Een gebouw als DOT, dat zijn bestaansrecht heeft verworven, kun je toch niet slopen | opinie

In 2009 ging ik als architect samen met Edwin Valentijn als geestelijk vader een uitdaging aan die uitmondde in het Infoversum/DOT. Het was een bijzondere reis die anders ging dan gepland maar waarbij het gebouw zeker zijn bestaansrecht heeft verworven.

Het 3D full dome-theater is ontworpen als multidisciplinair planetarium en kennisinnovatiecentrum voor het samenbrengen van bedrijfsleven, cultuur en wetenschap. Het is niet alleen uniek door zijn vloeiende vorm en bijzondere scheepsbouwtechnieken van Centraal Staal. Ook de verbindende functie en filosofie achter het Infoversum hebben bijgedragen aan het innovatieve en spannende gebouw dat er nu staat.

Het Infoversum zou gebouwd worden op het OpenLabEbbinge (OLE). Een lokaal initiatief om in de crisis een impuls aan het Ebbingekwartier te geven. De filosofie van het Infoversum als aanjager en verbinder sprak velen aan. Het kon een impuls geven aan Groningen als City of Talent en een toegevoegde waarde zijn voor onder meer het Kapteyn instituut, de Healthy Ageing Campus of kennisontwikkeling in de breedste zin.

Door alle enthousiasme werd het programma van eisen groter en de dome uiteindelijk 20 meter groot. De scheepsbouwtechnieken gaven de mogelijkheid om een aansprekend gebouw in organische vormen te maken. Alleen was het gebouw zijn oorspronkelijke OLE-plek naast het regulateurshuisje ontgroeid.

Zo ontstond een dome-theater uniek in zijn soort waarvan er maar enkele op de wereld zijn. Een publiek-private samenwerking werd opgezet en fondsen geworven.

De gemeente en de stedenbouwkundige dienst kwamen met het voorstel om het Infoversum te plaatsen aan de Vrydemalaan. Een locatie die in de toekomst gebruikt zou worden voor Healthy Ageing Campus. Het idee was dat de groenstrook vanaf het Noorderplantsoen langs het Oosterhamrikkanaal zou lopen. Het Infoversum kwam dan als ankerpunt in de vrije ruimte te liggen. Daarmee past het Infoversum stedenbouwkundig en functioneel (nabijheid Ebbingekwartier, cultuurcluster NNT, toekomstige vestiging USVA en Healthy Ageing Campus RUG/UMCG) in dit eindbeeld.

Het gebouw komt op erfpachtgrond ter grootte van het gebouw voor 13 jaar. Als het zijn bestaansrecht heeft bewezen kan deze periode verlengd worden zo was het idee. Dat is waarschijnlijk ook de reden dat de gemeenteraad in 2015 de pachtperiode verlengd heeft om de stichting Infoversum wat lucht te geven.

Het Infoversum heeft een reguliere bouwvergunning gekregen en is in 2013 gebouwd volgens de toen geldende eisen. Met veel hoogwaardige custom-made producten en kwaliteitseisen om de beleving optimaal te maken. We hebben toendertijd niet nagedacht over demontabiliteit. De combinatie van scheepsbouw en traditionele bouw was al een uitdaging en dan heb ik het nog niet eens over het projectiescherm. Demonteren of verplaatsen is een kostbare uitdaging.

In 2014 was de opening van dit bijzondere gebouw. Daarna ontstond een dynamische tijd met ups en downs. Het gebouw en haar omgeving veranderde. Er werden huizen gebouwd. Het stadsstrand ontstond en de groene zone geeft rust, geborgenheid en trekt bijzondere vogels. Het werkt als ankerpunt in de wijk en stad en is met kerst de grootste kerstbal van Europa.

De visie van het Infoversum kun je nog steeds aan DOT aflezen. Dot en haar omgeving leven. De jonge ondernemers organiseren er weer veel activiteiten. In het dome-theater zijn weer shows en congressen. Het is een iconische ontmoetingsplek voor stadjers, studenten, bedrijfsleven, ESNS, de gemeente, UMCG en RUG. Een levendige plek waar mensen samenkomen, ideeën uitwisselen en samenwerken aan innovatie. Een ecosysteem dat bijdraagt aan economische groei én versterking van de leefkwaliteit in Groningen en de wijk in het bijzonder.

De visie van de Healthy Ageing lijkt veel op de visie van het Infoversum. Volgens mij is dit naadloos in te passen. Dat zien ook de bewoners en Erfgoedvereniging bond van Heemschut die DOT willen behouden en de bijna 9000 handtekeningen op de petitie zeggen genoeg.

Daarbij: in deze tijd kun je een gebouw dat zijn bestaansrecht heeft verworven en zijn functie heeft toch niet slopen. Ik hoop dat de gemeenteraad zijn knopen gaat tellen en de waarde van DOT ziet.