Zo moet het Geheugenplantsoen eruit komen te zien. Schets uit mei 2024. Beeld: Aanpak Ring Zuid/ Jimmy Stegeman
Tegenstanders van het omstreden kunstwerk dat in het nieuwe Zuiderplantsoen in Groningen moet komen, hebben een overwinning behaald. Het werk is voorlopig van de baan. De gemeenteraad wil dat Groningen het proces opnieuw doorloopt om te komen tot een kunstwerk met draagvlak.
Het plan was om een bestaand stukje ringwegviaduct te laten staan als herinnering aan de weg die bijna zestig jaar lang de Oosterpoortbuurt doorkliefde. Het stuk viaduct van 30 meter zou weliswaar opgefleurd worden met rood en groen en met zijn formaat het grootste kunstwerk van de stad worden, maar het bleef ook ‘gewoon’ een stuk oude ringweg. Een groep omwonenden zag dat niet zitten en kwam in protest.
Karin Vrijma startte een petitie en vond steeds meer medestanders op haar pad. Woensdag liet een deel van deze buurtbewoners zich horen bij de gemeenteraad. Zo wil Joris de Moel niet herinnerd worden aan de ringweg, die wordt gezien als een fout uit het verleden. En net als De Moel wil Harm Hazelhoff juist groen in plaats van beton. „Toon lef, bespaar geld en gooi het plat”, roept Hazelhoff de gemeenteraad op.
Groningen wil op deze plek bij de Meeuwerderbaan een van de twee betonnen pilaren met een stukje viaduct laten staan. Foto: Jan Willem van Vliet
Te weinig inspraak
Volgens de buurtbewoners hebben zij onvoldoende inspraak gehad in de plannen. Weinig Oosterpoorters zouden bovendien op het kunstwerk zitten te wachten. Een van hen is het daar niet mee eens en spreekt juist zijn steun uit voor het zogeheten geheugenpaviljoen. „Ik vind het een stoer en elegant ontwerp”, zegt Bert Nijmeijer.
Hij vindt dat het plan juist wel door moet gaan. „Als de mensen die het hardst roepen altijd hun zin zouden krijgen, hadden we nu geen Forum, Groninger Museum of misschien wel geen Martinitoren.”
Toch weegt de weerstand voor de gemeenteraad zwaarder. Vrijwel de gehele politiek in Groningen vindt dat de buurt onvoldoende heeft kunnen meepraten over de plannen. Wethouder Philip Broeksma (GroenLinks) moet schoorvoetend erkennen dat dit inderdaad het geval is.
De gemeente was in de veronderstelling dat twee buurtbewoners namens de wijk betrokken waren bij de keuze voor het geheugenpaviljoen, waaronder de voorzitter van het buurtoverleg in de wijk. Die is door de jaren heen verhuisd, maar bleef wel actief in de commissie die nadacht over het kunstwerk. „Toen hadden de alarmbellen af moeten gaan”, kijkt Broeksma terug. „Maar dat is niet gebeurd.”
Tegenstanders van het geheugenpaviljoen praten na met raadsleden. Foto: DVHN
„De betrokkenheid met de buurt was er nog maar in de vorm van één persoon. De buurt was daardoor onvoldoende aangehaakt. Dat hadden we eerder door moeten hebben.” Of de participatie opnieuw kan en misschien wel moet? Broeksma zou dat niet onlogisch vinden. „Ik denk dat dat ook wel de uitkomst wordt en ik zou dat heel goed snappen. Wat de gemeenteraad wil, zal gebeuren.”
Knuffels en felicitaties
De uitspraken van de gemeenteraad en Broeksma toveren een grote glimlach op het gezicht van Karin Vrijma, die ooit het verzet tegen het geheugenpaviljoen startte. Met andere tegenstanders wisselen ze in de raadszaal knuffels en felicitaties uit.
„We doen nu een stap terug in dit proces om samen iets te bedenken wat een meerderheid mooi vindt”, zegt ze opgelucht. Ze had niet durven hopen dat dit de uitkomst zou zijn toen ze haar petitie startte. „Het heeft zoveel frustratie opgeleverd. Nu gaan we kijken naar alternatieven, met participatie en draagvlak.”
Volgens Broeksma is daar voldoende tijd voor. Naar verwachting wordt de oude ringweg op zijn vroegst begin volgend jaar gesloopt. Tot die tijd kan gepraat worden over het soort kunstwerk dat de buurt wel ziet zitten. Mogelijk is dat alsnog het geheugenpaviljoen, maar duidelijk is wel dat die kans weer een stuk kleiner is geworden.
