Protest in Holwert, eind 2022 tegen de plannen voor gaswinning vanaf Ternaard. Foto: Anton Kappers Anton Kappers
Staatssecretaris Hans Vijlbrief weigert voorlopig de aanvraag voor gaswinning onder de Waddenzee vanaf Ternaard. Voor de zoveelste keer is er sprake van uitstel, maar het lijkt dit keer tot afstel te leiden.
Vijlbrief (Mijnbouw) grijpt nieuwe inzichten over een sneller dan verwachte zeespiegelstijging aan voor nieuw uitstel van het besluit. Van de Raad van State moest de staatssecretaris voor 1 april met een besluit over winning van het gasveld Ternaard komen. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) had om die bestuursrechtelijke uitspraak gevraagd. Vijlbrief gaat de Raad van State nu vragen om uitstel van de beslistermijn.
Volgens Frank Petersen van de Waddenvereniging valt de Kamerbrief van Vijlbrief niet mis te verstaan. ,,Dit is goed nieuws. De aanvraag van de NAM is geweigerd”, zegt de beleidsmedewerker. ,,Uit zorgvuldigheid mag de NAM nog kijken wat de gevolgen van een kleinere winning voor de Waddenzee zijn.”
De NAM maakte in 2016 bekend het gasveld Ternaard alsnog te willen exploiteren. Rond 2021 werd de vergunningverlening verwacht, maar een finaal besluit werd keer op keer uitgesteld door het ministerie van Economische Zaken. De laatste twee jaar hing dit op een laatste toetsing aan natuurwetgeving door minister Christianne van der Wal.
Volgens Staatstoezicht op de Mijnen zijn er door de nieuwe inzichten over versnelde zeespiegelstijging te grote onzekerheden met betrekking tot bodemdaling. De toezichthouder adviseert daarom nieuwe gaswinning niet toe te staan. Vijlbrief schrijft in een brief aan de Kamer dat hij door het advies niet anders kan dan weigeren.
De nieuwe inzichten over zeespiegelstijging kunnen gevolgen hebben voor de bestaande gas- en zoutwinning onder het Wad. De verwachte zeespiegelstijging loopt eind dit decennium op naar bijna 3,9 millimeter per jaar, voor 2026 werd rekening gehouden met 2,6 millimeter.
De winners Frisia en NAM zijn dinsdag ingelicht dat ze hier rekening mee moeten houden. Gas- en zoutwinning vindt onder de Waddenzee plaats volgens het hand-aan-de-kraan-principe. Zolang er geen sprake is van bodemdaling of andere aantasting van de natuur mogen de NAM en Frisia vanaf het land gas en zout blijven halen van onder de Waddenzee.
In een Kamerdebat over mijnbouw dient Tjeerd de Groot (D66) woensdag een wetsvoorstel in dat ervoor moet zorgen dat er hoe dan ook geen nieuwe gasboringen worden gedaan onder de Waddenzee.
In dit amendement schrijft hij dat het wettelijk wordt vastgelegd dat geen nieuwe vergunningen meer worden afgegeven voor winning van delfstoffen in het Natura 2000-gebied. Ook beoogt De Groot dat al verleende vergunningen, voor opsporing en winning van delfstoffen, niet worden verlengd.