Freek Vonk: ,,Ik ben nog steeds hetzelfde jongetje dat met een schepnetje bij het slootje stond." Foto: Corné van der Stelt
Na Sinterklaas is Freek Vonk (42) de grootste kindervriend van Nederland. Maar hoe dol hij ook is op zijn jonge fans, hij heeft geen nesteldrang. „Ik pas ook niet in dat klassieke beeld van huisje, boompje, beestje.”
„Doe mij maar thee,” zegt Freek Vonk, „ik heb al vier koffie op.” Hij komt net zijn kantoor binnenstuiteren, gaat zitten en laat enthousiast de trailer zien van het 14de seizoen van Freeks Wilde Wereld.
Vervolgens begint hij over Sinterklaas: „Wist je dat er kinderen zijn die wél in de Sint geloven, maar níét in Freek Vonk? Ik vind dat zo lief. Ze zien me alleen tussen de wilde dieren op tv en kunnen zich gewoon niet voorstellen dat ik echt besta. Tot ze bij mijn show komen!”
Vier jij zelf 5 december?
„Nee, ik vier kerst met de familie: mijn ouders, broertjes en zusje, met aanhang. Het lastige is dat ik in de kerstvakantie altijd mijn shows in AFAS Live heb. Dit jaar vallen ze net vóór de feestdagen. Dus daarna kan ik het heerlijk ontspannen vieren met mijn familie. En het leuke is: mijn zusje is nu zwanger, dus volgend jaar vieren we het met die kleine erbij.”
’Ik weet nog dat ik op pakjesavond stuiterend door het huis rende’
Deden jullie er vroeger wel aan?
„Ja, dan werd er hard op de deur gebonkt en stond er een zak cadeaus. Ik weet nog dat ik op pakjesavond stuiterend door het huis rende en continu door de brievenbus gluurde om te kijken of de zak er al stond. Mijn vader had me al een paar keer gewaarschuwd dat ik niet mocht kijken. Maar natuurlijk deed ik dat toch, stiekem. En ineens zag ik iets bruins staan! Ik schreeuwde: ’Papa! De zak!’ Mijn vader zei, een tikje geïrriteerd, dat ik het ’vast verkeerd had gezien’ en hield me in de woonkamer. Maar de buurman had de zak al voor de deur gezet, alleen nog niet aangeklopt. Een paar minuten later klonk er gebonk.”
Hoe was jij als kind?
„Ik was een kleine wervelwind, echt een stuiterballetje. Nog drukker dan nu, want ik heb inmiddels geleerd mijn energie beter te kanaliseren. Ik was een positief jongetje, enthousiast, openhartig, eerlijk, en ook lief, denk ik. Al zullen best wat mensen gedacht hebben: wat een vervelende druktemaker.”
„Ik was toen al altijd buiten, op ontdekkingstocht. Met een schepnetje in de hand kikkervisjes en stekelbaarsjes vangen. Ik heb ook een blauwe maandag op voetbal gezeten, maar tijdens de trainingen lag ik meestal langs het slootje naast het veld beestjes te bestuderen. Dus dat was niet echt een doorslaand succes, haha.”
Was het een druk gezin?
„Ja, maar heel liefdevol. Mijn broertjes zijn 7 en 9 jaar jonger, mijn zusje 11. We hebben een hechte band. Omdat mijn ouders hun aandacht moesten verdelen en ik de oudste was, kreeg ik al vrij jong veel vrijheid. Zowel om alleen eropuit te trekken als om thuis slangen te houden. Al was mijn moeder daar in het begin fel op tegen. ’Slang erin, ik eruit’, zei ze. Mijn vader haalde haar over, en ik ging in rap tempo van één slang naar tientallen, tot uiteindelijk zelfs meer dan honderd in mijn slaapkamertje. Ik ben mijn ouders dankbaar dat ze me de ruimte gaven om mijn eigen pad te ontdekken. Daardoor werd ik al jong zelfstandig.”
Je liveshows doe je al sinds 2014. Blijft dat leuk?
„Ik kijk er het hele jaar naar uit! Ik ben een extreme perfectionist, dus ik ben continu aan het denken, bijslijpen, zoeken naar nieuwe, leuke dingen voor in de show.”
„Zodra ik het podium op stap, zie ik duizenden kinderen juichen en met open mond kijken. Dan weet ik weer waar ik het voor doe. Elke keer dat een kindje op me afrent en me spontaan een knuffel geeft, is bijzonder. Alsof ze me al jaren kennen. Sommige kinderen denken dat ik in Afrika woon en roepen verbaasd: ’Wat doe JIJ nou hier?!’”
„Maar de reactie die me het meest is bijgebleven, is van een jongetje dat elke dag met zijn vader naar Freeks Wilde Wereld keek. Toen zijn vader overleed, wilde dat jongetje per se dat een van mijn dvd’s mee begraven zou worden. Die is meegegoten in het cement van de grafsteen, zodat ’papa altijd naar Freek kan kijken’. Zo aangrijpend. Ik heb een kiezeltje van die grafsteen gekregen, dat heb ik nog steeds. Ik krijg nog steeds kippenvel als ik het vertel.”
’Ik voel wel spanning als ik oog in oog sta met een gevaarlijk dier, soms moet je in een split second een beslissing nemen’
Ben jijzelf ook nog een beetje kind?
„Dat denk ik wel. Ik ben nog steeds hetzelfde jongetje dat met een schepnetje bij het slootje stond. Die nieuwsgierigheid, dat enthousiasme, dat is precies wat me drijft. En dat is gemeend. Dat kun je niet faken: daar zou iedereen meteen doorheen prikken.”
„Ik zie kinderlijk enthousiasme ook niet als iets naïefs. Omdat het zorgt dat je blijft vragen, blijft kijken, blijft ontdekken. Dat houdt me levend.”
Maar daardoor kwam je ook al vaak in gevaar …
„Haha, goeie! Ja, de afgelopen jaren ben ik gebeten door twee haaien, tientallen slangen, ontelbare hagedissen, kaaimannen, gieren, zeearenden. Ik ben gestoken door een tijgermeerval, geëlektrocuteerd door een sidderaal, gewurgd door een anaconda, ondergepiest door chimpansees, ondergekakt door pinguïns en gekust door een zeekoe. Maar ik zou het zo weer doen.”
Deze zebra heeft uiteraard niet écht witgeverfde strepen, dit beeld is bewerkt met AI. Foto: Corné van der Stelt
Ben je weleens bang?
„Ik voel wel spanning als ik oog in oog sta met een gevaarlijk dier. Dat houdt me scherp. Spanning is iets natuurlijks, iets wat je moet respecteren. Maar je mag het niet de baas laten zijn, want door angst en paniek kun je fouten maken. Soms moet je in een split second een beslissing nemen. Onlangs in Namibië stond een door ons in slaap gebrachte bruine hyena ineens op, terwijl ik gehurkt naast hem zat. Hij stond letterlijk met zijn bek tegen mijn been aan. Als ik in paniek was opgestaan, had hij met één beet mijn arm of been kunnen breken. Dus ik bleef ruim 3 minuten doodstil zitten. Ook de mensen die op afstand toekeken, hielden hun adem in. Toen liep ie gewoon weg.”
Maar wat dacht je al die tijd: niet bijten, niet bijten?
„Ik dacht gewoon: als ik blijf zitten, is de kans dat het misgaat heel klein. Dat hield me rustig. Tegelijk dacht ik: waar staat de camera? Want ja, als het dan tóch gebeurt, wil ik wel dat het gefilmd wordt!”
„Of ik verslaafd ben aan adrenaline? Dat geloof ik niet. Wel aan de dopamine; als ik in de jungle tussen de wilde dieren sta, voel ik me het beste. Het liefst alleen, dan voel ik me het meest verbonden met alles om me heen. Sowieso kan ik heel goed alleen zijn.”
’Ik ben gelukkig, heb veel liefde om me heen, maar geen relatie’
Mis je geen partner?
„Nee, ik geloof ook niet zo in ‘missen’. Er zijn tijden in je leven waarin je juist vrijheid nodig hebt om te kunnen groeien, te reizen, te ontdekken. En soms komt er weer een tijd waarin je meer wilt delen. Ik volg dat ritme, zoals ik de natuur observeer: niets forceren, alles op het juiste moment.”
„Bovendien pas ik niet in dat klassieke beeld van huisje, boompje, beestje. Om echt gelukkig te zijn, moet ik de wereld in. Ik heb avontuur nodig, verre reizen, onbekende plekken. Dat maakt het lastig te combineren met een relatie, laat staan een gezin. Daar zijn relaties eerder wel op stukgelopen, ja.”
Toch heb je gezegd dat je het leuk zou vinden om vader te worden …
„Klopt, maar ik geloof niet dat ik dat per se nodig heb om een gelukkig leven te leiden. Mensen hebben een natuurlijke drang om iets achter te laten, ik ook. Maar dat kan op allerlei manieren. Ik deel mijn liefde voor de natuur met ontzettend veel kinderen, dat voelt voor mij ook als een soort nalatenschap.”
„Of ik er later spijt van krijg? Ik denk niet dat je keuzes moet maken uit angst voor spijt. Er zijn altijd momenten waarop je even denkt: hoe was mijn leven geweest als … Maar er is geen goed of fout. Dat besef geeft me rust.”
Date je wel?
„Ik ben gelukkig, heb veel liefde om me heen, maar geen relatie. Ik denk dat ik het daar even bij laat.”
Vonden eerdere partners het moeilijk als je weer eens in gevaar was?
„Ik kan me voorstellen dat dat niet altijd makkelijk was. Ook voor mijn moeder! Zij maakt zich vooral zorgen als ik met haaien ga duiken. Toen ik in 2017 op de Bahama’s gebeten werd door een haai, heb ik mijn ouders pas gebeld ná de 4 uur durende operatie. Anders hadden ze zich veel te veel zorgen gemaakt. Eerst waren ze een paar seconden in pure shock, maar daarna vooral opgelucht dat het goed was afgelopen.”
Heb je nog wensen? Zie je jezelf ooit nog settelen?
„Voor nu is dat niet aan de orde, maar wie weet hoe ik er over een paar jaar over denk. Eén ding weet ik wel: het mag nooit een sleur worden, want daar voel ik me totaal niet prettig bij.”
„Dus wat wil ik nog? Een huisje midden in de Surinaamse jungle zou fantastisch zijn. En er zijn nog zóveel plekken en dieren die ik wil zien: narwals in Groenland, reuzensalamanders in Japan, panda’s in China … De lijst is eindeloos. Gelukkig maar, zo blijft er altijd iets om van te dromen.”
In het kort
Naam Freek Vonk
Geboren 24 februari 1983
Privé single
Loopbaan de bekendste bioloog van ons land. Hij is hoogleraar aan de Vrije Universiteit, werkt bij Naturalis, is auteur van 55 wetenschappelijke publicaties én ontdekte twee nieuwe slangensoorten. Voor tv maakte hij een reeks programma’s, zowel voor kinderen als voor volwassenen. Hij heeft zijn eigen blad Wild van Freek, een wassen beeld in Madame Tussauds, talloze merchandise en een stichting die strijdt tegen stroperij. Vanaf 20 december staat hij elf keer in AFAS Live. Kijk voor meer info op: freekvonklive.nl
Houdt van Johan de Varaan, mijn trouwe vriend en huisgenoot
Hekel aan files, door mijn gebrek aan geduld
Ontspant door de sauna. Daarvoor heb ik wél geduld en ik heb er een thuis, dat scheelt