Rechtstreekse trein tussen Groningen en Bremen rijdt niet voor 2036. Plannen Wunderline kunnen voorlopig ijskast in

Het belangrijkste doel van de Wunderline, een rechtstreekse trein tussen Groningen en Bremen, kan volgens Zwitserse onderzoekers niet voor 2036 worden gerealiseerd, en daarna waarschijnlijk alleen als stoptrein.

Ze bestudeerden de plannen op verzoek van de Wunderline organisatie. Die ging er tot dusver vanuit dat de eerste (snelle) trein in 2030 zou vertrekken.

Oud-gedeputeerde Fleur Gräper (oa verkeer, D66), die de Wunderline jarenlang in haar portefeuille had, hoopte dat er in 2026 al een rechtstreekse trein kon rijden. Dat lukt volgens de onderzoekers zeker niet: de trein zou bestaande dienstregelingen aan beide zijden van de grens in de weg zitten en er is geen geld voor alle benodigde aanpassingen.

Belangrijke boosdoener is de nieuwe spoorbrug over de Eems. Die wordt nu voor ruim 200 miljoen euro gebouwd, maar is volgens onderzoeksbureau SMA bij voorbaat ongeschikt voor de Wunderline.

Het nieuws werd vrijdag bekendgemaakt op de website van de Wunderline en betekent een grote klap voor de provincie Groningen. Die heeft steeds verkondigd dat er sprake was van realistische plannen. Het volledige onderzoeksrapport is niet vrijgegeven.

Treinreizigers hebben voorlopig geen last van de uitkomsten van het onderzoek. De (snel)trein tussen Groningen en Leer gaat eind 2024 gewoon rijden, als de Friesenbrücke in 2024 tenminste volgens plan wordt opgeleverd.

Uit het onderzoek blijkt dat de draaibrug een rechtstreekse trein naar Bremen in de weg zit omdat de draaibrug per uur maar 20 minuten beschikbaar is voor het treinverkeer. Dat beperkt het inpassen van extra treinen. De ruimte daarvoor moet worden gevonden door bijvoorbeeld elders harder te rijden (maar daar moet je het spoor eerst geschikt voor maken) of inhaalsporen aan te leggen.

Hoe het kan dat de brug bij voorbat ongeschikt is voor de Wunderline (eerder: Wiederlinie) is vooralsnog onduidelijk.

Het lijkt erop dat de verantwoordelijke autoriteiten in Duitsland zich niet aan Europese regels over internationale verbindingen in het witboek spoor hebben gehouden. Ze voelden zich daarbij misschien ook niet gesterkt door de Nederlandse regering, die de Wunderline niet opnam in landelijke infraplannen.

Het uitstel is desondanks hoogst opmerkelijk omdat Groningen, Nedersaksen en Bremen al sinds 2012 aan de terugkeer van een rechtstreekse trein tussen Groningen en Bremen werken en daar campagne voor voeren.

Ze lijken willens en wetens akkoord te zijn gegaan met de plannen voor de brug. Groningen bemoeide zich er niet of nauwelijks mee en drong voor zover bekend ook niet aan op een spoortunnel. Door de conclusies lijkt een combinatie van de Wunderline met de Lelylijn op het huidige traject ondoenlijk.

De onderzoekers denken dat er voor een rechtstreekse verbinding mogelijkheden ontstaan als de Duitse stoptrein van Bremen naar Bad Zwischenahn twee keer per uur gaat rijden. Dat gebeurt vanaf 2036 in het kader van de grote spoorverbeteringen in Duitsland (Deutschlandtakt). Die stoptrein kan volgens de Zwitsers wel doorrijden naar Groningen.

Ze wijzen erop dat er bij de plannen voor het nieuwe Hoofdstation in Groningen geen rekening is gehouden om te keren met de Wunderline. Dat is ook frappant omdat het station grootschalig wordt verbouwd en pas in 2026 klaar is. Hetzelfde probleem geldt overigens ook in Bremen.