Spreidingswet gaat het alsnog halen door steun VVD. 'Begin van een oplossing voor een schrijnende situatie'

Tot grote ergernis van de PVV en JA21 zei VVD-woordvoerder Marian Kaljouw dinsdagavond dat haar fractie overtuigd is geraakt door staatssecretaris Eric van der Burg. De VVD-staatssecretaris had daarvoor de hele dinsdag lang talloze vragen van de Eerste Kamer beantwoord en deed dat volgens vriend en vijand zeer overtuigend. ,,Ik slijm me te barsten vandaag’’, zei hij nog.

Wat bij de VVD ook meespeelde was dat de provincies, het asielorgaan COA en allerlei bestuurders waaronder de Groningse en Drentse commissarissen van de Koning, dinsdagmiddag in een petitie nogmaals aangaven warm voorstander van de spreidingswet te zijn.

,,We willen het COA en de gemeenten niet in de steek laten’’, zei Kaljouw. Maar ze zei ook er nu meer vertrouwen in te hebben dat de instroom van asielzoekers beperkt wordt, wat van te voren een belangrijk punt was voor de VVD.

Kaljouw ontkende met kracht dat haar fractie een draai had gemaakt. Het was gewoon een gevolg van een gedegen debat, zei ze. Toch zat er al langer aan te komen dat in ieder geval een deel van de VVD-senatoren voor de wet zou stemmen, terwijl eerder de Tweede Kamerfractie van de VVD juist tegen stemde. Van te voren werd nog geprobeerd de stemming naar voren te halen omdat volgende week een aantal VVD’ers afwezig is, maar dat steunde een meerderheid van de senaat niet.

Annabel Nanninga van JA21 en Alexander van Hattum van de PVV reageerden woedend op het VVD-standpunt. Volgens Nanninga is het ,,verraad’’ aan de kiezer en volgens Van Hattum ,,buigt de VVD voor links en de bestuurlijke elite’’.

Ook de BBB hield dinsdag de mogelijkheid nog open volgende week voor de wet te gaan stemmen, al doet dat er qua stemverhouding al bijna niet meer toe. Met de VVD erbij is er al een ruime meerderheid.

Een voorwaarde voor de BBB om voor te stemmen was dat er eerst doorstroomlocaties zouden moeten komen voor asielzoekers met een verblijfsvergunning, statushouders, zodat er meer ruimte komt in de azc’s. Dat zegde de staatssecretaris min of meer toe. Toch hield BBB-woordvoerder Arie Griffioen zijn kaarten eerst nog tegen de borst.

Provinciaal senator Auke van der Goot van de provinciale partijen in OPNL beleefde maandag tijdens het eerste deel van het debat nog zijn finest hour, doordat toen zijn stem nog cruciaal leek te worden. Hij eiste daarvoor de toezegging van twee ton voor tien toezichthouders in Nieuw-Weerdinge. Dat zegde de staatssecretaris dinsdag al meteen toe, hij had er al opdracht voor gegeven aan zijn ambtenaren.

Van der Burg en verschillende senatoren prezen Groningen en Ter Apel zo ongeveer de lucht in tijdens het debat, omdat de regio meer asielzoekers opvangt dan de rest van het land. Als de spreidingswet na de stemming volgende week vrij snel in werking treedt, zijn Groningen en de provincie Flevoland de gebieden die meteen al voldoen aan hun opvangtaak. Vrij snel daarna moeten andere regio’s meer asielzoekers gaan opnemen.

Burgemeester Jaap Velema van Westerwolde reageerde dinsdagavond opgelucht. ,,Als de wet wordt aangenomen hebben we een begin gemaakt met een oplossing voor de huidige schrijnende situatie in de opvang’’, zei Velema. Hij vindt het een ,,positieve ontwikkeling’’.

Het COA en de provincies reageerden ook positief.