Elke woensdag geeft Jelte Olthof, universitair docent Amerikanistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, commentaar op de politiek van de Amerikaanse president Trump. Vandaag aflevering 17.
„Op een afgeschermd Telegramkanaal hebben jonge Republikeinen zich onlangs op zeer radicale wijze uitgelaten over minderheden. Het zijn geen pubers, maar meest twintigers en dertigers, vooral hoogopgeleide jonge mannen. Ze deden extreem discriminerende uitspraken over zwarten, homoseksuelen, Joden en vrouwen.
Het meest schokkend waren teksten waarin Hitler en de Nazi’s worden verheerlijkt. Er wordt openlijk gefantaseerd om politieke tegenstanders naar de gaskamers te sturen. Er werd zelfs voorgesteld om alle festiviteiten rondom Martin Luther King af te schaffen.
‘Het is gekoppeld aan ideeën over witte superioriteit’
Dergelijke taal werd ook na de moord op Charlie Kirk gebezigd. Meteen daarna is in Republikeinse kringen geopperd dat links en woke moeten worden uitgeroeid. Sindsdien zijn alle remmen los. Het is gekoppeld aan ideeën over witte superioriteit. Dergelijk gedachtengoed wordt ook verkondigd door aanhangers van Andrew Tate. Binnen de universiteiten is het behoorlijk populair onder mannelijke studenten. Het is dus tamelijk wijdverspreid onder jonge mensen in Amerika.
Dit kun je op verschillende manieren duiden. Je kunt vaststellen dat het exemplarisch is voor de huidige, losgeslagen internetgeneratie voor wie niets heilig is. Om elkaar uit te dagen laten mensen zich steeds radicaler uit, al dan niet semi-ironisch bedoeld. Daarmee willen ze indruk maken en scoren.
Sommigen nemen dit soort provocerende gedachten mee naar de Republikeinse Partij. Daar krijgen ze vrij baan. In chatgroepen zijn er wel wat leden die tegenwicht bieden, maar zij vormen niet de meerderheid.
‘Ook in de rest van Amerika wordt het steeds meer gemeengoed’
Ook Trump is er niet vies van. Talrijke keren heeft hij zich publiekelijk racistisch, homofoob en vrouwonvriendelijk uitgelaten. Hij gelooft in de superioriteit van de witte man, waar hij zelf symbool voor staat. Nu deze abjecte ideeën beginnen door te sijpelen in de Republikeinse Partij, worden die ook in de rest van Amerika steeds meer gemeengoed.
In de twaalf jaar dat Trump nu de media domineert in binnen- en buitenland, heeft hij ruimte geschapen voor dit extreemrechts gedachtengoed. Ik denk dat weleens wordt onderschat hoeveel effect dat heeft op jonge mensen. Dankzij de Amerikaanse president voelen ze zich veel minder geremd om deze ideeën aan te hangen en uit te dragen. Dan zie je hoeveel invloed Trump op de lange termijn uitoefent op de maatschappij.”