Jazzpianist Boelo Klat uit Groningen laat zich inspireren door de kosmos. Zaterdag presenteert hij zijn nieuwe dubbel-cd Space Age suite

De interesse voor de kosmos begon al in zijn jeugd. ,,Science fiction verslond ik. en later , natuurlijk’’, herinnert Boelo Klat (Groningen, 1962) zich. ,,Ik heb nog het beeld voor ogen, dat ik als jochie naar mijn oma ging en altijd mocht kijken. Vooral Spock vond ik intrigerend. Hij was half mens en half Vulcan. Hij had veel emoties, maar als Vulcan uitte hij dat niet. Daar zat een spanning in.’’

Maar ook de ontwikkelingen in de ruimtevaart heeft Klat altijd interessant gevonden. Van de eerste mens op de maan – ,,Dat staat me nog wel goed bij. Maar of ik het live, midden in de nacht gezien heb…’’ – tot de laatste ruimtetelescoop en de nieuwste Marslander, de pianist vindt het allemaal even fascinerend: ,,De ontwikkeling van het onderzoek naar het heelal gaat maar door. We kunnen steeds verder terugkijken in de tijd. Het doet ons beseffen hoe nietig de mens is.’’

Enkele jaren geleden had hij voor een opdracht een suite geschreven, bestaande uit drie composities: Len ,Toen ik in 2019 mijn vorige cd met zanger Marcel Kapteijn van Ten Sharp presenteerde in de Oosterpoort, heb ik met mijn trio die nummers nog als intermezzo gespeeld.’’ Niet lang daarna kwam corona en liet de suite hem niet meer los. ,,Ik ben doorgegaan met componeren en had uiteindelijk 21 composities.’’

Een belangrijke muzikale inspiratiebron was de soundtrack van de film . ,,Sowieso een prachtige film. Vooral de dreiging en de lange opbouw naar de climax in de muziek van Hans Zimmer is fantastisch. Dat heb ik ook toegepast in nummers als en . Tijdens de cd-opnames hebben we alles uit de kast gehaald en ook nog extra overgedubd, om meer kracht te genereren.’’

Een andere film is . ,,Nu komt daar niet eens zoveel muziek in voor. Maar je voelt daar echt de beklemming van de ruimte, of beter: van de leegte.’’ Hoe verklank je dat? Door net als John Cage 4 minuten en 33 seconden stil te zijn? ,,Haha, nee. Maar in het stuk s het wel een aantal seconden helemaal stil. Dat geeft toch dat beklemmende gevoel.’’

In het verleden werd de door Thelonious Monk beïnvloede muziek van Boelo Klat gemakkelijk geassocieerd met de Groningse kleigrond. Maar dit nieuwe album neigt toch sterker naar een ECM-sound. ,,Dat kan kloppen. Ik heb van dat label een aardig rijtje cd’s in de kast staan. Ik luister graag naar bijvoorbeeld Bobo Stenson of Christian Wallumrød. Het is bijna modern-klassiek. De rust die het label uitstraalt, spreekt mij aan. Je ziet het ook terug in het cd-ontwerp: de informatie is summier gehouden. Zo weinig mogelijk poespas. Op beide cd’s staan tien nummers en ze duren bijna even lang. De ene heet, de ander . Daarmee is het in balans. Ja, van de 21 composities is er één afgevallen. Maar dan hebben we bij een optreden nog een toegift…’’, zegt Klat glimlachend.

In het cd-boekje staat een korte tekst van journalist en publicist Frank Westerman, bekend van , maar ook van. ‘Hoe klinkt gewichtloosheid’, vraagt Westerman zich bijna filosofisch af. ,,In het nummer spelen we alle drie vrij’’, legt Klat uit. ,,We zijn los van elkaar, alsof we niet door een centrale kracht aan elkaar verbonden zijn, maar vormen samen toch een geheel.’’

Er is stilte, rust en ruimte. Met titels als , en klinkt het regelmatig melancholisch. Dat wordt soms onderbroken door steviger stukken, waarin het aardse geluid van het trio Klatwerk3 weer terugkomt. ,,We blijven Groningers: het moet ook niet té zweverig worden’’, reageert Klat monter. ,,Je moet contact houden met de aarde.’’

Nieuw zijn enkele soundscapes, gemaakt door Hans Breukel, die de kosmische sfeer benadrukken. En door verschillende kunstenaars zijn er filmpjes gemaakt bij zes nummers. Die worden vertoond tijdens de concerten. ,,Op andere momenten tonen we foto’s van telescopen. Dat zijn al kunstwerken op zich. Muziek en beeld versterken elkaar en vormen één geheel. Daarmee is een conceptalbum geworden met een extra dimensie’’, concludeert Klat.