Opmerkelijke uitkomst van overleg tussen parkexploitanten en omwonenden: Nader onderzoek naar 'gekmakende bromtonen' van windmolenpark N33

Dit is de uitkomst van overleg tussen de bewoners van de omliggende dorpen, zoals Meeden en Veendam, en de parkexploitanten RWE en Eurus Energy en de bouwer van de gewraakte windmolens, Siemens.

De uitkomst is opmerkelijk, omdat de dorpelingen al bijna twee jaar de klachten bijhouden. De exploitanten willen nog specifiekere data van de klagers ontvangen. De dorpelingen voelen zich met een kluitje in het riet gestuurd door de exploitanten.

Het overleg vond begin juli plaats in Den Haag, onder voorzitterschap van Jesse Klaver, de GroenLinks-fractievoorzitter in de Tweede Kamer. Klaver had het initiatief genomen om te komen tot een oplossing voor het laag frequente geluid dat de bewoners ’s nachts uit hun slaap houdt.

Dorpelingen hebben 631 klachten verzameld sinds de ingebruikname van de windmolens. De eerste klachten dateren van oktober 2020. De klagers spreken over een ‘gekmakend geluid’ dat tot slapeloosheid, gezondheidsklachten en spanningen leidt.

Windpark N33 telt 35 windturbines, van het type Siemens Gamesa DD-130, met een ashoogte van 135 meter. De wieken reiken tot bijna 200 meter hoog. De meeste staan bij Meeden: 27 stuks. Bij Wildervank en Veendam staan er acht, op twee locaties. De jaarlijkse opbrengst is 500 GWh; dat staat gelijk aan het jaarlijkse verbruik van circa 140.000 huishoudens. Windpark N33 levert een zesde van de doelstelling van de provincie Groningen voor ‘wind op land’: groene energie door windmolens.

 

De exploitanten zeggen dat aanpassingen de afgelopen maanden aan de molens, zoals ‘software-updates’, de problemen voor een groot gedeelte al hebben verholpen. Maar in de klachtenregistratie van de dorpelingen dateren de laatste klachten van ná die aanpassingen.

De afgelopen dagen zijn daar weer meldingen bijgekomen: ‘De welbekende mechanische bromtonen op dit moment en al enige tijd gaande’ (3 juli), ‘Sinds gisteren weer ernstige geluidsoverlast. We krijgen ’s nachts vrijwel geen slaap! Wanneer wordt er eens daadwerkelijk wat aan gedaan? Hier ontstaan ernstige gezondheidsklachten door! Tot nu is er niks aan gedaan, dan loze beloften!’ (7 juli), ‘De bromtoon is momenteel weer niet te harden’ (8 juli)

Jesse Klaver was uitgenodigd door dorpsbewoner Siep van der Velde, die Klaver en premier Mark Rutte maart vorig jaar ontmoette tijdens een televisiedebat bij de EO. Tegen beiden had de plaatselijke ondernemer gezegd: ‘Ik kan het je niet in een minuutje uitleggen hoe erg dat lage bromgeluid is van die windmolens, wil je eens langskomen?’ Beiden stemden in. Klaver hield woord; dinsdagavond 31 mei liet hij zich informeren in het dorpshuis door de bewoners, die hoorndol zeggen te worden van het geluid. Een maand later volgde een tweede bijeenkomst, in Den Haag, met de bouwer en parkexploitanten.

 

Een woordvoerder van windmolenbouwer Siemens Gamesa wil ‘geen uitspraken over de bijeenkomst met de pers delen’. Hij verwijst naar de exploitanten van het windpark: Eurus en RWE.

Adriaan van der Maarel - die reageert namens beide exploitanten - zegt dat tijdens het ‘goede gesprek’ in Den Haag is afgesproken dat er nader onderzoek wordt gedaan naar het bromgeluid. ,,De groep omwonenden is gevraagd heel specifiek te registreren op welk moment er wel en geen overlast is. Siemens zal deze meldingen naast de gegevens van de dichtstbijzijnde windturbine leggen om te kijken of daar nog verbeteringen mogelijk zijn.”

De bewoners willen dat de exploitanten de molens ‘s nachts uitzetten, in afwachting van een oplossing. Onmogelijk, zegt de woordvoerder: ,,Om goede metingen te kunnen doen is het van belang om op alle momenten van de dag en bij verschillende weertypen te kunnen meten. Daarnaast leveren de turbines een bijdrage aan duurzame energievoorziening in Nederland.”

Volgens Van der Maarel wordt er hard gewerkt aan een oplossing: . ,,Dankzij de inzet van onder meer een klachtenapp en met name de feedback van bewoners, is de oorzaak opgespoord en is men bezig het probleem te verhelpen. Het normale windturbinegeluid blijft bestaan.”

Hij kent geen andere velden, die dezelfde ellende geven: ,,Hier is sprake van een geluid dat normaliter niet hoorbaar zou moeten zijn bij windturbines die ‘normaal’ in bedrijf zijn.”

De woordvoerder zegt dat RWE direct in actie is gekomen na de eerste signalen van omwonenden: ,,Meer dan vijfhonderd adressen binnen twee kilometer van het windpark zijn uitgenodigd, waarvan er 98 op enig moment hebben meegedaan aan het geven van feedback via een speciale app. Deze app is ingezet om erachter te komen wanneer, op welk tijdstip en met welke windsnelheid- en richting bewoners hinder ondervonden van het specifieke geluid. Metingen zijn gedaan op 200 meter afstand van de turbines in het veld, bij verschillende windomstandigheden. Bij een van de turbines is een jaar lang continu 24 uur per dag geluid gemeten.”

 

,,Omdat bleek dat de hinder met name ’s nachts werd ervaren, is vorig jaar in maart ’s nachts een noise mode ingeschakeld. De stand van de bladen van de windturbines is dan anders. En het vermogen en de geluidproductie gaan naar beneden. In de tussentijd kon worden uitgezocht wat er aan de hand zou kunnen zijn. Na de software-updates was dit niet meer nodig. Siemens heeft de laatste verbeteringen afgelopen mei uitgevoerd aan windturbines van Eurus binnen Windpark Vermeer.”

Zaterdag in de weekendbijlage van Dagblad van het Noorden en op dvhn.nl: Het Geluid – Hoe windturbines Meeden tot wanhoop drijven