Passagiers op de veerboot kijken hoe de Noorse kust langzaam uit het zicht verdwijnt. Foto DvhN
Het ‘grootste hotel van Nederland’ vaart op en neer tussen de Eemshaven en het Zuid-Noorse Kristiansand. Dagblad van het Noorden voer mee en ontdekte de charmes van het pittoreske Noorse havenplaatsje. Maar pas op: een biertje kost er tien euro.
Een aangenaam zonnetje verwent de circa vierhonderd passagiers van de veerboot Romantika wanneer die op dinsdagmiddag iets na drie uur de Eemshaven uitvaart richting Noordzee. Als alles volgens plan verloopt, meert het 193 meter lange veer na 18 uur varen de volgende dag af aan de kade in Kristiansand.
Aan boord een gemengd gezelschap van Noren, Nederlanders en een handjevol Duitsers. Een flink deel van hen heeft de auto in het ruim geparkeerd. Daar staan ook nog een paar trailers met diepvriesproducten en stukgoed.
Directeur Bart Cunnen van de Holland Norway Lines, de nieuwe rederij die sinds 7 april drie maal per week vanuit de Eemshaven naar Noorwegen en weer terug vaart, kijkt vanaf het zonnedek tevreden naar de langzaam kleiner wordende kade en het windmolenwoud in de haven. Het veer is keurig op tijd vertrokken. Nog lang niet helemaal vol, maar de passagiersaantallen nemen richting zomer fors toe, weet de CEO.
,,Deze maand zitten we op zo’n 700 passagiers per overtocht. Dat zijn er volgende maand duizend per keer en in juli meer dan 1500. En het bedrijfsleven trekt ook aan de bel. We moeten soms in het weekeinde al vrachtwagens weigeren. Elke keer moet je kiezen: je kunt 300 auto’s meenemen of 60 trucks. Allebei lukt niet.’’
Dat de boot nog niet afgeladen is, heeft ook voordelen erkent Cunnen. ,,We leren elke dag. We zijn er nog niet, we willen en zullen dingen verbeteren. We zijn in een paar weken tijd gegroeid van een club met 25 medewerkers naar een bedrijf met 300 mensen. Het is niet een of ander restaurantje dat we hier openen. Het is het grootste hotel van Nederland met plaats voor ruim 2000 gasten. En een scheepvaartbedrijf.’’
Cunnen droomt van een duurzame ferry. Hij laat een ontwerp zien van een supermoderne nieuwe boot, die over een jaar of vijf op dit traject zou kunnen varen. Volledig emissieloos. Dat lukt de twintig jaar oude Romantika niet, getuige de walmende zwartbruine rookpluim die het schip achterlaat boven de kabbelende Noordzee.
Op de brug van de veerboot zegt kapitein Mark Kask (46) dat de overtocht voor weinig problemen zorgt, ondank het soms drukke scheepvaartverkeer op delen van de Noordzee. ,,Maar vooral het binnenvaren van de Eemshaven is tricky. Het is een grote haven met een nauwe ingang. Bij de eerste afvaart op 7 april gaf dat problemen door de harde wind.’’
Het schip is overigens flink vertimmerd, leert een rondgang over de negen verschillende dekken. Er zijn restaurants, bars, vergaderzalen, een grote theaterzaal, supermarkt, boutique, een bescheiden casino en zelfs een sauna met whirlpool. Voor kinderen is een speciale ruimte ingericht en zelfs aan honden is gedacht. Op een afgeschermd deel van een dek kunnen die worden uitgelaten. ,,Normaal ligt hier zand, maar dat heeft de bootsman weggespoten’’, zegt de director of hospitality van de reder, Bernard Lensink.
Lensink verwacht veel gasten. ,,Noorwegen staat op de bucketlist van velen. En we krijgen allerlei verzoeken. Zo zijn er mensen die aan boord willen trouwen. Daar is een ruimte voor.’’
De reder heeft ook gedacht aan opvarenden die zich misdragen. Voor hen is ook een speciaal plekje, verklapt Lensink. ,,We hebben twee kamertjes voor passagiers die tijdelijk moeten afkoelen. Een soort scheepscellen. Dat is verplicht op dit soort schepen.’’
Noorse rende naakt door het schip
Een van die ruimtes is inmiddels al een keer gebruikt, gaat het gerucht op de veerboot. Een Noorse passagiere, die flink in het glaasje had gekeken en het nodig vond naakt door het schip te rennen, heeft er naar verluidt enige tijd doorgebracht. Lensink zegt daar echter geen mededelingen over te kunnen doen. ,,Met gegevens van klanten gaan we altijd vertrouwelijk om.’’
Niet alles is al open op de boot. En sommige voorzieningen werken nog niet naar behoren. Zo kan er ‘s avonds aan de bar in de grote zaal, waar een coverband optreedt, enige tijd niet worden afgerekend met creditcards. Ook de wifi aan boord van de Romantika vertoont kuren.
,,Wat is dit nou eigenlijk? Een cruiseschip of een ferryboot? Vaar je mee voor de lol, of is het een ferrydienst? En op wie mikken ze nu precies?’’, zegt Raoul Sleijser (30) uit Utrecht aan de bar in de theaterzaal. Hij reist regelmatig naar Zweden en probeert allerlei verbindingen uit. Er is volop concurrentie voor de nieuwe verbinding, aldus Sleijser. ,,Je kunt ook via Kiel, die boot is heel luxe. Of via Stena Line vanaf Rostock, maar dat is een pauperboot.’’
Hasjhond besnuffelt passagiers
Sleijser heeft ook met de Romantika gereisd toen ze nog voor de vorige eigenaar voer. ,,Ik kan het dus een beetje vergelijken. En ik zie dat alles hier nog echt in opbouw is.’’
De volgende morgen, als de Romantika netjes afmeert in Kristiansand, zijn de perikelen aan boord snel vergeten. Nadat een hasjhond op de loopbrug de passagiers die te voet zijn vriendelijk heeft besnuffeld, lonkt de in de zon blakerende kustplaats. Bewoners noemen de streek graag de Côte d’Azur van Noorwegen. Het blijkt een levendig stadje, met een bruisende haven, waar jaarlijks onder meer 122 cruiseschepen afmeren. Brede straten, grote pleinen, monumentale houten huisjes, een fraaie kathedraal, een universiteit met 13.000 studenten en een architectonisch kunststukje in de vorm van het Kilden Performing Arts Centre completeren het beeld.
Tegenover dat kunstpaleis staan de zeecontainers torenhoog opgestapeld in de haven. Geen probleem, vindt stadsgids John Anonsen. ,,Ruik maar eens goed. Wat ruiken jullie? Geld! Hier wordt goed verdiend. En ik kan het weten, ik heb veertig jaar in de scheepvaart gewerkt’’, aldus de 75-jarige Noor.
Die niet nalaat nog te wijzen op oud-schaatskampioen Kees Verkerk, die in de omgeving van het stadje een camping en vakantiehuisjes exploiteert. ,,Kees en Ard waren altijd mijn idolen!’’
Dat de Noren geen moeite hebben met geld verdienen, blijkt tijdens de lunch wanneer er voor een flink glas bier tien euro moet worden afgerekend. ,,De levensstandaard is hier hoog. Dus ook de prijzen’’, had de stadsgids eerder al gewaarschuwd.
Loco-burgemeester Erik Rostoff zegt in het stadhuis dat Kristiansand groot belang hecht aan de nieuwe verbinding met Nederland, die meer is dan een toeristische route. ,,Wij zijn de poort naar Zuid-Noorwegen en jullie verbinden ons met Europa. Jullie hebben ook veel kennis over duurzame energie en die komt hier heel goed van pas.’’
Prijs voor elektriciteit explodeert in Noorwegen
Noorwegen exporteert veel elektriciteit naar ons land, aldus Rostoff. Daar zit wel een keerzijde aan. ,,De prijzen voor elektriciteit exploderen hier. Dat is een enorme uitdaging, net nu we ons autopark aan het elektrificeren zijn.’’
Hij verwacht dat veel Noren de zee oversteken, om in de Eemshaven aan land te gaan. ,,Wij begrijpen elkaar. Veel mensen hier reizen graag, naar Denemarken, Spanje of Zuid-Europa. En straks naar Nederland.’’