Ruslandexpert Hans van Koningsbrugge Foto: Corné Sparidaens
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 172.
„Het was een nogal cynische kerstboodschap die Poetin voor Zelensky in petto had. Op eerste kerstdag vuurde hij een barrage van raketten en drones op Oekraïense steden af. Ook de energiesector werd weer getroffen, zodat veel Oekraïners de laatste week van het jaar in de kou zitten.
Het was een dubbele boodschap, want Poetin is er niet van gediend dat Zelensky de Oekraïense kerstviering heeft verplaatst van 7 januari naar 25 december. Op 7 januari viert Rusland Kerstmis volgens de Juliaanse kalender, terwijl de westerse wereld dat op 25 december volgens de Gregoriaanse kalender placht te doen.
‘Voor de Russen was het evenmin een jubeljaar’
Voor Oekraïne was het sowieso een zwaar jaar. Zelensky zal ongetwijfeld met een gevoel van teleurstelling terugkijken op 2024. Niet alleen over het mislukken van het Oekraïense offensief, ook over het achterblijven van militaire hulp uit het Westen. In de aanloop naar de verkiezingen heeft Biden om electorale redenen duidelijk op de rem getrapt. Pas toen hij had verloren, heeft hij het gaspedaal weer ingedrukt.
Voor de Russen was het evenmin een jubeljaar. Ze hebben weliswaar terreinwinst geboekt, maar geen enkele, strategisch gelegen stad in handen gekregen. De Russische economie raakt uitgeput. De NAVO is met de toetreding van Zweden en Finland aan de noordelijke grens sterker dan ooit. En Rusland is zelf ook steeds meer het doelwit van drone-aanvallen en aanslagen, waar de Oekraïense veiligheidsdienst de hand in heeft. Er zinken wel erg veel Russische schepen de laatste tijd.
‘Vreselijke aantallen’
Dat afgelopen jaar ineens Noord-Koreaanse soldaten opdoemden aan het front, is natuurlijk ook geen goed teken. Het bewijst dat het zogenaamde onverslaanbare Russische leger het niet op eigen houtje kan klaren. Aan de andere kant is het weer een stap op de escalatieladder dat Aziatische troepen in Europa meevechten.
Het dieptepunt was dat er in 2024 aan beide zijden weer onnoemlijk veel slachtoffers vielen te betreuren. Deze week sprak de burgemeester van Moskou bij een revalidatiecentrum in zijn stad alleen al over 600.000 gewonden en getraumatiseerden aan Russische kant. Nog los van het aantal doden, zijn dat vreselijke aantallen. Op alle mogelijke manieren is het een verschrikkelijke oorlog waarvan het einde nog niet in zicht is.”