Maren Stoffels schreef een roman over onverwachte euthanasie van een vriendin. 'Ze heeft me beschermd'

Vier jaar geleden kreeg schrijfster Maren Stoffels telefoon van de moeder van haar overleden vriendin Laura. Of ze het op prijs zou stellen een van Laura’s handtassen te ontvangen. Dat wilde Stoffels wel. De tas bleek niet leeggehaald. Er zaten een gebruikte zakdoek, hondensnoepjes, lippenstift en een oude iPod in. In een van de zijvakken ontdekte ze een muntje van tien cent.

In Nog 27 dagen leven, de nieuwste jeugdroman van Stoffels, zet een vergelijkbaar muntje een ruilhandel in gang die mensen tot elkaar brengt. Dat geldt vooral de hoofdpersonen, twee meisjes, Lissa en Ellen. De een is onzeker en in zichzelf gekeerd. De ander is vastberaden, maar ernstig ziek en overlijdt.

Stoffels schreef haar boek in 27 dagen, de tijd die haar vriendin Laura op bed heeft gelegen alvorens ze in 2019 op 25-jarige leeftijd haar leven beëindigde. Ze leed aan kanker. Dat ze euthanasie zou plegen, wist Stoffels niet.

Het idee om over de dood van haar vriendin te schrijven kwam nadat Stoffels vorig jaar een rouwtherapie-sessie volgde. ,,Het verdriet zat nog heel hoog”, vertelt ze. ,,Kort daarna heb ik hartjes op mijn arm laten tatoeëren, omdat Laura in haar laatste appbericht aan mij twee hartjes stuurde. Tijdens het gesprek met de tatoeëerder ontstond het idee voor een boek.”

Onder scholieren geldt Stoffels (Amsterdam, 1988) als een van de meest bekende schrijfsters van Nederland. Dat is niet alleen omdat ze al op haar 17de debuteerde, met Dreadlocks & Lippenstift. Dat is ook omdat ze zo’n vijf keer per week voor de klas staat om over haar boeken te vertellen. Vanuit haar woonplaats Drouwen rijdt ze 60.000 kilometer per jaar door het land.

,,Steeds weer ander publiek, dat vind ik leuk”, vertelt ze. ,,Het is een tegenhanger. Altijd in huis zitten, is niet lekker. Het is ook om erachter te komen hoe iets landt bij leerlingen. Als ik merk dat hun aandacht wegzakt, wordt het interessant. Het voedt me als schrijver. Wat moet ik doen om hun aandacht erbij te houden?”

Dat ze met optredens het lezen onder jongeren bevordert, speelt ook een rol. ,,Ik wil laten zien hoe enthousiast ik ben over verhalen en vertellen. Daardoor gaan leerlingen lezen, denk ik. Ik doe dit nu achttien jaar en ik zie beweging. Ik zie prachtige mediatheken en schrijversdagen. En ik zie meer kinderen met boeken die ze van thuis hebben meegenomen dan jaren geleden.”

Stoffels komt uit een gezin waar lezen belangrijk werd gevonden. Haar moeder werkte in het onderwijs. Haar vader koos na een studie geschiedenis ervoor om kok te worden in een eigen restaurant. ,,Mijn broer en ik mochten vier keer per jaar naar de boekwinkel om zelf een boek uit te kiezen”, vertelt ze. ,,Op een gegeven moment vroegen we of het ook cd’s mochten zijn. Dat mocht niet. Het moesten boeken zijn. Ik heb ze nog steeds.”

Nog 27 dagen leven is Stoffels’ 39ste titel. Ze noemt het boek zwaarder dan de jeugdthrillers die ze ook heeft geschreven. ,,Het is minder plot gedreven, waardoor ik mij als schrijver vrijer voelde. Ik heb mezelf verbaasd over wat er tijdens het schrijven gebeurde.”

Laura was intelligent, gevoelig en spiritueel, karakteriseert Stoffels haar overleden vriendin. ,,Ze probeerde in het nu te leven. Voor ik haar leerde kennen, vond ik dat iets theoretisch. Maar zij kon het. Ze luisterde echt. Ze zag me ook echt. Ze leerde mij anders te kijken. Bij haar kon ik mezelf zijn.”

Na het overlijden heeft Stoffels zich afgevraagd waarom haar vriendin haar euthanasie-plan niet wilde delen. ,,Eerst voelde ik mij buitengesloten. Door erover na te denken en het op te schrijven is dat gevoel verdwenen. Ik ben gaan inzien dat het ook goed was dat ik het niet wist. Laura heeft me ook beschermd.”

In Nog 27 dagen leven weet Ellen niet hoe ernstig ziek Lissa is. De vriendschap wordt er gelijkwaardig en hecht van. Ellen leert het leven te omarmen. Het zwijgen over haar euthanasie stelt Lissa in staat nog even te ontsnappen aan de naderende dood.

,,Zo ging het bij mij en Laura ook”, vertelt Stoffels. ,,Doordat ik het niet wist, gingen onze gesprekken over het leven van alledag. Ze moet het fijn hebben gevonden dat er ook nog normale momenten konden zijn.”

De vriendschap met Laura heeft Stoffels’ leven veranderd, zegt ze. ,,Haar overlijden heeft mij aan het denken gezet: wie wil ik in mijn leven en wat ga ik met mijn tijd doen. Ik heb vriendschappen gehad waarvan ik mij nu afvraag of ik daar wel mezelf kon zijn. Ik neem niet meer genoegen met minder dan dat. Laura heeft de lat hoger gelegd. Daar ben ik heel blij mee.”