Elke woensdag geeft Jelte Olthof, universitair docent Amerikanistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, commentaar op de politiek van de Amerikaanse president Trump. Vandaag aflevering 16.
„Dat Donald Trump in het Midden-Oosten wordt gelauwerd als een vredesduif is tamelijk bizar, hoe groot zijn bijdrage aan het staakt-het-vuren in Gaza ook is geweest. Het staat in schril contrast met zijn inzet van militairen in eigen land, zogenaamd om in democratisch bestuurde steden de orde te handhaven.
Zorgwekkend is ook dat er in Amerika sinds 1 oktober sprake is van een shutdown. De overheidsdiensten liggen al twee weken plat. De meeste ambtenaren zitten thuis en krijgen niet betaald. Alleen degenen met essentiële functies vervullen nog hun taken. Het is overigens niet de eerste keer dat dit gebeurt.
‘Amerika leeft op te grote voet’
De achtergrond van zulke shutdowns is dat Amerika op te grote voet leeft. Om de overheidsdiensten te laten draaien, moet er telkens geld worden bij geleend. Iedere keer dient daarvoor in het Congres een voorstel te worden ingediend. De Democraten hebben hun instemming nu afhankelijk gemaakt van het verlengen van belastingvoordelen voor mensen die in het zorgstelsel Obamacare zitten.
Beide partijen hebben de hakken in het zand gezet. Een verschil met eerdere shutdowns is dat de Republikeinen en Democraten het spel meer dan ooit politiek insteken. De Democraten denken eindelijk met Obamacare, waar 80 procent van de Amerikanen achter staat, een stok te hebben gevonden om Trump mee te slaan. Daarmee hopen ze de Republikeinen naar de onderhandelingstafel te krijgen.
‘De Republikeinen halen sloopkogel door de federale overheid’
De Republikeinen, die onder invloed staan van de rechts-radicale vleugel, grijpen de shutdown aan om een sloopkogel door de federale overheid te halen. Ze ontlenen hun mantra aan Ronald Reagan: de overheid is het probleem, niet de oplossing. Trump heeft al gedreigd ‘democratische’ ministeries uit te kleden. Hiermee doelt hij waarschijnlijk op dat van milieu en de belastingdienst. Ook heeft hij energie- en infrastructuurprojecten in Democratische staten stil gelegd of op de lange baan geschoven.
Intussen zijn veel ambtenaren de dupe. Na een shutdown krijgen ze hun salaris na afloop alsnog uitbetaald. Nu staat dat op losse schroeven. Er zijn ook al medewerkers ontslagen. Daarnaast zijn gewone Amerikanen slachtoffer van een niet functionerende overheid. Trump lijkt erop te rekenen dat de onvrede daarover de Republikeinse partij, als hoeder van de kleine overheid, in de kaart speelt.”
