Ruslanddeskundige Hans van Koningsbrugge: 'Poetin zit nog stevig in het zadel'

„Vladimir Poetin is 25 jaar aan de macht in Rusland. In 2000 werd hij beëdigd als opvolger van president Boris Jeltsin. Hij oogde veel fitter dan zijn voorganger, die altijd ziek, zwak of misselijk was. Je moet Poetin nageven dat hij meteen begon puin te ruimen, dat was achtergebleven van de desastreuze jaren negentig toen Rusland in een diepe crisis geraakte.

Je kunt zeggen dat er tot 2014 in Rusland sprake was van een sociaal contract tussen het Kremlin en de bevolking. De gewone Rus moest zich niet met politiek bemoeien, maar kreeg het economisch wel beter. Vandaar dat Poetin altijd populair is gebleven. Hij heeft de erfenis van de jaren negentig weggepoetst.

In 2014 annexeerde hij de Krim en begon zich te bemoeien met Oost-Oekraïne. De gedachte van het sociaal contract verdween naar de achtergrond. In plaats daarvan ging hij de nationalistische trom roeren, volgens het motto: het is zo fijn om Rus te zijn.

Inmiddels is Poetin door de oorlog in Oekraïne in een moeras beland. Daar heeft hij zichzelf in gemanoeuvreerd. Zonder gezichtsverlies kan hij daar niet uitkomen.

In de grondwet heeft hij laten vastleggen dat vier Oekraïense oblasten (provincies) bij de Russische Federatie horen. Dat is ook de kern van zijn vredeseisen. Eerst moet Oekraïne die vier oblasten ontruimen. Pas daarna kunnen de vredesbesprekingen beginnen. Dat gaat natuurlijk niet gebeuren.

Veel Russen geloven nog altijd in Poetin. Maar de hoge inflatie doet een flink deel van de bevolking wel pijn. Daar komt bij dat veel families worden geconfronteerd met zonen die dood of gewond van de oorlog terugkeren. Dat zijn alle twee bedreigingen voor het regime.

Poetin zit na een kwart eeuw nog stevig in het zadel. Hij heeft op dit moment geen tegenstrever. Daar heeft hij zelf voor gezorgd. De repressie heeft hij formidabel georganiseerd. Elke oppositie wordt hardhandig de kop ingedrukt. Toch blijft de elite hem trouw. Het is wel opvallend dat hij niemand als zijn opvolger heeft aangewezen. Wanneer hij morgen dood neervalt, kan dat best problematisch worden.

Als het tegenzit, blijft Poetin tot zijn 83^ste jaar in Rusland aan de macht. Voorlopig zijn we dus nog niet van hem af.”