Kwartiermaker Henk Nijboer presenteert zijn definitieve plannen voor de sociale agenda. Foto: Corné Sparidaens
Speciale Nij Begun-banen, extra schooluren, zwangerschapssteun en miljoenen voor dorpshuizen. Dit zijn de belangrijkste plannen uit de sociale agenda van kwartiermaker Henk Nijboer, die 100 miljoen per jaar mag gebruiken voor Groningen en Noord-Drenthe.
Kwartiermaker Henk Nijboer gebruikte het afgelopen jaar om een sociale agenda te maken voor Groningen en Noord-Drenthe, een onderdeel van Nij Begun (zie kader). De komende dertig jaar is er jaarlijks 100 miljoen euro (en in totaal 3,5 miljard) beschikbaar om de achterstanden in de regio goed te maken.
De sociale agenda biedt in totaal zestien plannen, verdeeld over vier hoofdthema’s: verbetering van de (mentale) gezondheid, versterking van de leefbaarheid van dorpen en wijken, meer kansen voor kinderen en tot slot bestrijding van armoede en meer mensen aan het werk helpen.
Leefbaarheid opkrikken
Op het gebied van de leefbaarheid zet Nijboer geld opzij voor duizenden bestaande bewonersinitiatieven. Elk initiatief dat bijdraagt aan de gemeenschap, sport of cultuur krijgt maximaal 10.000 euro. Nijboer heeft daarnaast miljoenen over voor het bouwen of verbeteren van bijvoorbeeld dorpshuizen. Hij wil dat elk dorp en elke wijk een goede ontmoetingsplek heeft en mikt op 276 voorzieningen.
Verder komen er wijk- en dorpsondersteuners die bewoners moeten helpen om initiatieven van de grond te krijgen, van sociale activiteiten tot zorg. Bovendien trekt Nijboer miljoenen uit voor jongerenwerkers, buurtsportcoaches en cultuurcoaches om dorpen en wijken te activeren. Ook wil hij de gemeenschapszin een oppepper geven, onder meer door jongeren te stimuleren de regionale taal en cultuur te spreken en te kennen. Daar komen ‘taalnesten’ voor, waarbij ouderen met jongeren dialect oefenen.
Plannen voor scholen
Om de kansen voor kinderen te bevorderen zet Nijboer zwaar in op maatregelen op onderwijsgebied. Verreweg de duurste: 2 tot 6 uur extra les op school. De kwartiermaker verklapte in oktober al dat hij met deze maatregel zou komen. Nu blijkt uit het prijskaartje van 36 miljoen hoeveel belang hij eraan hecht om die extra schooluren te regelen.
De zogeheten ‘verrijkte’ schooluren komen op alle scholen in Groningen en Noord-Drenthe en zorgen dat kinderen kunnen sporten, knutselen, muziek maken of andere vaardigheden leren. Het precieze aantal uren varieert per school of per gebied, gaf Nijboer in oktober aan. Leerlingen uit gebieden met de grootste onderwijsachterstanden krijgen maximaal 6 uur extra les, bijvoorbeeld Oost-Groningen.
Wat is Nij Begun?
Nij Begun is een initiatief gericht op het herstel en de groei van de regio Groningen en Noord-Drenthe. Hiervoor is overheidsgeld beschikbaar gesteld.
Het initiatief omvat een pakket van 50 maatregelen die zijn opgesteld door het kabinet, in samenwerking met de parlementaire enquêtecommissie en lokale gemeenschappen. Deze maatregelen zijn bedoeld om de schade te herstellen, woningen te versterken, en de leefbaarheid en veiligheid in de regio te verbeteren.
De plannen die donderdag gepresenteerd worden, de sociale agenda, zijn een van de 50 maatregelen uit Nij Begun.
Kwartiermaker Henk Nijboer trok een jaar lang door de provincie om ideeën op te halen voor zijn Sociale Agenda. Foto: Corné Sparidaens
Verder wil Nijboer een brugfunctionaris op elke basisschool. Die moet kwetsbare kinderen ondersteunen en ouders advies of hulp geven of met de juiste instanties in contact brengen. In het voortgezet onderwijs komen opvoedkundige mensen te werken, bijvoorbeeld jongerenwerkers. Die hebben een vergelijkbare taak als de brugfunctionaris. Nijboer steekt ten vierde miljoenen in het versterken van leesvaardigheid en digitale vaardigheden.
Deelnemen aan werk
Een zwaar accent ligt op het terugdringen van armoede en zorgen dat meer mensen aan het werk kunnen. Nijboer heeft 10 miljoen per jaar over voor 500 zogeheten Nij Begunbanen. Met tijdelijke ervaringsplekken bij dorpscentra of andere sociale organisaties wil hij mensen die al langdurig ‘aan de kant’ staan een opstapje geven naar betaald werk.
Er komen buddy’s: ervaringsdeskundigen met armoede die opgeleid worden om 250 gezinnen in armoede te helpen. En Nijboer heeft voor nog eens 750 huishoudens met ernstige schulden een maatregel bedacht om hen met speciale trajecten te leren financieel veerkrachtiger te worden en zelf uit de schulden te klimmen. Ook wil Nijboer het aantal schoolverlaters terugdringen door op tijd hulp te bieden of door hen terug naar school te begeleiden.
Verbeteren van mentale gezondheid
Ten slotte heeft Nijboer nog drie maatregelen in het leven geroepen om het psychische welzijn van Groningers en Noord-Drenthe te verbeteren. Hij komt met een maatregel om zwangere vrouwen en jonge ouders te ondersteunen, een bewezen methode om de gezondheid van ouders én kinderen te verbeteren.
Daarnaast wil Nijboer zestig voltijdbanen voor welzijnscoaches realiseren. Huisartsen kunnen patiënten doorverwijzen naar die coaches en zo lange wachtlijsten bij de GGZ voorkomen. En de laatste maatregel is het versterken van de mentale weerbaarheid van jongeren. Nijboer brengt vijf al bestaande methodes naar het voortgezet en hoger onderwijs om de mentale gezondheid van alle jongeren en studenten te verbeteren.
Nu de plannen zijn gemaakt, begint Nijboer met zijn team met het uitwerken van de uitvoering van de sociale agenda. De eerste maatregelen starten al in de loop van 2025.