700 mensen sliepen in de nacht van dinsdag op woensdag buiten bij aanmeldcentrum Ter Apel FOTO: ANP
Er is groot risico op infectieziekten in Ter Apel, want het is vies, waarschuwt huisarts Barbara Wauben-Czekalska. Zij is werkzaam bij het aanmeldcentrum. Het verbaast haar niet als straks iedereen in ‘Ter Apel’ scabiës (schurft) krijgt.
Ze uit haar ongerustheid in een recent artikel van Ilse Kleijne in het vakblad Medisch Contact. In het artikel vertelt Wauben-Czekalska dat ze nog ‘nooit zoveel antibiotica heeft voorgeschreven’. Paulus Lips is medisch-directeur van de GZA, de organisatie die huisartszorg voor asielzoekers regelt, waarvoor Wauben-Czekalska werkt. ,,De GZA gaat over de huisartsenzorg binnen het asielzoekerscentrum in Ter Apel, en die gaat goed. Buiten is de medische zorg niet geregeld en dat is wel zorgelijk”, zegt Lips. ,,Zeker nu ik net lees dat er 700 mensen buiten hebben geslapen. Maar wat buiten gebeurt, is de verantwoordelijkheid van het COA, niet van ons.”
Scabiës, oftewel schurft. is een infectie van de huid veroorzaakt door een schurftmijt en veroorzaakt jeuk en andere verschijnselen zoals blaasjes, gangetjes, bultjes, roodheid en schilfering,
Hele gezinnen met scabiëswonden
De GZA-huisarts vindt het triest dat het zover is gekomen in Ter Apel. ,,Ik zie hele gezinnen met geïnfecteerde scabiëswonden. Terwijl behandelen niet zomaar gaat in een situatie waarin mensen dicht op elkaar slapen, buiten en geen schone of nieuwe kleren hebben. Er is al eens polio in het riool aangetroffen. Aan corona of apenpokken wil ik niet eens denken”, zegt ze in het artikel in Medisch Contact.
Wauben-Czekalska . De huisarts, zo blijkt uit Medisch Contact, springt deze zomer collega’s bij in Ter Apel waar ze getuige is van de wantoestanden die er al bijna een jaar heersen. Ze vreest dat de ongeregeldheden die bij Ter Apel uitbraken ook voortkomen uit verslavingsproblematiek. De huisarts zegt in het vakblad dat groepen aan anti-epileptica verslaafde jongeren zich aanmelden in Ter Apel, die onttrekkingsverschijnselen krijgen. ,,Dat is een apart probleem.”
Wonden aan voeten, die gaan nog verder infecteren
In het vakblad pleit de huisarts er daarom voor de medische screening voor asielzoekers naar voren te halen in de procedure, zodat iedereen binnen 24 uur na aankomst in Nederland wordt onderzocht. De dokter waarschuwt voor gezondheidsschade die ontstaat doordat mensen al die tijd dat ze wachten om zich als asielzoeker te registreren ook moeten wachten op medische zorg. Dat duurt soms wel drie weken. Sneller screenen heeft volgens Wauben-Czekalska ook als voordeel dat medische hulp geen vertraging oploopt door overplaatsingen naar andere nood- en crisislocaties.
Volgens Wauben-Czekalska hebben de asielzoekers in Ter Apel die medicijnen nodig hebben, niets meer. ,,Hun insuline of andere medicatie is op. Je wilt niet dat mensen een week zonder insuline zitten. Of dat zwangeren geen controle krijgen. Mensen hebben wonden. Veel vluchtelingen hebben lang gelopen, met wonden aan hun voeten of botbreuken. Wonden gaan nog verder infecteren. De warmte draagt er ook aan bij”, valt uit haar mond te lezen in Medisch Contact.
De dokter in Ter Apel beschrijft in Medisch Contact hoe de huisartsenzorg voor asielzoekers onder druk staat door de tekorten aan opvangplaatsen- en gebrek aan personeel bij het COA. Volgens Wauben-Czekalska blijft er weinig anders over dan ‘spoedzorg’. ,,Mensen die spoedzorg nodig hebben, zijn als eerste aan de beurt. Maar de zaken die meer tijd of een lange termijn vergen, bij de groep vluchtelingen die regulier in dit azc verblijft, blijven liggen.” In Medisch Contact haalt de huisarts een voorbeeld aan van een Koerdische vrouw met chronische hepatitis C. Pas later bleek toen de juiste documentatie voorhanden was, wat ze had. Wauben-Czekalska noemt zoiets onwenselijk. Zo worden volgens de huisarts sommige medische zaken uiteindelijk vanzelf spoedzorg.
Een oud-arts, L.H.M. van Willigen, en voorheen directeur van het voormalige Centrum Gezondheidszorg Vluchtelingen uit Amsterdam onderschrijft de zorgen van de huisarts in het aanmeldcentrum in Ter Apel. ,,Goed dat deze collega aan de bel trekt. Ze beschrijft hoe de huidige situatie in Ter Apel niet alleen de individuele gezondheid van de vluchtelingen schaadt, maar ook een bedreiging voor de volksgezondheid vormt.
Om onder meer die reden werd in 1979 het Centrum Gezondheidszorg Vluchtelingen, als onderdeel van het ministerie, ingesteld met als doel om zo spoedig mogelijk na aankomst een eerste medische opvang van vluchtelingen te verrichten. Hiermee kunnen ook tijdig de medische gevolgen van ernstige schokkende ervaringen voor en/of tijdens de vlucht worden gesignaleerd, waarmee ernstig psychisch leed kan worden voorkomen dan wel gereduceerd.
Door de huidige inhumane situatie in Ter Apel zullen niet alleen de ‘gewone’ medische aandoeningen, zoals diabetes, epilepsie en infecties verergeren, maar ook de traumatische spanningen cumuleren, waardoor uiteindelijk een beroep op de somatische specialistische en/of geestelijke gezondheidszorg zal moeten worden gedaan. Kinderartsen hebben al eerder aan de alarmbel getrokken, hopelijk volgt de KNMG.”