Meld Misdaad Anoniem nieuw instrument in strijd tegen ondermijning Groningen. Ogen en oren in de wijk nodig voor aanpak van criminaliteit

Het landelijke meldpunt speelt tips over criminaliteit in Groningen voortaan ook rechtstreeks door aan de gemeente. Bestuursrechtelijk is steeds meer mogelijk in de strijd tegen criminelen die voor hun illegale activiteiten gebruik maken van legale bedrijven en diensten.

Als een gemeente niet aangesloten is, dan wordt anonieme informatie alleen gedeeld met opsporingsdiensten als politie en justitie. Gemeenten werken samen met politie en justitie bij de aanpak van ondermijning, maar de belangen kunnen daarbij uiteenlopen. Een gemeente kan bijvoorbeeld besluiten een woning vanwege drugsdelicten te sluiten, maar daarmee kan een strafrechtelijk onderzoek om zeep worden geholpen.

Dergelijke dilemma’s spelen wekelijks in Groningen volgens burgemeester Koen Schuiling. ,,Kies je voor het strafrechtelijke traject en wil je een hele organisatie tot aan de wortel aanpakken? Of neem je snellere maatregelen, zoals een woning op slot doen, waarmee de rust terugkeert in de wijk? Maar dan maak je het strafrechtelijk onderzoek kapot.’’

De oren en ogen van bewoners zijn onmisbaar in de strijd tegen criminaliteit als hennepteelt en drugslabs, prostitutie, brandstichting, mensenhandel en overvallen. Schuiling verwijst naar Oude Pekela, waar vorige week na een brand met explosies een drugslab werd ontdekt. ,,Het was wel handig geweest als iemand had gemeld dat daar vreemde types rondliepen. Dan hadden we die brand niet gehad.’’

De burgemeester noemt ook de illegale huisvesting van arbeidsmigranten in veel te kleine en onveilige kamers. ,,Hoe gebrekkig een tip ook, we kunnen er vast wel wat mee.’’

Volgens Marc Janssen van Meld Misdaad Anoniem – kortweg M. – zit de kracht in de samenwerking. ,,De politie mag op basis van één tip niet zomaar ergens een inval doen omdat er een hennepkwekerij zou zijn. Daar moeten eerst aanwijzingen voor worden gevonden. Onderzoek door de gemeente kan daarbij helpen. Samenwerking is belangrijk.’’

In Noord-Nederland lopen gemeenten achter wat betreft de samenwerking met M. In de provincie Groningen gingen Veendam, Oldambt, Stadskanaal en Westerwolde de gemeente Groningen voor. In Drenthe is alleen Coevorden aangesloten.

Onlangs bleek uit het rapport ‘Groningse praktijken’ dat de gemeente veel te weinig doet om ondermijnende criminaliteit te bestrijden. Vooral drugscriminelen en huisjesmelkers ondervinden weinig hinder van toezicht, controle en handhaving door de gemeente. In deze circuits raken de onderwereld en bovenwereld met elkaar verweven, waardoor normen vervagen, met schadelijke effecten voor de leefbaarheid in de wijken.

Drugscriminelen verdienen zo veel geld dat ze onaantastbaar worden. Met name kansloze jongeren zien misdaad als een kans om geld te verdienen en zo worden armere wijken moeiteloos ingekapseld in criminele netwerken. Criminelen investeren in vastgoed om hun drugsgeld wit te wassen. Ook Groningen kampt met de ontwrichtende invloed van louche huisjesmelkers, concluderen de onderzoekers.

Groningen hoopt in de komende begroting meer geld (en dus personeel) uit te trekken voor de aanpak. Daarnaast gaan de Groninger gemeenten intensiever samenwerken op dit vlak.

Meld Misdaad Anoniem is opgericht om de drempel tot het geven van tips te verlagen. Marc Janssen: ,,Wij zijn er voor mensen die iets niet in het openbaar durven of willen aankaarten. Uit angst voor represailles voor zichzelf of hun naasten. Ze durven niet naar de politie te stappen. Wij waarborgen hun anonimiteit.’’

M. wordt ook veel gebruikt om meldingen te doen over mensen uit eigen kring, van de sportclub of werk of school. Snitchen, zoals klikken of verraden tegenwoordig heet, maakt impopulair, zeker onder jongeren. ,,Mensen bellen ons omdat ze zich zorgen maken. Ze willen een veilige wijk, werk-, of schoolomgeving. De politie informeren is verreweg de beste optie. Maar als je dat niet durft kun je naar M.’’

Informatie over zware delicten als moord en doodslag gaat in eerste instantie naar alleen de politie. ,,Daar horen dergelijke onderzoeken thuis.’’