was de eerste, na hem volgden andere wensen van bewoners van Aa en Hunze.
Want ken je ‘m nog? De dode eikenboom ‘Spiekeriek’ (spijker-eik, voor de niet-Drenten) die dit voorjaar door gemeente Aa en Hunze reisde als ludieke manier om inwoners inspraak te geven in de gemeente? Dat gebeurde in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. Mensen konden er briefjes op kwijt met hun vragen, grieven, emoties en ideeën.
Met de boom wilde de gemeente op een laagdrempelige manier met de inwoners praten. Ruim driehonderd berichten kwamen erop. „Laagdrempelig, ludiek en reclame voor de komende verkiezingen’’, zo meldde burgemeester Anno Wietze Hiemstra in januari in deze krant.
Maar wat gebeurt er met al die tips die in die eikenstam werden gehamerd? Tja. Eén ding is zeker: de inwoners horen er voorlopig niks van terug.
In een collegebrief ‘inzake afhandeling Spiekeriek’ zorgt het gemeentebestuur vooral dat het geen toezeggingen doet. In de woorden van raadslid Arie Fonk, initiator van de ideeënboom: „Het college dekt zich in tegen blauwe plekken in plaats van mee te denken met bewoners.”
Burgemeester en wethouders concluderen dat er inhoudelijk geen rode draad uit de briefjes aan de Spiekeriek te halen valt. De input wordt afgedaan met gortdroge taal. ‘Uitvoerende onderwerpen’ komen in uitvoeringsprogramma’s. Andere zaken worden ‘ter kennisgeving aangenomen’ of gedeeld ‘met betrokken ambtenaren om te kijken of en hoe we er wat mee kunnen.’
Ook vallen niet alle ideeën of vragen onder de bevoegdheid van de gemeente. ‘Soms is het Rijk bevoegd gezag, soms de provincie, soms een ondernemer en soms zelfs het bestuur van een dorpshuis’, schrijft de gemeente. Het is een beetje zoals het jeugddebat in het Provinciehuis van afgelopen vrijdag. Daar leerden jongeren dat politici beter in woorden zijn dan in daden: „Een stembusbus? Leuk idee, maar wij gaan er niet over.”
Van meer groen tot verpauperde dorpskern
De gemeente had overigens best kunnen reageren op verschillende ‘rode draden’. Zo wilden bewoners meer groen in de gemeente, meer faciliteiten voor kinderen en jongeren, starterswoningen, beter onderhoud van paden en wegen, betere handhaving op snelheid, een multifunctioneel centrum in Gieten, een opknapbeurt voor verpauperde dorpskernen, minder hondenpoep en minder lelieteelt. Van elk van deze thema’s werden minstens tien briefjes aan de boom gehamerd.
Hoe concreet de suggesties ook, het gemeentebestuur blijft bij de ‘afhandeling’ zeer op de vlakte. Met sommige onderwerpen is men ‘al aan de slag gegaan’ of ‘lagen er plannen om ermee aan de slag te gaan’, zoals verbetering van de gemeentelijke dienstverlening. Met dat laatste is de gemeente overigens al een beste tijd aan de slag. Niet gek dus dat inwoners de suggestie misschien ten overvloede maar eens aan een boom hangen.
De reactie van het college is waardeloos, vindt raadslid Fonk die zichzelf ziet als geestelijk vader van het project. Op 7 november kondigde hij in een mail aan burgemeester Hiemstra zijn vertrek aan als voorzitter van de werkgroep ‘Spiekeriek’, omdat reactie van het college te lang uitbleef. ‘Het is mij onmogelijk nog motivering te vinden om te blijven trekken aan een onwillig paard.’ Hij vond het uitblijven van een reactie ‘beschamend’ en ‘een slecht signaal naar de samenleving’.
Nu is die reactie er dus wel. Maar qua inhoud is Fonk er niet over te spreken. „Er zit geen urgentie in. Het college zegt constant: ‘We willen op een betere manier in contact met samenleving’. En dan ontstaat dat gesprek op ludieke manier, en doe je er niks mee. De reactie van het college is oppervlakkig, hier zitten mensen niet op te wachten.”
Vanuit de werkgroep - waar meer raadsleden in zaten - waren er concretere voorstellen, vertelt Fonk. „Er zouden mensen uitgenodigd worden in de raadszaal voor een gesprek. Met dat idee is niets gedaan.”
‘Nee’ is ook een antwoord
Maar ja, heeft het college niet een beetje gelijk? Je kunt toch niet op iedere grief van een inwoner ingaan? Natuurlijk hoeft de raad of het college niet overal ‘ja en amen’ op te zeggen, zegt Fonk. Zoals hondenpoep: daar is al een visie op. „Maar bewijs die mensen even een dienst en zeg dan: ‘Daar gaan we niet op handhaven’. Een negatief antwoord is ook een antwoord.”
O, en leuk detail? Dit zei burgemeester Hiemstra in januari óók: „De gemeente verplicht zich met dit initiatief om op de vragen antwoord te geven.”
