Het was een heerlijke zomertemperatuur in Berlijn, maar het Nederlands elftal kreeg er een koude douche. De derde groepswedstrijd tegen Oostenrijk op EURO 2024 is uitgelopen op een grote deceptie voor het team van bondscoach Ronald Koeman. Oranje werd overklast door de Oostenrijkers, die met 3-2 wonnen, waardoor Nederland op een teleurstellende derde plaats is geëindigd in Groep D.
Dat betekent dat Oranje veroordeeld is tot een confrontatie met een groepswinnaar in de achtste finales. Eén van de mogelijke tegenstanders is Spanje, dat een heel sterke indruk heeft gemaakt dit toernooi.
De nederlaag tegen Oostenrijk was een trendbreuk, want de voorgaande zeven ontmoetingen met het Alpenland waren gewonnen door Nederland, dat voor het laatst in 1990 had verloren van de Oostenrijkers. Ditmaal viel er niets af te dingen op de nederlaag, want Nederland werd bij vlagen compleet overvleugeld door de tegenstander.
Ronald Koeman met Memphis Depay
Ongelukkige hoofdrol Malen
Het gaat vaak over de gelukkige hand van Koeman, maar de drie wijzigingen die de bondscoach had doorgevoerd voor het duel met Oostenrijk pakten alle drie ongelukkig uit. Koeman had ditmaal basisplaatsen ingeruimd voor Joey Veerman, Lutsharel Geertruida en Donyell Malen. Dat betekende dat Xavi Simons, Denzel Dumfries en Jeremie Frimpong op de bank begonnen.
Malen speelde een ongelukkige hoofdrol toen hij al in de zesde minuut een voorzet van Alexander Prass in het eigen doel gleed. Daarmee werd een overweldigende openingsfase van de Oostenrijkers bekroond met de openingsgoal. Nederland had tot dat moment nog maar nauwelijks de bal gehad en werd helemaal overvleugeld door het ‘volgasfussball’ van de ploeg van trainer Ralf Rangnick, die veel energie in de wedstrijd legde en Oranje voortdurend onder druk zette.
Simpelste ballen van voeten
Koeman had er vooraf weliswaar voor gewaarschuwd, maar toch liep Oranje met open ogen in de Oostenrijkse val. Daar kwam bij dat het Nederlands elftal in balbezit erg tegenviel. Met name PSV’er Joey Veerman, in de ploeg teruggekeerd om de ruimtes achter de Oostenrijkse verdediging te zoeken, had een offday. De simpelste ballen sprongen van zijn schoen. Ook Feyenoorder Lutsharel Geertruida kwam in balbezit matig uit de verf, zoals heel Oranje flets was in het eerste bedrijf.
Toch wist Oranje goede kansen te creëren, want Oostenrijk geeft met het energieke spel en hoog druk zetten ook ruimtes weg. Tweemaal sneed Nederland goed door de linies heen, maar de kansen waren niet besteed aan Tijjani Reijnders, die ter hoogte van de penaltystip een mistrap produceerde, en Malen, die knap vrijgespeeld door Depay en Reijnders de bal oog in oog met de Oostenrijkse doelman naast schoof.
Veerman in tranen na wissel
Na een dik halfuur greep Koeman hard in en wisselde hij Joey Veerman. Het zijn de pijnlijkste momenten voor een voetballer, als je al voor rust wordt gewisseld, terwijl er geen sprake is van een blessure. De PSV-middenvelder moest plaats maken voor Xavi Simons, nadat hij 35 minuten lang totaal onherkenbaar had gespeeld. Van de 29 balcontacten gingen er 16 naar de verkeerde kleur en zijn nauwkeurigheid in de passing bedroeg 47 procent. De zwaar ontgoochelde Veerman kroop weg in een hoekje van de dug-out.
Joey Veerman in tranen na zijn wissel.
Natuurlijk was de dramatische eerste helft niet alleen te wijten aan Veerman. Oranje werd gewoon tactisch overklast door Oostenrijk met een heel uitgekookt spelende Marcel Sabitzer als belangrijke schakel. Het was veelzeggend dat het balbezitpercentage in de eerste helft 56 was in het voordeel van Oostenrijk. Het komt niet zo vaak voor dat Nederland minder balbezit heeft dan de tegenstander. Oostenrijk werd ook nog enkele malen gevaarlijk, maar Bart Verbruggen stond goed te keepen, waardoor de schade beperkt bleef tot de eigen goal van Malen.
Snelle goals na rust
Na zo’n tegenvallende eerste helft hoop je als coach dat je team heel anders uit de kleedkamer komt en dat gebeurde ook. Oranje was bij de start van de tweede helft veel feller en kwam ook direct langszij. Na een snelle tegenaanval via Simons kwam de bal bij Cody Gakpo, die de bal goed vrijmaakte en raak schoot (1-1). Het was al de vijfde goal van de Liverpool-speler op een eindronde en de tweede op dit EK.
Oranje kreeg even het gevoel de bovenliggende partij te zijn, maar dat werd snel weer de kop ingedrukt, want Oostenrijk trok de wedstrijd direct weer naar zich toe. Het lukte Jerdy Schouten niet om een voorzet van Florian Grillitsch eruit te halen, waarna Romano Schmid doel trof (1-2).
Teleurstellende uitkomst groepsfase Oranje
Het Nederlands elftal moest weer op jacht naar een voorsprong om het minst aanlokkelijke scenario van de derde plaats, waarop Oranje op dat moment virtueel stond, te vermijden. Oostenrijk deed erg zijn best om het spel te vertragen en veel creëerde het Nederlands elftal niet. Koeman besloot om extra aanvallende troef Wout Weghorst te brengen in de 72e minuut.
De matchwinner tegen Polen bewees opnieuw zijn waarde, ditmaal niet als afmaker maar als voorbereider. Weghorst legde de bal met het hoofd terug op Memphis Depay die raak schoot. De goal werd in eerste instantie afgekeurd door de scheidsrechter vanwege vermeend hands van Depay, maar na interventie van de VAR wees de leidsman toch naar de middenstip.
Net als na de 1-1 was de gelijke stand maar van korte duur, want de grote uitblinker Marcel Sabitzer knalde direct erna de 3-2 in het Nederlandse doel. Vanuit een moeilijke hoek, bijna op de achterlijn, verraste de sterk spelende Dortmund-speler Oranje-doelman Bart Verbruggen. Oranje probeerde nog een slotoffensiefje in te zetten, maar dat kwam niet van de grond, zodat de derde plaats de teleurstellende uitkomst is van de groepsfase op EURO 2024.
