Het beste wat Emmen ooit is overkomen is nog altijd het mislopen van de Floriade in 2002. Was het tuinbouwfeestje er neergedaald, dan had de gemeente geheid geen geld gehad voor een Atlas Theater of voor de aanschaf van de smaragdvaraan, de roodknievogelspin en de breedhoofdskrokodil in Wildlands. Als dat dierenpark er in alle armlastigheid al was gekomen.
Zo’n Floriade komt uit de kokers van lieden met directe commerciële belangen en van adviesbureaus die omwille van zelfverrijking alles beoordelen als prachtig én realistisch. En dan zijn er nog de politici die hopen op een tastbaar monument voor zichzelf.
Rotterdam hield in 1960 als monument de Euromast over aan de Floriade aldaar, dat is waar, alleen denk ik bij de Euromast zelden aan tuinbouw en meestal aan de Euromast. Maar goed, die stad was net bekomen van de oorlogsbombardementen en kon voor het zelfvertrouwen wel een letterlijke opsteker gebruiken.
Het meest tastbare monument van een Floriade is sindsdien een geplunderde gemeentekas. De hekken van de Floriade in Almere staan nog nauwelijks open of het verlies wordt geraamd op 60 tot 100 miljoen euro. Een veelvoud van de scheur die Zoetermeer, Haarlemmermeer en Venlo bij de laatste edities opliepen.
Arm Almere, in dubbel opzicht, en arme Almeerders.
De grond onder de groene woonwijk die na oktober verrijst op de ongelukkige locatie en die nu een publieksmassa (zou) moet(en) trekken, wordt stevig aan de prijs om het dan net afgesloten Floriade-fiasco wat te compenseren. Onze vorst opende deze Floriade woensdag. Ik hoop van harte dat het minder erg wordt dan ik vrees, maar het te leren lesje dreigt. Alleen wordt zoiets zelden geleerd.
De Floriade in Rotterdam was de eerste onder deze naam, nadat eerder onder andere noemers sporadisch al wat bloemigs en fruitigs was geëxposeerd. Speciaal voor de Rotterdamse editie reed in 1960 een postkoets 3400 kilometer van Turkije naar de havenstad, geladen met één tulpenbol, om te vieren dat zoiets vierhonderd jaar eerder ook al eens was gebeurd, als de toen nog onvermoede aanzet tot Holland Tulpenland.
In Emmen dachten ze in 1992 dat tien jaar later een Floriade de uitgelezen kans was om het uitgebreide tuinbouwgebied rond Erica wereldwijd een toontje hoger te laten zingen. Er kwam steun vanuit de wijde omgeving. Zelfs officieel van de provincie Friesland, die toch voornamelijk een naam had met het steunen van zichzelf.
Zoals dat van Almere nu, legde het Emmense plan toen al een link tussen tuinbouw en natuur. Helaas, of uiteindelijk gelukkig, kwam toenmalig minister Bukman van land- en tuinbouw met het krankzinnige argument dat Emmen te ver rijden was. Een expo voor de hele wereld, maar te ver voor de Randstad. De ministeriële tuinbouwvrindjes woonden toen vast niet ver van een stad waarvan de naam begint met een Z en eindigt op oetermeer.
Bij de lancering van dit type evenementen wordt steevast gewezen op de briljante ‘spin-offkansen’. Adviesbureaus en ingepalmde politici buitelen over elkaar heen om de infrastructurele revolutie te prediken voor het feestgebied, gepaard aan eeuwig verzekerd toerisme en geweldig economisch succes. Daar is al menige plaats ingetuind die de Olympische Winterspelen binnenhaalde.
Gouden Bergen passen niet in een veengebied als dat onder Emmen. Het plan voor een Floriade in 2002 werd al tien jaar eerder zowel gelanceerd als afgeschoten, en Almere zal nog eens bewijzen dat de Emmenaren met dat laatste tot op de dag van vandaag blij mogen zijn. Doe maar gewoon met je geld.
