Petra Niemeijer van de Hema in Ter Apel. Foto: Huisman Media
De kogelgaten zitten nog steeds in de deuren van de Hema in Ter Apel. Bijna een jaar na het schietincident is niet alle schade vergoed. Dit is waarom ondernemers schreeuwen om een schadeloket.
„Het is een mooi aandenken aan 18 juni”, zegt Petra Niemeijer van de Hema cynisch. Vorig jaar schoot de politie in de winkel een asielzoeker neer, en dat is nog steeds te zien. Natuurlijk wil ze de deuren met kogelgaten bij de personeelsingang wel vervangen, maar het is haar niet duidelijk bij wie ze het geld kan claimen.
Ondernemers in Ter Apel worden horendol van de verschillende regelingen waarmee ze schade die direct of indirect wordt veroorzaakt door asielzoekers zouden moeten kunnen claimen. De regelingen lopen door elkaar, werken niet goed en zijn ontoereikend, zeggen ze.
‘Er komt één schadeloket”, beloofde minister Faber van Asiel en Migratie in april, nadat ondernemers met de wethouder van Westerwolde bij haar in Den Haag waren geweest. „Dit moet opgelost.”
Goed gesprek in Den Haag
Hoe het moet worden opgelost, blijft voorlopig onduidelijk. De minister zei later in de Tweede Kamer dat de gemeente aan zet is, maar volgens wethouder Giny Luth kan de gemeente dit niet doen omdat het loket ‘onafhankelijk’ moet zijn.
Niemeijer zucht. Zij was in april ook mee naar Den Haag, en het voorbeeld van haar kogelgaten lag daar op tafel. Een deel van de schade in de winkel betaalde de politie, maar met die deuren zit ze nog steeds in haar maag.
Het was een goed gesprek, vertelt ze, de minister luisterde en was meedenkend – ‘al was ze wel erg los aan het brainstormen’. Na het gesprek was Niemeijer positief over het schadeloket, maar toen ze daarna hoorde hoe de minister de bal bij de gemeente legde en de gemeente de kous afhield, zakte de moed haar alweer in de schoenen.
„Zo gaat het al jaren. Wij vragen gewoon om een gemakkelijk schadeloket zonder poespas.”
Een van de kogelgaten in de deur bij de personeelsingang van de Hema. Foto: Huisman Media
Huidige regelingen werken niet
Op dit moment hebben ondernemers te maken met twee schaderegelingen die door elkaar lopen: de SODA-regeling voor winkeldiefstal en het schadefonds van voormalig staatssecretaris Eric van der Burg. Verder vragen ze om compensatie voor inkomstenderving door imagoschade. Alle drie die zaken zouden onder het ene loket geregeld moeten worden.
SODA is een commerciële organisatie die ondernemers bij diefstal de administratieve rompslomp uit handen neemt en de schade verhaalt op de dief. Dat laatste is bij asielzoekers moeilijker omdat ze weinig bezitten en veel verhuizen. Om te voorkomen dat getroffen ondernemers in Ter Apel met lege handen komen te staan, krijgen ze een standaardvergoeding van 74 euro. Lager dan de vergoeding bij een Nederlandse dief, maar wel gegarandeerd.
Dat klinkt redelijk, maar werkt volgens Niemeijer niet goed. „Van de 44 diefstallen hebben wij er 9 vergoed gekregen. Bij die andere 35 gevallen woonden ze op een ‘oninbaar adres’. Deze regeling werkt alleen als ze hier in Ter Apelervenen staan ingeschreven.”
‘Schadefonds één keer geprobeerd, toen was ik er klaar mee’
Naast de SODA-regeling startte voormalig staatssecretaris Eric van der Burg begin 2024 een apart fonds voor schade en diefstal. Voor ondernemers is het onduidelijk wanneer ze daar een beroep op kunnen doen. „Ik heb het een keer geprobeerd” zegt Niemeijer. „Maar mijn aanvraag werd na maanden wachten afgewezen omdat ik het uurloon erbij had gezet. Dat mocht blijkbaar niet. Toen was ik er wel klaar mee.”
De roep om compensatie voor inkomstenderving en imagoschade stuit ondertussen steeds op de vrees van het ministerie dat zoiets als staatssteun gezien wordt. Dat zou dan kunnen leiden tot oneerlijke concurrentie met andere winkeliers.
Gemeente: loket moet onafhankelijk zijn
„Het moet eenvoudiger”, zegt wethouder Giny Luth van de gemeente Westerwolde. „Het is toch raar dat die kogelgaten er bij de Hema nog steeds zitten? Dat de schade niet is veroorzaakt door een asielzoeker maar door de politie maakt het nog weer ingewikkelder.”
Maar dat het aan de gemeente zou zijn om het uit te gaan voeren, zoals de minister in de Kamer zei, is volgens haar niet aan de orde. „De gemeente kan en wil niet oordelen over aanvragen van ondernemers. Dit loket moet onafhankelijk zijn.”
Ondertussen heeft Niemeijer de kosten voor vervanging van de deuren begin maart dit jaar toch maar ingediend bij het schadefonds, op aanraden van de burgemeester.
Ze had binnen zes weken bericht moeten krijgen.„Blijkbaar duurt het wat langer.”
Lees in onze weekendbijlage of zaterdag online het uitgebreide interview met Petra Niemeijer over de nasleep van het schietincident in de Hema in Ter Apel.
