Stikstofminister Christianne van der Wal heeft bij lange na niet genoeg geld voor de natuur- en klimaatplannen van alle provincies: woensdag bekijkt ze in Groningen met het provinciebestuur of het goedkoper kan en moet. Foto: ANP
Als Den Haag vasthoudt aan de natuur- en klimaatdoelen dan moet de regering ruimer over de brug komen. Dat is woensdag de boodschap voor stikstofminister Christianne van der Wal tijdens een werkbezoek aan de provincie Groningen.
Alle provincies hebben voor de zomer uitgewerkte plannen gepresenteerd over de vraag hoe zij voor 2030 de landelijk doelen op het gebied van stikstof, natuur, water en klimaat denken te halen. Groningen becijfert de kosten op 3 miljard en alle provincies bij elkaar komen uit op een totale investering van 58 miljard.
Tot dusver biedt Den Haag echter niet meer dan 24,3 miljard. Minister Van der Wal trapte daarom twee weken geleden op de rem. Zij maant de provincies om hun plannen fors bij te stellen. Wat er nu aan wensen op tafel ligt, is volgens haar ‘onrealistisch’. De nu nog beschikbare 24 miljard wordt volgens haar ,,eerder naar beneden dan naar boven bijgesteld vanwege de financiële situatie van ons land.”
Minder ambitie? ‘Dan had de minister ons een andere opdracht moeten geven’
BBB-landbouwgedeputeerde Henk Emmens gaat echter niet bij voorbaat door de bocht voor de Haagse roep om zuinigheid. ,,We kunnen de ambities wel bijstellen, maar dan had de minister ons een andere opdracht moeten geven’’, zegt de Groningse provinciebestuurder.
Hij is ontstemd over de gang van zaken rond het Nationaal Programma Transitie Landelijk Gebied, dat is opgezet om de natuur- en klimaatdoelen te halen. ,,Ons is gevraagd een plan te maken voor een zeer ingrijpende transitie, dat maken we dan en dan blijkt in een keer de ambitie te hoog. Dat vind ik een verkeerde volgorde van zaken.’’
Ondanks de kritische houding van zijn partij ten aanzien van vooral het stikstofbeleid, is Emmens er geen voorstander van om al meteen een tandje lager te schakelen. ,,De ambitie uit ons eerste plan van aanpak, staat nog steeds. Als de minister wil dat het anders moet dan zullen we een ander plan moeten maken - óf er moet meer geld bij.’’
De BBB-gedeputeerde maakt er geen geheim van dat dat laatste zijn voorkeur heeft. Toch wil hij het woensdag ook met Van der Wal hebben over alternatieve scenario’s. Zo kan er mogelijk nog geschoven worden met maatregelen: eerst de focus en het geld op de delen van de provincie waar de problemen het grootst zijn, en uitstel voor minder urgente maatregelen of regio’s.
,,We moeten het hebben over de vraag welke prioritering we daarin aanbrengen’’, stelt Emmens. ,,Het is een uitgebreide transitie die we door moeten maken, daar kun je wellicht nog accenten in aanbrengen.’’
Zonder extra Haagse miljarden kunnen de provincies niet echt vooruit. ,,Dan kunnen we natuurlijk nog wel door met de planuitwerking, maar wordt het lastig zodra de schop in de grond moet.’’
‘Zonder extra geld blijft transitie steken in opknappen van ‘postzegeltjes’ natuur’
Groningen kan dan volgens Emmens hooguit delen van zijn transitieplan realiseren die vallen binnen de bestaande natuurafspraken. ,,Maar dan blijft het wel bij ‘postzegeltjes’ natuur die je aanpakt. Terwijl het bij deze transitie juist om de samenhang en het grotere geheel draait.’’
Wat de Groningse landbouwgedeputeerde in ieder geval wil vermijden, is dat het prille proces stilvalt tot na de verkiezingen. Zolang kunnen natuur en klimaat in zijn ogen niet wachten en dus verlangt Emmens nu helderheid van het demissionaire kabinet.
,,Het is een enorme opgave waar we voor staan, en we zijn nu eindelijk met elkaar in gesprek in de deelgebieden in onze provincie.’’ In zeven regio’s zit het provinciebestuur sinds dit voorjaar rond de tafel met natuur-, landbouw- en maatschappelijke organisaties om gerichte plannen te smeken.
‘Eindelijk in gesprek met natuur en landbouw, laten we dat alsjeblieft voortzetten’
,,Daar ben ik heel blij mee, dus laten we die gesprekken alsjeblieft voortzetten’’, geeft de gedeputeerde de minister alvast een schot voor de boeg. ,,Maar dan wel met een goede agenda en een goede duidelijke boodschap: wat kan wel en wat kan niet?’’
