De krant is vandaag van porselein. Zoiets klinkt broos en breekbaar, maar dat valt reuze mee. We bestaan precies 20 jaar en zijn inmiddels goed volwassen, multimediaal actief op tal van fronten. 20 jaar, dat heet een porseleinen lustrum.
Goud staat voor 50 jaar, weten we als residu van de tijd dat huwelijken nog lang stand hielden, 25 jaar heet zilver, 12,5 jaar is koper en 20 jaar dus porselein.
‘Verzilverd porselein’ nog wel. Kom er maar eens om.
Dagblad van het Noorden verscheen twee decennia terug als fusiekrant van titels die lang hadden geleefd en waar je lid van was. Geen abonnee, lid. Grappig genoeg – wist ik veel – noem je een bestaan van zowel 14 dagen als 1 én 2 jaar een ‘papieren’ jubileum. Toepasselijk, zeker voor de krant van toen. De website werd nog met stoom een kokend water overeind gehouden – geen kinderschoenen maar babysokjes. Hoewel onze site zeker onder lezers jonger dan 90 jaar steeds belangrijker wordt dan het klassieke brievenbusexemplaar en je er prachtige producties op kunt presenteren, bestaat dat papier ver na die tweede verjaardag nog steeds. Prettig.
Ik heb als slechte weggooier nog oude exemplaren thuis, ook wel uit de Nieuwsblad-tijd. Ze ogen na jaren zo groot als een tafellaken. Er pasten veel letters op zo’n ouderwetse broadsheetpagina. Het kleinere exemplaar, tabloid, raakte erna snel gewend. In de tuin had dat direct minder de neiging om zich bij de eerste de beste windvlaag rond je gezicht te vouwen.
We delen de geboortedag 2 april symbolisch met Karel de Grote (volk veroveren), Émile Zola (rake beschuldiging op z’n tijd), Emmylou Harris (de juiste toon), Ferénc Puskas (schoot vaak raak) en Hans Christian Andersen (af en toe een sprookje – we moeten kritisch op onszelf blijven).
De eerste krant op die eerste aprildinsdag terugzoekende blijkt in één oogopslag hoe snel zo’n wereld kan veranderen. Een eigen onderzoek leidde tot de openingskop op de voorpagina Noorden voelt zich veilig, met als onderkop Groningers tevreden over leefomgeving. Twintig jaar en duizenden trillingen, scheuren, leugens en niet nagekomen toezeggingen later zou zo’n onderzoek op veel plekken tot heel andere conclusies leiden. Fortuyn en Van Gogh waren ook nog niet vermoord. Enzovoort.
Twintig jaar later ziet de wereld er voor de jongeren die op dezelfde dag van de pers kwamen als ons eerste exemplaar een stuk gecompliceerder uit. We hebben een aantal van hen gevolgd, ze komen in de krant van vandaag aan bod, maar of ze het zelf allemaal nog kunnen volgen? Het leven is gecompliceerd en onzeker. Media als de onze kunnen zulke grote processen volgen en wie weet soms bijsturen. Dat moet wat waard zijn.
En zoiets kost geld.
Ik zat laatst in het café naast een oude kennis die zijn abonnement na veertig jaar had opgezegd. Te duur. Hier volgt een rekensommetje. Het duurste abonnement, inclusief papieren krant, digitale krant en onbekommerde website-toegang kost, zonder de eenderde beginnerskorting van een jaar, nu 471,92 euro. Daarvoor rollen jaarlijks 307 papieren kranten in de bus (bij Gods en bezorgers gratie), plus al die digitale toegang. Dat is per dag 1,22 euro. Voor al dat werk! Voor al die informatie! Echt, gespreid betaald is dat zó weinig. Een patatje zonder kost 1,55 euro, een liter benzine 2,26 euro, een zak Venco droptoppers 2,09 euro (240 gram). Wc-papier is per rol goedkoper, dat klopt. En verrekt objectief. Maar om nou te zeggen dat een mens daar veel wijzer van wordt.