Een gedupeerde naast een enorme scheur in haar woning. Foto: Archief DVHN/Peter Wassing
Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) keerde vorig jaar 309,6 miljoen euro schadevergoeding uit. Dat is minder dan voorgaande jaren. De uitvoeringskosten waren in verhouding juist hoger, blijkt uit het jaarverslag.
In 2022 keerde het IMG nog 362,6 miljoen euro uit, in 2021 zelfs 605,8 miljoen euro. Het totaal aan immateriële schadevergoeding oftewel smartengeld dat het instituut vorig jaar uitkeerde nam wel fors toe: het verdubbelde bijna van 55,8 miljoen euro in 2022 naar 100,6 miljoen euro in 2023. Vorig jaar vroegen meer mensen smartengeld aan dan in voorgaande jaren.
Tegenover de 309,6 miljoen euro aan vergoedingen staat een bedrag van 240,3 miljoen euro aan uitvoeringskosten. Dat komt erop neer dat het IMG in 2023 voor elke euro aan uitgekeerde schadevergoeding 78 eurocent aan kosten maakten. Dat is meer dan de 62 cent in 2022.
Hogere uitvoeringskosten door nieuw beleid
Die relatieve stijging in uitvoeringskosten komt enerzijds doordat vorig jaar ruim 11.000 bewoners op de pauzeknop drukten van hun vergoedingsaanvraag, in afwachting van gunstiger beleid. Na het rapport van de parlementaire enquêtecommissie en de daarop volgende kabinetsreactie, kwam het IMG met een maatregelenpakket met aangepaste en nieuwe schaderegelingen.
,,Het was echt een uitzonderlijk jaar, er is veel veranderd’’, zegt algemeen directeur Olivier de Bruijne. ,,We namen voor deze 11.000 bewoners geen besluiten over hun dossier en keerden dus minder vergoedingen uit dan we normaal gesproken zouden hebben gedaan. Tegelijkertijd maakten we wel kosten, zoals een deskundige langs sturen voor een schadeopname. Het kostenplaatje is niet representatief.’’
Het IMG kreeg vorig jaar forse kritiek van de parlementaire enquêtecommissie en moest voortaan ‘milder, menselijker en makkelijker’ te werk gaan. ,,Wij zijn het daarmee eens en vinden menselijker te werk gaan een goed idee, maar hebben daarom veel in de organisatie moeten veranderen. Daardoor zijn die uitvoeringskosten eenmalig omhoog gegaan.’’
Minder brieven, meer bezoeken
Anderzijds maakte het IMG ook veel investeringskosten om het nieuwe beleid door te voeren. Zo zet het IMG sinds vorig jaar meer werknemers in om het contact met gedupeerde Groningers en Drenten te verbeteren. ,,We willen vaker en persoonlijker contact met bewoners. Minder met brieven, meer met telefoontjes en bezoeken’’, zegt De Bruijne. ,,Dat vergt natuurlijk investeringen.’’
Het IMG investeerde zo’n 5 miljoen euro in het uitdenken, uitwerken en uitvoeren van nieuwe maatregelen. Door inflatie stegen de personeelskosten bovendien met 15 miljoen euro. In totaal was het IMG volgens de algemeen directeur ‘tientallen miljoenen’ kwijt aan investeringen in 2023. ,,Dat is aanzienlijk meer dan het jaar ervoor. Elke beleidswijziging kost geld.’’
‘Het is afwachten hoe de burger kiest’
Omdat het IMG in 2024 doorgaat met het doorvoeren van nieuw beleid, verwacht het schadeloket ook voor het komend boekjaar geen representatieve cijfers. Het IMG verwacht desondanks meer geld uit te keren dan in 2023 en in verhouding minder uitvoeringskosten te maken.
,,Maar ook dat is niet per se representatief. Het is even afwachten hoe de burger straks gaat kiezen binnen ons nieuwe schadebeleid’’, zegt De Bruijne. De burger kan tegenwoordig kiezen voor maatwerk, een standaard geldbedrag of schadeherstel. Bij maatwerk komen meer kosten kijken dan bij een standaardbedrag.
‘Blij dat we meer perspectief kunnen bieden’
Het effect van de nieuwe maatregelen op de toegekende bedragen en de uitvoeringskosten wordt volgens De Bruijne daardoor pas in latere jaren duidelijk. ,,Maar we zijn blij dat we in ieder geval meer perspectief kunnen bieden dan in het verleden.’’
Sinds de oprichting van TCMG, de voorganger van het IMG, ontving het schadeloket rond de 392 duizend schademeldingen en aanvragen voor vergoeding. Daarvan handelde het instituut er inmiddels bijna 374 duizend af. In totaal keerde het IMG bijna 2 miljard euro aan schadevergoeding uit.