Staatssecretaris Eddie van Marum (links) en Jakob Klompien zien in de AI Fabriek een aanjager voor ontwikkelingen in Groningen. Foto: Jan Willem van Vliet
Bestuurlijk stoerheid, zegt Jakob Klompien van Nij Begun. Dat vergt het Nederlandse plan om een AI-fabriek in Groningen te bouwen. Kunstmatige intelligentie brengt grote veranderingen. ,,We staan daarin aan het front.’’
In Groningen en Noord-Drenthe is het enthousiasme voor een AI-fabriek groot. Onderzoek onder ondernemers en kennisinstellingen maakte dat eerder dit jaar duidelijk. Het enthousiasme vertaalde zich ook in het besluit om er vanuit Nij Begun 60 miljoen voor op tafel te leggen.
Dit is een mooie opsteker
Staatssecretaris van BZK Eddie van Marum (BBB) zegt het enthousiasme te delen. ,,Ik ben erg blij dat noordelijke bestuurders unaniem bereid waren in de AI-fabriek te investeren.’’
Maar ook in Den Haag wordt het belang gezien nu meerdere ministeries samen 70 miljoen willen meebetalen. ,,Breed over de departementen wordt het belang gezien. Het is een mooie opsteker om de economische agenda van Groningen een impuls te geven. Richting Europa zeggen we nu: wij zijn bereid om hierin te investeren en we hopen dat we daar het geld van Europa bij kunnen leggen. Dan kunnen we echt van start.’’
Veel partijen hebben al interesse
Als de Europese Commissie ja zegt, komt er 200 miljoen op tafel voor de AI Fabriek in Groningen. Veel geld. Maar wat levert het Groningen op?
Van Marum: ,,Vanuit het onderwijs zie je nu al dat veel instellingen zijn aangelijnd. Vanuit het bedrijfsleven zien we hetzelfde. Er zijn partijen geïnteresseerd om met kunstmatige intelligentie aan de slag te gaan. Vanuit de zorg is belangstelling. Het is bovendien noodzaak dat je als overheid je eigen faciliteiten creëert, zodat je niet afhankelijk bent van derden.’’
Daarin speelt betrouwbaarheid een belangrijke rol, benadrukt de staatssecretaris. ,,AI heeft veel voordelen, maar heeft ook nadelen. De informatie die je erin stopt, komt er ook weer uit. En je wilt dat je die kunt vertrouwen. Het is belangrijk dat we op dit vlak als land soevereiniteit hebben. We maken ons steeds grotere zorgen over desinformatie en daarin proberen we wel steeds meer controle te hebben.’’
Noorden heeft voorrang op 25 procent van de rekenkracht
Mocht de AI Fabriek in Groningen staan, is het een faciliteit waar heel Nederland gebruik van moet kunnen maken. Het is daarbij wel zo dat het Noorden voorrang krijgt op een kwart van de rekencapaciteit.
En die 25 procent is heel veel, zegt Klompien. ,,Zoveel dat we dat vanuit het Noorden de eerste jaren niet vol zullen maken. Maar het is gewoon zo dat de ontwikkelingen op dit gebied enorm snel gaan. Als hier dan een AI Fabriek staat, zijn noordelijke bedrijven op dit gebied goed gepositioneerd.’’
Een aanjager van activiteiten
Op dat vlak kan de supercomputer een rol spelen in de vaak genoemde versterking van de noordelijke economie. ,,De fabriek is een aanjager’’, meent Klompien. ,,De aanjager van mogelijke activiteiten die in deze regio tot ontwikkeling kunnen komen.’’
De ontwikkelingen lijken eindeloos. Klompien: ,,We staan aan de vooravond van fundamentele veranderingen. Het is mooi dat we aan het front staan, zonder dat iemand weet hoe groot het is. Dat is spannend en vraagt bestuurlijke stoerheid.’’
Het is aan de Europese Commissie die Nederlandse stoerheid met klinkende munt terug te betalen.