Elke woensdag geeft Jelte Olthof, universitair docent Amerikanistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, commentaar op de politiek van de Amerikaanse president Donald Trump. Vandaag aflevering 9.
„Met het aangekondigde ontslag van bestuurslid Lisa Cook van de Federal Reserve (Fed) – de Amerikaanse variant van De Nederlandse Bank – probeert Donald Trump invloed uit te oefenen op het rentebeleid van Amerika. Daarmee gaat hij zijn boekje te buiten, want de Fed is een onafhankelijk instituut.
Eerder heeft hij er al ook diverse malen op gezinspeeld dat hij Jerome Powell, de voorzitter van de Fed, wil afzetten. Tot dusver durft hij daar zijn vingers niet aan te branden. Ik denk dat hij altijd met één oog naar de beurskoersen kijkt. Hij is er als de dood voor dat die dalen. Angst daarvoor lijkt hem ervan te weerhouden Powell te ontslaan.
‘Veel Amerikanen stoppen hun spaargeld in aandelen’
De beurskoersen zijn in Amerika nog veel belangrijker dan in Europa. Wat wij kennen als sociale zekerheid, moeten Amerikanen allemaal vaak zelf regelen. Daarom stoppen veel mensen hun spaargeld in aandelen. Wanneer de beurskoersen zakken, heeft dat directe gevolgen voor hun pensioenuitkering. Trump is erbij gebaat dat dit niet gebeurt, anders daalt zijn populariteit.
Lisa Cook bekleedt een minder gewichtige positie dan Powell, dus haar ontslag zal de beurs niet beïnvloeden. Ook heeft hij een aanleiding om haar weg te sturen, want ze wordt beschuldigd van ‘fraude’. Er is een ander bijkomend voordeel: het bestuur van de Fed bestaat uit zeven leden. Als hij een van hen vervangt voor een Trump-aanhanger, dan is de meerderheid van het bestuur voortaan op zijn hand.
‘Trump zet geloofwaardigheid van instituten op het spel’
Sinds het aantreden van Trump zijn mensen die werken voor de federale overheid hun baan niet meer zeker. Iedereen kan het slachtoffer worden van een politieke afrekening. Trump schroomt niet justitie in te zetten als politiek wapen.
Onlangs heeft hij ook het hoofd van een statistiekbureau aan de kant gezet, omdat de banencijfers die zij naar buiten bracht in zijn ogen te negatief waren. Zij werd vervangen door iemand die loyaal aan hem is. Daarmee zet hij de geloofwaardigheid van instituten op het spel.
Dat hij links en rechts mensen ontslaat zorgt er verder voor dat mensen bang zijn om zich uit te spreken. Op de lange termijn is dat funest voor het vertrouwen in de Amerikaanse federale overheid.’’