De familie Parzyszek zag alle hoeken van Europa: 'We verlangden terug naar ons leven in Emmen' Foto: Jari Leijssenaar
Het soms jaloersmakende profbestaan met dikke auto’s en dure huizen is slechts weggelegd voor de grootste voetballers. Mindere goden worden vaak speeltjes van rijke eigenaren en slepen soms hun geliefden van hot naar her. Spits Piotr en ‘spelersvrouw’ Patty Parzyszek kennen die andere kant van de voetballerij als geen ander.
Patty Parzyszek(34)heeft een afvinklijstje op haar telefoon met alles wat ze meteen moet regelen bij een transfer van haar man. De huur opzeggen, verzekeringen regelen, een nieuwe school voor de kinderen zoeken enzovoort.
De vraag is niet of ze de checklist gaat gebruiken, maar hoe vaak en wanneer weer. Ze heeft 14 jaar een relatie met profvoetballer Piotr en het stel verhuisde daarin even vaak: van de Achterhoek tot Londen en van Madrid tot Emmen.
Dit voetbalseizoen leven ze voor het eerst apart van elkaar. Patty woont met dochters Zofia (10) en Lena (5) in de wijk Delftlanden in Emmen, Piotr leeft dik 2400 kilometer verderop in een appartement in Finland.
Kuopio of Emmen? ‘Ik hou sowieso van jullie’
Bij zijn nieuwe broodheer KuPs in de Finse stad Kuopio wacht een spannende periode met zaterdagavond de Finse bekerfinale, en daarna de strijd om het landskampioenschap en Europees voetbal. Hij trekt de komende maanden dwars door het continent dat hij zo goed kent.
De in Polen geboren Nederlander voetbalde in Engeland, België, Denemarken, Polen, Italië en Spanje. Zijn grote liefde Patty volgde hem tot nog toe overal.
Piotr is een weekje over in de plaats waar zijn gezin zich het meest thuis voelt: Emmen. Hij was er 2 jaar geleden een seizoen aanvaller van FC Emmen. Het paar maakte vrienden voor het leven en ook hun dochtertjes zijn hier het gelukkigst. Toen deze zomer een nieuw voetbalavontuur in Finland op hun pad kwam, stond het gezin dus voor een moeilijk besluit.
„Vorig seizoen speelde ik in België’’, vertelt Piort. ,,We wilden na de zomerstop heel graag een transfer maken naar Azië. Er kwamen wel wat telefoontjes uit Indonesië, Zuid-Korea en Thailand, maar echt concreet werd het niet. Toen de klok tikte kwam een aanbieding van de heel andere kant van de wereld. Daar moesten we het dus over hebben thuis.”
Een berichtje aan de ouders: 'Als jullie ons nog willen zien, kom dan nu naar Schiphol'. Foto: Jari Leijssenaar.
„We hebben eerder in Denemarken gezeten en dat was de zwaarste periode uit ons leven samen’’, zegt Patty over de terugkeer naar Scandinavië. „Naar Azië waren we met zijn allen meteen in het vliegtuig gestapt, omdat we onszelf en de kinderen dan ook iets extra’s mee hadden gegeven voor het leven, voor Finland voelde dat niet zo.”
Mee met Piotr, zoals ze haar hele volwassen leven al deed, was plots niet meer zo vanzelfsprekend. „Het bleek ook een gedoe om opvang en school te regelen, terwijl het schooljaar voor de deur stond. Ik verlangde terug naar ons leven in Emmen, naar onze vrienden hier. We hebben onze dochtertjes gevraagd wat zij wilden: Emmen!”
Dus vertrok Piotr alleen naar het nieuwe onbekende en plaatste Patty een, vooral door voetbalsupporters, veel gedeelde oproep voor een huurhuisje in Emmen en omstreken. Het afscheid op het vliegveld is verdrietig: „We willen dit niet. Waarom doen we dit toch steeds?”, snikken de kinderen.
De 10-jarige Zofia is het wel gewend. De voertaal thuis was eerder Engels en nu Nederlands. Op verschillende scholen leerde ze ook een aardig woordje Pools, Italiaans en Spaans. Patty: „In maart vraagt ze altijd: „Waar wonen we volgend jaar?” En dit keer voegde ze er aan toe: „Waar we ook naar toe gaan, ik hou sowieso van jullie.”
Van Doetinchem naar Londen: Let’s go!
De woorden dringen steeds duidelijker binnen bij Patty en Piotr bij de keuzes die ze maken. Aan de toekomst van hun meiden hoefden ze nog niet te denken, toen ze elkaar leerden kennen bij het tankstation in Doetinchem. Piotr (19) kwam als kersvers prof met een tankpas van De Graafschap afrekenen bij Patty (21), een docent in opleiding met een bijbaan bij de pomp.
Piotr kan zich hun eerste gesprek nog zo voor de geest halen. „Op de ochtend na een verloren wedstrijd kwam ik een broodje halen. ‘Dat was niet best gisteravond’, zei ze. ‘Kan ik toch niets aan doen dat we verloren, ik zat op de bank’, reageerde ik.”
Ondanks de plaagstootjes en het Justin Bieber-jongenskapsel van de jonge spits, klikt het. Tussen de eerste flirt en een relatie zit nog wel een paar maanden. „We werden vrienden op Facebook, maar op haar profielfoto stond een jongen”, verklaart Piotr zijn terughoudendheid. „Dat was gewoon mijn broer, joh’’, lacht Patty.
Buiten training en studie zitten ze uren samen op haar studentenkamer in Doetinchem. Ze zijn hoteldebotel en ook op het veld gaat het Piotr voor de wind. Hij prijkt bovenaan het topscorerslijstje van de eerste divisie. Een transfer lonkt.
FC Groningen en FC Utrecht informeren, het Franse Nantes wil hem binnenhengelen en uit Portugal komt een zware delegatie van Benfica op jacht naar zijn handtekening. De Graafschap heeft het financieel zwaar en wil een miljoen vangen voor hun goudhaantje.
Vlak voor de transferdeadline komt de Vlaamse voetbalmiljardair Roland Duchâtelet om de hoek piepen. De eigenaar van meerderde voetbalclubs wil Piotr stallen in Londen bij Charlton Athletic. De koffers kunnen gepakt.
„Als jullie ons nog willen zien, kom dan nu naar Schiphol’’, is Patty's boodschap aan alle ouders. „We zijn op dezelfde dag vertrokken en ik heb mijn kamertje zo achtergelaten. Toen had ik nog geen lijstje, nee. We hebben geen moment getwijfeld: we waren jong en de wereld lag aan onze voeten: let’s go!”
In Londen wacht een groot appartement op de begin twintigers. Met een 5-jarig contract op zak lacht het geluk hun toe. Maar Piotr komt niet aan spelen toe. „Ik begon weer onder aan de apenrots, niemand kende me.” Het blijft bij zijn debuut, thuis tegen Birmingham City.
De twee gaan op vakantie en verloven zich. De daadwerkelijke bruiloft laat lang op zich wachten. Bij terugkomst moet Piotr zich melden op de clubburelen voor een harde boodschap. Hij moet verkassen naar een andere club van de suikeroom, naar Sint-Truiden in Belgisch Limburg. Hij belt Patty, die de hele nacht doorbuffelt om het appartement leeg te halen. De volgende ochtend getoeter voor de deur. De taxi. Op naar België.
Van Sint-Truiden naar Randers. ‘Het was er zo donker’
De eerste 2 maanden leven ze vanuit hun koffer in een hotel. In Sint-Truiden blijken ze prima te aarden en is er veel contact met andere spelers en spelersvrouwen. Sportief gaat het ook prima: de ploeg wordt kampioen mede door twaalf doelpunten van Piotr. En ook buiten het veld is het raak.
Patty raakt zwanger van hun eerste dochter. „We waren wel wat jong, maar mijn moeder was erg ziek. We wilden heel graag dat ze nog oma kon zijn. Het stomme was dat zij ons juist te jong vond’’, blikt Piotr terug.
Zofia komt ter wereld in Vlaanderen: „In hetzelfde ziekenhuis als Max Verstappen”, glimt Piotr. Die toevoeging hoort Patty niet voor het eerst: „Dat moet hij er altijd even bij zeggen.’’
'Terug in Nederland ontdekten we pas hoe leuk het is om ouders te zijn en een normaal leven te leiden'. Foto: Jari Leijssenaar.
België bevalt prima. De familie is op rij-afstand en de club gaat op het hoogste niveau spelen. Dan besluit de eigenaar huurspelers te laten gaan en zo eindigt het avontuur bij Sint-Truiden voor Piotr. Het jonge gezin gaat tijdelijk wonen bij Patty’s ouders in Winterswijk, die wel vaker als uitvalbasis dienden tijdens de grillige carrière van hun schoonzoon.
Daar gaat op een zaterdag de telefoon met de boodschap dat Piotr zich op maandagochtend weer moet melden in Londen bij zijn werkgever Charlton. Ook de kleine Zofia moet halsoverkop mee met de oversteek. De jonge baby huilt veel en slaapt slecht. Piotr traint mee met het tweede elftal en Patty ziet ondertussen de muren van de hotelkamer op zich afkomen.
Het zijn de omstandigheden die maken dat ze happen op een aanbieding vanuit Denemarken. Het salaris blijft weliswaar gelijk, maar daarmee is het positiefste wel gezegd over de verhuizing naar Midden-Jutland. Piotr: „Dat was achteraf geen goed besluit, maar we moesten weg uit dat hotel met die kleine.”
Patty: ,,Ik was een jonge moeder en werd gek daar. Ik bekijk soms nog foto’s uit die tijd en het is alsof ik naar een vreemde kijk. Ik heb die periode denk ik diep weggestopt.’’
Randers is niet de plek om het jonge gezinsleven weer op de rit te krijgen. „Londen is natuurlijk een wereldstad, in Doetinchem en Sint-Truiden is het fijn leven, maar daar was helemaal niets. En het was er altijd donker.”
De trainer die wikt en weegt over het sportieve lot van Piotr blijkt een oude Engelsman die maar weinig ziet in de Poolse-Nederlander. Tijdens zijn eerste keer in de basis maakt Piotr het winnende doelpunt, maar de volgende wedstrijd wordt hij pas diep in blessuretijd ingebracht. „Dat was een vernedering. Na die wedstrijd ben ik naar huis gereden en zijn we direct naar Nederland vertrokken. Ik dacht: ik kom hier niet meer terug.”
Bij Patty’s ouders thuis volgt een onzekere winter. Op transfer deadline day (de deadline ligt op 1 februari) vliegen de faxen over en weer: op 31 januari om 23.55 uur is het beklonken. Het contract in Engeland is ontbonden en de vrije Piotr keert terug bij zijn oude liefde De Graafschap.
Van Zwolle naar Piast. ‘Er zit altijd meer in’
„Toen hebben we pas ontdekt hoe leuk het is om ouders te zijn en een normaal leven te leiden”, vertelt Patty.
Piotr ziet dan ook in wat voor maffe wereld hij acteert. „Ik wist al wel een beetje hoe vuil de voetballerij kon zijn. Als 11-jarig jochie werd ik tegen alle afspraken in aan de kant gezet door Vitesse en werd mijn leven overhoopgegooid. Het gesol met kinderen begint zo jong al. Toch is Nederland nog zeer beschaafd vergeleken met het buitenland. Daar ben je gewoon handelswaar van een rijke eigenaar.”
Ze blijven voor hun doen lang in Nederland, waar ze nog een ‘gewone’ transfer maken van De Graafschap naar Zwolle. Daar is al snel weer buitenlandse interesse, maar ze blijven in de Hanzestad om dicht bij de zeer zieke moeder van Piotr te zijn, die in Arnhem woont.
Vlak voor haar overlijden, in maart 2018, scoort hij en onthult een tekst onder zijn shirt: ‘Kocham cie mama’ (‘Ik hou van je mama’).
De zomer erop vertrekken ze naar het moederland van Piotr, naar de Poolse stad Gliwice. Hun tijd daar is boven verwachting. Met name Patty vreest een achtergebleven gebied, maar ze raakt al snel verknocht aan het moderne, goedkope en vriendelijke land. Piotr scoort aan de lopende band, Patty is weer zwanger en die lange verloving wordt eindelijk omgezet in een huwelijk.
„De zwangerschap was zwaar, ik kreeg een infectieziekte en we maakten ons grote zorgen over de gezondheid van de baby. Toen hebben we voor het eerst in ons leven de kaart van profvoetballer getrokken”, vertelt Patty. „In Nederland moet je als bekende prof vooral achteraan staan omdat je ‘alles al hebt’, in het buitenland ben je echt iemand tegen wie ze opkijken.”
Een van de beste gynaecologen van Polen is fan van Piotrs club en plots is de wachtlijst van 2 maanden verdwenen. De keizersnede wordt precies gepland rondom het wedstrijdschema van Piast Gliwice.
Daags na de bevalling moet Patty smeken om een paracetamol bij de traditionele Poolse vroedvrouwen. Onderweg belt Piotr vanuit de spelersbus – op weg naar een verre uitwedstrijd – naar de gynaecoloog en de pijnbestrijding is zo gepiept. Het gezin is met de kleine Lena compleet en gelukkig in Polen. Toch blijft de ambitie roepen.
Piotr: „Achteraf bezien had ik meer moeten genieten van die tijd in Polen. Maar ik heb altijd het gevoel dat er meer in zit, dat ik beter ben en hoger hoor te spelen.”
Op weer een punt tussen avontuur en vastigheid komt het gedroomde voetballand Italië voorbij. Op naar Frosinone dus. „Daar had ik mijn hele carrière wel willen voetballen. De voetbalcultuur, de beleving, het trainen, het eten, de omgeving. Alles klopt. Alles, behalve de gezondheidszorg.’’
En laat het nou net 2020 zijn, hartje corona als Patty slecht nieuws krijgt, een uitstrijkje is niet goed. „Profsporters zijn misschien egoïsten, maar ik ben mijn moeder al jong verloren, ik laat niet sollen met de gezondheid van de liefde van mijn leven en de moeder van mijn kinderen.”
Terug naar Polen dus, naar Szczecin. De zorgen thuis hebben ook invloed op de prestaties van de voetballer. „Ik ben die tijd geen moment mezelf geweest.”
Van Emmen naar Madrid. ‘Te vaak onderkantje lat’
Het Spaanse CD Leganés komt in de zomer van 2022 als geroepen. Ook Madrid blijkt la dolca vita voor het gezin Parzyszek. Het Spaanse zonnetje, het appartement en de accommodatie van de club, het is het leven zoals ze het droomden als verliefde tieners. Alleen het scoren blijft achterwege.
Piotr komt nog geen jaar later met een nieuwtje thuis: schat, we gaan naar Emmen. Patty vraagt hem of hij helemaal betoeterd is.
Toch heeft het voetballeven in de Spaanse hoofdstad meer raakvlakken met de Drentse stad dan ze dan denkt. Sterker nog: Emmen wordt, na alle omzwervingen kriskras door Europa, hun thuis. Het stel wordt op handen gedragen door de fanatieke aanhang van de rood-witten, en dat geldt zeker voor Patty. Ze is fanatieker dan ooit en staat op de Zuidtribune op een verhoging met een megafoon in de hand haar man aan te moedigen.
„Een geweldige tijd. Ik ben ook altijd voetbalsupporter geweest en gebleven. In een stadion moet je niet als een zoutzak op een kuipstoeltje zitten. Ik schreeuw, scheld en zing het hardste mee”, vertelt Patty. „Als Zofia mee is, zegt ze altijd: mam, doe eens rustig. Ik schaam me dood.”
De familie Parzyszek leeft vanaf dit seizoen voor het eerst apart val elkaar. De spits in Finland, zijn meiden in Emmen. Foto: Jari Leijssenaar
Piotr heeft veel mee om een cultstatus bij Emmen te bereiken, maar pech in de afwerking staat een sprookje in de weg. „Man, ik heb net zo vaak de lat geraakt als gescoord in Emmen. Met iets meer geluk was ik een held geweest, nu was ik iets te vaak de schlemiel.”
Patty: „Hij werkt altijd keihard en er is niemand die de hele avond zo baalt van een gemiste kans als hij. Dan trek ik die toetsenbordhelden die online lopen te schelden heel slecht.’’ Piotr: „Dat moet je ook niet lezen, Patty. Dat zijn zielige mensen die zelf niets bereikt hebben in hun leven. Voetballers zijn makkelijke prooien. Je gaat toch ook niet bij een schilder of loodgieter staan en zeggen dat het een slome hond is?”
Dat hij aan het eind van één seizoen in Emmen zijn biezen moet pakken, steekt hem nog steeds. Toch ziet hij een terugkeer op De Oude Meerdijk nog altijd zitten als speler, trainer of technisch directeur. „De voetballerij is een vieze wereld, ik denk dat ik met mijn levenservaring en eerlijke manier van werken iets ten goede kan veranderen voor jonge gasten.’’
Van Finland naar Emmen? ‘Met een tussenstop’
Piotr ziet die toekomst het liefst in Nederland: „De Graafschap en Emmen zitten diep in mijn hart. Die clubs hebben beide een goede en trouwe achterban.’’
Piotr scoort voor FC Emmen. Foto: Jari Leijssenaar
Ondertussen zijn de meiden op hun plek in Emmen en is Piotr vorige week 32 jaar geworden. Is het niet gewoon tijd om zich lekker te vestigen in Drenthe? „Als deze winter een club uit Azië belt, dan gaan we zeker met zijn viertjes die kant op. Dat avontuur gun ik ons nog.”
Paspoort:
Patty (34, Aalten) en Piotr Parzyszek (32, Toruń, Polen) zijn getrouwd en hebben twee dochters: Zofia (10) en Lena (5).
