Over twee jaar hebben we weer verkiezingen want dit gaat nooit lang goed | Oh oh Den Haag

Het wordt een heidens karwei na woensdag een nieuw kabinet te formeren en over een jaar of twee hebben we weer verkiezingen, als het niet al eerder is. De spindoctors en oud-Kamerleden in Haagse wandelgangen hebben het al lang gezien.

Het zal ook ingegeven zijn door een stukje chagrijn onder mensen die nog maar kort geleden dicht tegen de macht aan schurkten. CDA’ers en D66’ers die moeilijk kunnen verkroppen dat hun partij zulke klappen krijgt, ook al doen Henri Bontenbal en Rob Jetten nog zo knap hun best.

Het volk wil een kabinet over rechts, als je de peilingen moet geloven. Geert Wilders ziet dat wel zitten en heeft zijn meest onhaalbare standpunten over de islam al in de koelkast gezet. Caroline van der Plas kan niet wachten met hem in het schuitje te gaan en niemand kan om haar heen met haar zestien zetels in de Eerste Kamer.

Pieter Omtzigt wil liever een minderheidskabinet met VVD en BBB dan regeren met de PVV. Maar een minderheidskabinet wordt niks in Nederland, klinkt het onder de politieke duiders.

Voor een minderheidskabinet heb je een zeer gedisciplineerde Tweede Kamer nodig. Parlementariërs die zich verantwoordelijk opstellen en niet bij het eerste het beste kabinetsplan dat ze niet zien zitten met moties van wantrouwen gaan strooien. Zulke terughoudendheid zijn we al jaren niet meer gewend in Nederland.

Het kan ook nog over links maar dat is ook vragen om moeilijkheden. GroenLinks-PvdA wil zó graag in de regering, die gaan alles weggeven voor het pluche. Dat gaat de achterban uiteindelijk niet pikken.

Hun hoop was gericht op Frans Timmermans als premier. Dat zou de eerste keer misschien niet genoeg linkse punten opleveren maar wel de premiersbonus, en Timmermans kan daarna zo nog tien jaar mee.

Maar de grootste worden zit er voor Timmermans hoogstwaarschijnlijk niet in. Jesse Klaver wil nu eindelijk wel eens minister worden en er staat nog een rijtje GroenLinks-PvdA’ers te trappelen. Dus de rest wil maar wat graag in het kabinet. Hoe lang zal Timmermans dan genoeg hebben aan het fractievoorzitterschap? Nooit lang, voorspellen de cynici, en dan vecht ‘verenigd’ links elkaar zo weer de tent uit.

Regeren met BBB en NSC wordt sowieso heikel. Caroline van der Plas houdt haar kikkers tot nu toe netjes in de kruiwagen maar hoe lang blijft dat goed gaan met Mona Keijzer? De verschillen tussen Caroline en haar nieuwe fractiegenoten, de overstappers van JA21 en PVV, zijn ook nog aanzienlijk als het over vluchtelingen, abortus en transgenders gaat. Ze mogen in de Tweede Kamer vrij stemmen naar hun geweten maar hoe moet dat straks in een kabinet?

Maar de grootste onzekere factor is natuurlijk Nieuw Sociaal Contract. Hoe Omtzigt ook zijn best heeft gedaan betrouwbare, gematigde mensen bij elkaar te halen, het blijft een experiment. Omtzigt zelf is al niet de meest stabiele factor en heeft nog nooit iets laten zien als bestuurder, maar hij kan verrassen.

Maar de kandidaten van NSC die tijdens de vele kleinere verkiezingsdebatten over zaken als landbouw, gezondheidszorg of klimaat het woord voerden, maakten niet een al te degelijke indruk. Inhoudelijk vast deskundig maar hier en daar deden ze onhandige politieke uitspraken. Ze vielen ook wat in het niet tussen ervaren Tweede Kamerleden qua welbespraaktheid. Politiek is toch ook een vak.

Dilan Yeşilgöz zou wel de eerste vrouwelijke premier kunnen worden en dat is voor een deel van het publiek toch nog iets om blij van te worden. De VVD bleef het maar goed doen deze campagne. De verhalen over armoede en slechte bestaanszekerheid speelden uiteindelijk nauwelijks een rol in de debatten. En over de afhandeling van de Groninger gaswinning is het ook vrijwel niet gegaan. Het bleef bij de kreet dat de toeslagenaffaire en ‘Groningen’ nooit meer moeten gebeuren, maar hoe dat ook alweer precies zat en wie daarvoor verantwoordelijk was?

Het lijkt erop dat we het liever vergeten. Er zijn immers ook veel Nederlanders die het best goed hebben, in een van de rijkste landen ter wereld. Dat willen ze het liefst zo houden.