Ruslanddeskundige Hans van Koningsbrugge: 'Wat bezielt Russen die naar het front gaan?'

„Je kunt je afvragen wat Russische mannen nog bezielt om voor het leger te vechten. Zeker als je in ogenschouw neemt hoeveel kans ze lopen gewond te raken of te sneuvelen. Dat geldt natuurlijk ook voor Oekraïners, maar die vechten uit lijfsbehoud.

Volgens diverse bronnen zijn er aan Russische zijde inmiddels meer dan 800.000 slachtoffers gevallen. De verhouding tussen het aantal doden en gewonden wordt vaak geschat op 1 staat op 3. Dat betekent dat het aantal doden minstens 200.000 bedraagt. Dat is angstaanjagend veel.

Verder zijn de levensomstandigheden aan het front allerbelabberdst, zeker nu het winter is. Doordat bomen en struiken kaal zijn, hebben de soldaten geen beschutting meer. Ze kunnen daardoor veel makkelijker worden waargenomen door drones. Ter bescherming kunnen ze in loopgraven gaan zitten, maar daar is het barstenskoud, terwijl ratten en ander ongedierte er welig tieren. Het is dus op alle mogelijke manier onaangenaam en dodelijk gevaarlijk.

Dat maakt de vraag prangend waarom Russische mannen nog steeds als kanonnenvlees naar het front gaan. Dat heeft drie redenen. De eerste is dat je in Rusland bijna geen onafhankelijke nieuwsbronnen meer kunt raadplegen. Afgezien van Telegram en YouTube heeft het Kremlin alle binnenlandse en buitenlandse, onafhankelijke internetkanalen aan banden gelegd. De bevolking is bijna volledig overgeleverd aan Russische propagandazenders, die bijna alleen maar de successen van de oorlog uitventen.

Een andere reden is dat veel arme Russen over de streep worden getrokken met onwaarschijnlijk veel geld. Zo worden voor velen van hen de schulden vrijgemaakt als ze tekenen, kan het handgeld oplopen tot omgerekend 50.000 euro en het soldij tot 4000 euro per maand. Dat is gigantisch veel als je je bedenkt dat het maandsalaris in arme regio’s niet meer bedraagt dan 300 euro. En als ze sneuvelen, worden hun erfgenamen ook nog eens met een enorm bedrag schadeloos gesteld.

Tot slot worden gevangenen gepaaid met het omzetten van hun detentie, hoe zwaar die ook is, in een voorwaardelijke straf. Als ze zich moedig gedragen en de heldenstatus verwerven, kunnen ze zelfs hun strafblad kwijtraken. De voorwaarde is wel dat ze hun contract tot het einde van de oorlog uitdienen. Het is allemaal onvoorstelbaar.”