Guy Weizman in actie als regisseur, hier bij de voorstelling The Underground'. Foto: Corné Sparidaens
De voorstelling ‘Nachtwacht’ van NITE is als een van de beste van het seizoen geselecteerd voor het Nederlands Theaterfestival. Regisseur Guy Weizman maakt daar kans op de regieprijs.
Er komt vast nog wel eens een september waarin NITE ontbreekt bij de selectie van voorstellingen op het jaarlijkse Nederlands Theaterfestival in Amsterdam. Dan zal het wereldje zich afvragen: huh, wat is er aan de hand in Groningen? Want het Groningse gezelschap, dat toneel, dans, muziek en beeldende kunst samenvoegt, heeft inmiddels zo’n beetje een abonnement op dit jaarlijkse overzicht van beste producties.
Nu gaat NITE erheen met Nachtwacht, dat inderdaad is bejubeld door pers en door publiek, in vrijwel overal uitverkochte zalen. Bovendien maakt artistiek directeur Guy Weizman kans op de prijs voor beste regie. Die kreeg bij eerder al eens voor Salam. Zijn vorige grote voorstellingen, The Underground en Yara’s Wedding, waren daar ook al present.
‘Nachtwacht’ heeft bezoekers geraakt
,,Het is natuurlijk fantastisch”, reageert Weizman. ,,Kennelijk hebben we voldaan aan een behoefte. Je kunt goeie kunst maken en zalen vol krijgen, zoals nu, maar het mooiste ervan is wanneer er een vonk overslaat, dat je impact kunt hebben. En de publieksreacties na de voorstelling waren indrukwekkend.”
Dat viel al na de openbare repetitie te voorzien. Toen, in de Stadsschouwburg van Groningen, hadden veel bezoekers na afloop al de behoefte hun eigen verhaal te doen. Nachtwacht laat het familieproces rond een stervende man in een verpleeghuis zien, de relatie van familieleden onderling, plus die met het onder druk staande zorgpersoneel, terwijl de man, gestalte gegeven door Jack Wouterse, langzaam wegglijdt. Het zware werd licht gemaakt, met humor en een wervelende choreografie van Weizmans partner Roni Haver.
Weizman: ,,Jack wilde na elke voorstelling, moe en zweterig, zo snel mogelijk in zijn auto naar huis. Op een avond zat hij al achter het stuur toen een vrouw op zijn zijraam klopte. ‘Ik wil u bedanken. Ik had een ingewikkelde relatie met mijn moeder. Na haar dood heb ik jarenlang last gehad van het pijnlijke afscheid. Door deze avond, met wat ik hier heb beleefd, heb ik het gevoel dat ik er een punt achter kan zetten’. Dit was één reactie, maar die stond voor meer. Veel mensen hebben het op hun eigen geschiedenis betrokken.”
Zijn ze straks beschikbaar, al die 27 performers
De vraag lijkt nu: hoe krijg je straks in september al die 27 performers opnieuw samen voor dat toetje. Vaak worden nieuwe contracten afgesloten, andere projecten aangegaan. ,,Dat wordt geen probleem. Het zijn fantastische partners met wie we werken”, zegt Weizman. Was er dan al een béétje rekening gehouden met een plek bij de topselectie? ,,We hebben vooraf inderdaad afgesproken dat iedereen september vrij zou houden.”
De openbare repetitie van 'Nachtwacht' in de Stadsschouwburg in Groningen. Jack Wouterse speelt daarin de hoofdrol. Foto: Nienke Maat
Het worden weer intensieve maanden voor NITE, met name voor de dansers van Club Guy & Roni, onderdeel van het gezelschap. Maandag beginnen de repetities voor Bad Nature, het vierde hoofdstuk in de reeks The Human Odyssee, een onderzoek naar de menselijke conditie, waarin de Club telkens samenwerking zoekt met een buitenlands gezelschap. Deze keer ver weg, in Australië. Weizman: ,,De première is in Brisbane. Vlak voor het Theaterfestival in Amsterdam. We vliegen terug en dan hebben de dansers net een paar dagen om bij te komen. En ondertussen werken ze ook al aan een derde voorstelling.”
Buiten de lijntjes
Bad Nature is pas eind dit jaar in Groningen te zien, Weizmans nieuwe grote NITE-voorstelling Hope begin volgend jaar. Dan komen alle uiteenlopende kunstdisciplines weer samen, een vorm waarmee Weizman, van oorsprong danser/choreograaf, al jaren indruk maakt. ,,Ik denk dat we een beetje buiten de lijntjes hebben getekend.” Anders gezegd: Weizman heeft nieuwe lijnen getrokken.
Het Houten Huis met de beste locatievoorstelling
Naast Nachtwacht van NITE is straks uit Groningen ook Het Houten Huis present op het Nederlands Theaterfestival. Voor ze verdwijnen, geschreven en geregisseerd door artistiek leider Elien van den Hoek, is uitgekozen als beste locatievoorstelling van het seizoen.
Hierin onderzoeken een wetenschapper en zijn assistent op een vrij klungelige wijze het wel en vooral wee van een kaboutervolkje. Bij kabouters denk je al snel aan leuk en aardig, maar hier blijken ze toch ook een behoorlijk wrede kant te hebben. Het kaboutervolk wordt gespeeld door het Belgische gezelschap Theater STAP, acteurs met een verstandelijke beperking, in dit geval vooral het syndroom van Down. Dat wordt haast vanzelf komisch, maar Van den Hoek heeft hun rol met respect uitgewerkt.
‘Wonderschone keuze’
De voorstelling ging in première op Oerol. ‘Wat een wonderschone keuze om de kabouters door mensen met het Syndroom van Down te laten spelen’, stelt de Nederlandse Toneeljury onder leiding van Abdelkader Benali. ‘De vormgeving is sprookjesachtig mooi en vergroot de magie’. Over Nachtwacht zei de jury onder meer: ‘Het stuk is bij vlagen dieptriest, maar ook hoopgevend omdat er steeds een poging wordt gedaan om zichzelf, elkaar en het leven te begrijpen’.
Naast Nachtwacht zijn onder meer twee voorstellingen geselecteerd van ITA, De Wand en Giovanni’s Room, beide geregisseerd door Eline Arbo. Als opvolger van Ivo van Hove, met een nalatenschap vol onderlinge strubbelingen en beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag, is zij een geduchte concurrent voor NITE’s Guy Weizman, niet alleen door de kwaliteit van haar werk, ook door wat zij in Amsterdam heeft moeten overwinnen. Arbo liep als regietalent overigens stage in Groningen bij NITE, toen nog NNT, net als de nu ook ‘gearriveerde’ Liliane Brakema.
