Veel concreets leverde de top in Washington maandag niet op. Toch ziet Ruslanddeskundige Hans van Koningsbrugge belangrijke winstpunten. „De kwestie verenigt de VS en de EU.”
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky, de Europese leiders en gastheer president Donald Trump gingen in elk geval in volledige harmonie uit elkaar, en dat is belangrijk, zegt Van Koningsbrugge. Helemaal als je bedenkt hoe desastreus het eerste overleg tussen Trump en Zelensky verliep.
Veiligheidsgaranties
Vooral over de inzet van Amerikaanse steun bij de veiligheidsgaranties voor Oekraïne is weinig concreets afgesproken, terwijl de inzet van de VS onontbeerlijk is. De Amerikanen moeten zorgen voor voldoende luchtsteun en dergelijke om Europese troepen op de grond voldoende veiligheid te bieden tegen Russische agressie.
„Maar Rusland heeft zijn strategische doelen niet bereikt”, zegt Van Koningsbrugge. „Er lijkt nu toch een soort associatieverdrag te komen tussen Oekraïne en de NAVO. Er komt geen ander regime in Oekraïne. Het lukt Poetin niet om van het land een vazalstaat te maken zoals Wit-Rusland.”
Gooi- en smijtwerk
„Het zal wel gooi- en smijtwerk worden”, antwoordt Van Koningsbrugge op de vraag wat we ons moeten voorstellen van een ontmoeting tussen de presidenten Poetin en Zelensky, eventueel in aanwezigheid van Trump.
Want Rusland eist dat Oekraíne zich helemaal terugtrekt uit de provincies die Rusland nu gedeeltelijk bezet. „Dit is voor Oekraïne onaanvaardbaar.”
Bloedvergieten
Intussen gaat het bloedvergieten in Oekraïne gewoon door. Een staakt het vuren zit er niet in, terwijl een definitief vredesakkoord echt nog ver weg is, stelt Van Koningsbrugge. „Maar een staakt het vuren zonder een echte vrede is ook niet alles. Want wat moet Oekraïne dan met alle soldaten die onder de wapenen zijn. Zij moeten eigenlijk hun land weer opbouwen, maar daar komt het dan ook niet van.”
De positie van de honderdduizenden Russische soldaten in Oekraïne staat een spoedig vredesakkoord ook in de weg, stelt Van Koningsbrugge. „Wat moeten deze jongens dan? De Russische economie staat er slecht voor. Gaan ze uit het leger, dan zullen ze misschien een vierde verdienen van wat ze nu krijgen.”
De rode loper
Veel mensen zullen de twee topoverleggen van de afgelopen dagen met gemengde gevoelens hebben aanschouwd. Vrijdag rolde Trump letterlijk en figuurlijk de rode loper uit voor Poetin, maandag prezen de Europese leiders op hun beurt de Amerikaanse president. Terwijl het ego van beide leiders ook zonder dat eerbetoon al groot genoeg is, zou je zeggen.
„Met stroop vang je meer vliegen dan met azijn”, reageert Van Koningsbrugge. „Trump wilde het humeur van Poetin vanzelfsprekend goed houden, hetzelfde geldt voor de Europese leiders met Trump. Inderdaad kan Poetin nu in eigen land laten zien dat hij als nieuwe tsaar uit Moskou groots is ontvangen in de VS. Maar aan de andere kant is duidelijk dat Poetin nu wel moet gaan bewegen. Maar er is zeker nog een lange weg te gaan op weg naar een definitief akkoord.”
