Een medewerker pleegt onderhoud aan een supercomputer in Noordrijn-Westfalen. Foto: ANP/Oliver Berg
De kogel is door de kerk: Groningen krijgt een grote AI-fabriek. De Europese Commissie gaat 71 miljoen euro investeren. Het benodigde bedrag van 200 miljoen is daardoor bij elkaar.
Groningen en Noord-Drenthe zijn al langere tijd enthousiast over het plan om een AI-fabriek in deze regio te bouwen en ook de landelijke politiek ziet de noodzaak ervan in. AI (artificiële intelligentie) wordt als cruciaal gezien voor ontwikkelingen en innovatie in bijvoorbeeld de gezondheidszorg, mobiliteit en energietransitie.
Europa als geheel wil ook graag digitaal sterker worden en minder afhankelijk zijn van landen als de Verenigde Staten en China. In verschillende landen bestaan plannen voor een AI-fabriek, waarmee het winstoogmerk van Amerikaanse en Chinese big tech plaats zou kunnen maken voor publieke waarde.
Locatie nog niet bekend
Voor de bouw van de AI-fabriek in Groningen is 200 miljoen euro nodig. De regio zelf betaalt 60 miljoen euro vanuit Nij Begun en het kabinet besloot afgelopen zomer om ook bijna 70 miljoen in te leggen. Samen met het Europese geld is er nu genoeg om de bouw van de fabriek te starten.
Als alles volgens planning verloopt, draait de supercomputer begin 2027 op volle kracht. Waar de fabriek precies komt, is nog onduidelijk. Wel is bekend dat in het historische Niemeyer-gebouw in Groningen een expertisecentrum wordt ingericht, waar een team van AI-specialisten, gelieerd aan de fabriek, wordt gehuisvest.
‘Hier hebben we allemaal profijt van’
Roelien Kamminga, die als burgemeester van Groningen een coördinerende rol heeft binnen de economische agenda van Nij Begun, is blij met het nieuws. „AI is al overal, dus deze ontwikkeling is heel belangrijk voor zowel Nederland en Europa als Groningen. Een AI-fabriek sluit perfect aan bij de expertise die wij in deze regio al hebben op ICT-gebied.”
Volgens Kamminga biedt AI tal van extra mogelijkheden voor bijvoorbeeld de Rijksuniversiteit Groningen en het UMCG. „Zo’n fabriek trekt kennis en mensen aan en biedt kansen voor ondernemingen en start-ups. Daar hebben we uiteindelijk allemaal profijt van. Aan ons de schone taak om dat te laten zien aan de inwoners van Groningen en Noord-Drenthe.”
Ook staatssecretaris Eddie van Marum (Herstel Groningen en Digitalisering) is enthousiast: „Met de AI-fabriek zetten we Groningen internationaal op de kaart. Het centrum trekt talent en bedrijven aan, en versterkt onze positie binnen het Europese AI-netwerk.”
Nij Begun
Naast Europees geld wordt ook 60 miljoen euro vrijgemaakt vanuit Nij Begun. Dat is een initiatief gericht op het herstel en de groei van de regio Groningen en Noord-Drenthe. Hiervoor is overheidsgeld beschikbaar gesteld. In totaal gaat het om 22 miljard euro, uitgesmeerd over dertig jaar.
Het initiatief omvat een pakket van 50 maatregelen die zijn opgesteld door het kabinet, in samenwerking met de parlementaire enquêtecommissie en lokale gemeenschappen. Deze maatregelen zijn bedoeld om de schade te herstellen, woningen te versterken, en de leefbaarheid en veiligheid in de regio te verbeteren.