Wie voedt je kinderen daadwerkelijk op? Mijn collega vraagt tijdens de lunch of ik de appelsap kan doorgeven. Die is op, er staat alleen nog perensap. Dat lust hij niet. Ik kijk hem verbaasd aan.
,,Lust je dan ook geen Festini perenijsjes?” vraag ik. Nee. Op 4-jarige leeftijd moest hij bij de kinderdagopvang op de gang staan, omdat hij zijn peer niet wilde opeten. Hij mocht pas weer naar binnen als de peer helemaal op was. In zijn beleving stond hij daar een halve middag zich door zijn peer te werken. Maar die peer was niet meer goed. Sindsdien lust hij geen peer meer. Al die uren dat je kind onder de hoede is van een ander, een juf, begeleider, opa of oma, daar kunnen dingen gebeuren die een permanente indruk achterlaten.
A village
Ze zeggen wel eens ‘it takes a village to raise a child’. In onze steeds meer geïndividualiseerde maatschappij, komt de opvoeding steeds meer en alleen op de ouders aan. Of toch niet? Tijdens een weekendje weg met een vriendengroep spelen de twee kinderen van mijn vriendin bij een vijver. Een van hen heeft nog geen zwemdiploma. De hele groep bemoeide zich ermee met opmerkingen als ,,Waarom sta je er niet bij?” en ,,Dat kan echt niet’’. Bemoeienis of juist fijn dat er een paar extra ogen meekijken? Een andere vriendin kreeg een belletje omdat ze haar dochter een koekje voor de lunch had meegegeven. Dat mocht ze niet eten. Het was geen beleid van de school, maar de juf vond suiker nou eenmaal niet gezond voor een kind. Het koekje kwam verkruimeld in de schooltas weer terug.
Oordeel en controle
In het weekend zie ik mijn vriendinnen behoorlijk uitgeput bijkomen. Ze werken voltijds en houden het gezinsleven draaiende. De sociale structuur ontbreekt steeds vaker in de huidige tijd. We wonen niet meer bij elkaar in clans of grote families.
Jonge gezinnen gaan bijvoorbeeld wonen in een nieuwbouwwijk waar ze niemand kennen, terwijl ze in de opvoeding enorme behoefte hebben aan steun. En tegelijkertijd lijken de ideeën hoe je een kind hoort op te voeden aangescherpt te zijn. Steun heeft plaatsgemaakt voor oordeel en controle. Geen suiker, geen beeldschermen, elke ochtend de kinderen onder de douche. En o wee als je je kind een koekje meegeeft. Daarom sloeg zo’n serie als De Luizenmoeder aan. Herkenbaarheid alom.
Vla en Telekids
Zou ik het een vooruitgang vinden als ik mijn kind op de crèche kon volgen in een app waar elk moment foto’s worden geüpload? Waarin elk hapje geregistreerd wordt? Dan kun je werken, en ondertussen digitaal betrokken blijven bij je kind, dat wel.
Ik heb geen kinderen, het hele tafereel krijg ik van een nabije afstand mee via mijn vrienden. Zij ervaren druk om te voldoen aan de hysterie van een suikerloze opvoeding, en om het kind zo snel mogelijk aan een zwemdiploma te helpen. Ik ben opgegroeid met liters vla en urenlange Telekids-sessies. Geen idee of ik er slechter van ben geworden.