Je geeft een profvoetballer een vuistslag. Wat hangt je boven het hoofd? Voetbaladvocaat Christian Visser staat hooligans bij en geeft antwoord

Met het spelletje zelf is Visser (44) al een aantal jaren gestopt, maar de passie voor voetbal kan de Amsterdamse advocaat nog steeds kwijt in zijn werk. Bij hem begonnen hobby en werk door elkaar te lopen toen hij zich als rechtenstudent stortte op de juridische zaken van de supportersvereniging van Ajax. Fanatiekelingen van de harde kern uit de hoofdstad met stadionverboden kwamen naar hem voor bijstand en advies.

Inmiddels geeft hij zich op social media uit als ‘de voetbaladvocaat’, adviseert hij voetbalclubs, spreekt hij een woordje mee met beleidsmakers en maakt deel uit van een internationale groep advocaten met expertise in de voetbalwereld. Misdragen Nederlandse fans zich in het buitenland, dan wordt Visser ingelicht.

,,Ik ben bij dat soort grotere incidenten benieuwd naar de persoon achter de verdachte. Diezelfde avond worden in praatprogramma’s allerlei conclusies getrokken, maar je kunt er pas écht iets over zeggen als je het verhaal achter de mens kent. Die grote verontwaardiging, die voel ik niet zo. Het is voor mij natuurlijk ook onbegrijpelijk, maar ik schreeuw niet meteen om een lang stadionverbod.’’

,,Er wordt al 20 jaar geroepen dat stadions worden geteisterd door jonge geweldplegers. Er zijn nu meer incidenten dan 3 of 5 jaar geleden, zeker. Vorig seizoen zijn in heel het land zo’n 1200 stadionverboden opgelegd. Voor corona waren dat er gemiddeld 600. Maar daarvoor lag het nog veel hoger. Voetbalgeweld gaat altijd in golfbewegingen. In tijden dat er meer incidenten zijn, wordt clubs vaak gevraagd waar dat door komt. Die zeggen altijd: de nieuwe generatie is moeilijk te handhaven.’’

,,Het klopt deels wel. Veel verdachten van voetbalgeweld zijn ‘first offenders’ en die zijn vaak jong. We hebben te maken met onvolwassen, niet-volgroeide puberbreinen, die hun emoties soms nauwelijks de baas kunnen.’’

,,Als ik cliënten vraag waarom ze iets hebben gedaan, komt daar niet altijd een helder antwoord op. Een diepe psychologische beschouwing kan ik niet geven. Bij het overgrote deel speelt die emotie een rol. Soms tref ik ‘beroepshooligans’, die uit zijn op vechten. Daarnaast lijkt vaak ook een koppeling met het spel te zijn, hoe onterecht ook. Maar ik durf het wel aan dat het zondag niet was gebeurd als Groningen met 4-0 voor had gestaan.’’

,,We weten, ook in het strafrecht, dat zwaarder straffen niet voorkomt dat mensen in een opwelling over de schreef gaan. Daarnaast maakt de Nederlandse voetbalwet het al mogelijk dat er veel kan worden gedaan. Alleen dat laten de clubs, de KNVB en gemeenten na. Iemand met een stadionverbod kun je verplichten zich te melden op een politiebureau als hun club speelt. Maar als veel bureaus gesloten zijn in het weekend, werkt dat niet.’’

,,Je moet altijd kijken naar wat is gedaan in vergelijkbare gevallen. De kans bestaat nu dat wanneer een incident groot in het nieuws is, diegene een zwaardere straf krijgt. Dat moet niet zo zijn. In de richtlijnen van de KNVB staat bij doodslag een stadionverbod van 20 jaar, terwijl bij rellen bij De Graafschap - Go Ahead Eagles ooit levenslange verboden zijn opgelegd. Ik vind dat altijd een beetje voor de bühne.’’

,,Het is altijd incidentenpolitiek. Niemand vindt dat hij er over twee weken weer mag gaan zitten. Tuurlijk niet. Maar zou je over 5 of 10 jaar misschien niet een keertje kunnen beoordelen of hij weer naar binnen mag? Ter vergelijking, als die jongen dezelfde klap op de Grote Markt had uitgedeeld, kreeg hij misschien alleen een boete, hooguit een taakstraf. Nu krijgt hij - naast dat hij voor de rechter moet komen - waarschijnlijk een boete en een flink stadionverbod van de bond en misschien wel een gebiedsverbod van de burgemeester. Dat staat niet meer in verhouding.’’

,,Het is lastig om daar je gelijk te halen. Veel van mijn cliënten krijgen na een incident een aangetekende brief van een deurwaarder met een stadionverbod. Maar ze kunnen nergens hun verhaal doen. Het vraagt wat van de KNVB, maar het zou beter als er een soort zitting in Zeist wordt gemaakt van het opleggen van een stadionverbod. Supporters voelen zich nu vaak niet gehoord.’’

,,Het uitgangspunt moet altijd zijn dat je daders straft. Door dat niet te doen, gooi je iedereen op een hoop. Alsof niemand in die supportersvakken gevoel heeft voor wat goed of fout is. Dan kan een sfeer ontstaan dat het ‘wij’ tegen de overheid of de voetbalbond wordt. Wat je wilt, is nou juist wat in Groningen gebeurde: die tegenreactie. Die jongen werd weggetrokken en kreeg een lading supporters over zich heen. Die laten zien dat ook zij daar niet achter staan.’’

,,Ik ben zelf 1 meter 74. Als ik een boom van een kerel tegen een hek zie schoppen, kijk ik wel uit om hem daarop aan te spreken. De verwachting dat een groep supporters het zelf wel oplost door ze verantwoordelijk te maken, vind ik te gemakkelijk.’’

,,In Nederland moet de politie niets hebben van uitpubliek. Die komen in buscombi’s, worden door sluizen naar binnen geloodst en moeten meteen na het laatste fluitsignaal weer vertrekken. Als je mensen behandelt als vuil, gaan ze zich eerder als vuil gedragen.

,,Het is toch niet zo dat we wekelijks grote rellen hebben in de Nederlandse stadions? Af en toe wat vuurwerk, maar daar blijft het meestal wel bij. Burgemeester Sybrand Buma van Leeuwarden heeft een verbod op uitsupporters opgelegd in het stadion van Cambuur. Dan heb je boter op je hoofd. Omdat ze daar de eigen supporters niet in het gareel krijgen, mogen supporters uit Rotterdam of Utrecht niet komen. Daar begrijp ik niets van, die hebben niets met eerdere ongeregeldheden van doen gehad.’’

,,Ik geloof niet dat mensen in andere landen van zichzelf een beter normbesef hebben. Waarom is Engeland nu ineens voor velen het voorbeeld? Iedereen die er is geweest, weet hoe het er in pubs aan toe kan gaan. Voetbalgeweld is daar zo’n beetje uitgevonden. Alleen hebben ze daar de systemen rondom wedstrijden op orde gekregen. Ze zijn bereid geweest om te zeggen: mensen komen uit een andere de stad en wij gaan zorgen dat ze veilig zijn. Geen wanden van plexiglas, geen kooien, maar rijen stewards. Veel menselijker.’’

,,Ze moeten in gesprek blijven. Veel clubs en gemeentebesturen lijken soms verrast te worden door vechtpartijen tussen supportersgroepen. Dan moeten ze dus hun informatie vooraf beter op orde hebben. Met veel supportersgroepen kun je gewoon praten. Hou het vriendelijk, luister naar ze. Dat is niet populair om te zeggen nu, dat weet ik. Maar veruit de meeste supporters geven geen problemen, dus het zicht op die kleine groep moet beter.’’

,,Het is misschien een slechte tijd om het te zeggen, maar álle voetbalstadions in Nederland zijn veel veiliger geworden. Voetbalgeweld zal er altijd zijn. Helemaal uitbannen is het streven waard, maar niet realistisch. We moeten het grotere plaatje voor ogen houden. Misschien worden in bepaalde weekenden in de binnenstad van Groningen meer mensen opgepakt voor uitgaansgeweld dan in een heel seizoen in de Euroborg worden opgepakt voor voetbalgeweld. Daar worden talkshows niet over volgepraat.’’