Voorzitter Jan Tonkens van ijsclub Slochterbosch. Foto: Dennis Venema
Met gesloten ogen en een flinke portie concentratie kun je ze misschien oproepen: winterse sensaties als het krassende geluid van schaatsen over natuurijs, opgetogen kinderstemmen en de geur van warme chocolademelk. Maar na een kort moment is de fantastie voorbij en sta je gewoon met je te warme jas op een zompig grasveld in Slochteren.
Dat grasveld is de ijsbaan van ijsclub Slochterbosch. Die club bestaat een eerbiedwaardige 106 jaar, maar de vraag is hoeveel jaren daar nog bij komen. Door de klimaatverandering lijkt schaatsen op natuurijs uit beeld te glijden. Voorzitter Jan Tonkens van de ijsclub wil daar voorlopig nog niets van weten: „Zo lang er gekken zijn als ik blijft deze ijsbaan bestaan.”
Tonkens sopt op klompen over de drassige baan. Hij is sinds 1979 bij de club. „Dat was die strenge winter, toen alles op slot zat. Ik verveelde me en ben toen als vrijwilliger aan de slag gegaan.”
Trots wijst hij op de nieuwe lichtmasten, die vorig jaar geplaatst zijn. „Het zijn ledlampen, maar ze zijn nog niet aangeweest, behalve dan om ze te testen.”
Wanneer ze echt nodig zullen zijn? Niemand die het weet. Het is december, maar voorlopig is het zo zacht dat het wel lente lijkt.
De kantine van IJsclub Slochterbosch. Foto: Dennis Venema
Neem zondag 7 december: het was volgens het KNMI met 14,1 graden Celsius de warmste 7 december ooit gemeten. Dat is slecht nieuws voor alle vrijwilligers van de vele ijsbanen in Groningen en Drenthe. Een beetje pessimist calculeert het al in: ook deze winter lijkt de kans dat er geschaatst kan worden op natuurijs te verdwijnen als – jawel – sneeuw voor de zon.
Ik heb de afwatering van de ijsbaan al een tijd geleden dichtgezet
Zo’n pessimist is Jan Tonkens (66) niet. Als voorzitter van ijsclub Slochterbosch bereidt hij zich gewoon weer voor op een vorstperiode. „Ik heb de afwatering van de ijsbaan al een tijd geleden dichtgezet”, zegt hij. „Dat scheelt straks al snel een of twee dagen pompen.”
De pomp in een enigzins vervallen houten hokje aan de rand van de baan wordt een dezer dagen aangeslingerd. „Het water komt uit het Slochterdiep”, zegt Tonkens. „Er komt een laag van 35 centimeter op de baan te staan.”
De ijsbaan wordt binnenkort onder water gezet. Foto: Dennis Venema
Vroeger liep het water begin november al over de baan, maar daar is de club een tijd geleden mee opgehouden. „Doordat het warmer is blijft het gras onder water langer doorgroeien en dan steken de sprieten boven water uit. Dan krijg je ijs dat op een voetbalveld lijkt.”
Het is alweer twee jaar geleden dat het water bevroor en er heel even geschaatst kon worden. „We zijn toen een halve dag open geweest, voor de jeugd. Toen was het alweer voorbij.” Voor een echt langere vorstperdiode moet Tonkens graven in zijn geheugen. „Dat was volgens mij in de coronaperiode, in 2021. Toen zijn we vier of vijf dagen aaneengesloten open geweest.”
We zijn nog lang niet failliet, hoor
Zo’n ijsperiode zou de ijsclub goed uitkomen, want dan kan de kas weer gevuld worden. „We zijn nog lang niet failliet, hoor”, zegt Tonkens. „Maar een beetje extra zou welkom zijn.”
De club heeft ruim driehonderd leden die 9 euro contributie per jaar betalen. Het ledenaantal loopt terug. „Sommigen hebben er geen vertrouwen meer in, en door vergrijzing valt ook het nodige af.”
In de goed onderhouden kantine van de ijsclub schenkt Tonkens koffie. Aan de muur hangen fotocollage’s, waarop winterse taferelen van weleer te zien zijn. Opgestapelde bankjes en stoelen staan te wachten op betere – koudere – tijden. Aan de ijsclub zal het niet liggen.
„Het kan maar zo weer gebeuren”, houdt Tonkens de moed erin. „In de krant stond dat het KNMI waarschuwt voor de gevolgen van negen mogelijke weersextremen. Een daarvan is een lange periode van strenge vorst.”
