Terwijl een recordaantal asielzoekers buiten de poorten van Ter Apel slaapt, staat op het terrein van het aanmeldcentrum een paviljoentent met tweehonderd slaapplaatsen leeg. Intussen heeft de toestand in en rond het centrum een nieuw dieptepunt bereikt nu er een drie maanden oude baby is overleden.
Eindelijk leek er verlichting in zicht bij de de ’humanitaire crisis’ die de toestand rond aanmeldcentrum Ter Apel inmiddels is geworden. Vorige week donderdag gaf minister van Justitie Yesilgöz (Justitie) opdracht een paviljoentent te plaatsen in het aanmeldcentrum als tijdelijke extra opvanglocatie. De volgende dag stond de tent er. Sindsdien heeft er nog geen asielzoeker in geslapen.
De tent staat op grond van de Dienst Justitiële Inrichtingen. Maar het COA zegt niet het personeel te hebben om asielzoekers naar de tenten te begeleiden en daarbij vooral onderweg geen mensen kwijt te raken. Er is evenmin al bepaald voor wie extra slaapplaatsen bedoeld zijn. Voor kwetsbare asielzoekers of voor de mannen die anders buiten zouden slapen.
Medewerkers van het aanmeldcentrum Ter Apel vinden de gang van zaken wrang. Zeker omdat in de nacht van dinsdag op woensdag het aantal asielzoekers voor wie binnen geen plek meer was een nieuw record heeft gebroken. Volgens een schatting van het COA sliepen er zo’n zevenhonderd asielzoekers buiten het hek in de buitenlucht. De omstandigheden zijn bar.
Er staan luifels, er is stromend water en er staan dixies - verder reiken de voorzieningen niet. En ook binnen is de opvang schraal. In dezelfde nacht overleed in de sporthal van het aanmeldcentrum een baby van drie maanden oud. De doodsoorzaak is onbekend. In de nacht werd nog vergeefs hulp verleend aan het slachtoffer.
’Diep geschokt’
„Het COA-personeel is diep geschokt door deze verschrikkelijke gebeurtenis. Met name in Ter Apel komt dit hard aan. „Onder bewoners en medewerkers heersen gevoelens van verdriet en onmacht. Aan hen wordt passende ondersteuning aangeboden.”
En de druk wás al zo groot voor het personeel. Woensdag bracht de onvrede medewerkers er nog toe voor korte tijd het werk neer te leggen. De druk heeft personeel van het aanmeldcentrum er toe gebracht voor korte tijd het werk neer te leggen. „We zijn er om mensen op te vangen, niet om ze op de stoep te laten staan”, verklaarde een COA-woordvoerder. „Op een zeker moment denk je: ben ik nou hier voor bij het COA gaan werken?”
Niet alleen het COA kampt met personeelsgebrek; ook het Rode Kruis kon de drukte niet aan en heeft z’n servicepunt woensdagochtend gesloten gelaten. De medische hulporganisatie was juist weer teruggekeerd nadat de burgemeester van de gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, het gebied rondom het aanmeldcentrum tot veiligheidsrisicogebied had verklaard. Dat was nodig omdat er voortdurend diefstal en vechtpartijen plaatsvonden, soms met messen. De politie kan er sindsdien uit voorzorg fouilleren. Intussen zijn er al meerdere aanhoudingen verricht.
Onzekerheid
Sinds april overstijgt het aantal asielzoekers dat in het Groningse aanmeldcentrum komt aanlopen het aantal plekken in het centrum, momenteel zo’n tweeduizend. Asielzoekerscentra zitten vol, ook doordat statushouders door de woningnood niet doorstromen naar huisvesting bij gemeenten.
De 5.500 bedden crisisnoodopvang bij gemeenten zijn ook bijna allemaal bezet. In oktober verlopen de afspraken daarover. Het is zeer onzeker of gemeenten bereid zijn de noodopvang langer in de lucht te houden.
