Hoeveel asielzoekers vangt het COA op in jouw buurt? Dit zijn alle opvangplaatsen in Drenthe, Groningen en de rest van het land
Maaike Borst, Rutger van der Meij, Mannus van der Laan, Michel BrandsmaGroningen
Februari 2015: De eerste asielzoekers komen aan bij de Grittenborgh in Hoogeveen. Foto: Gerrit Boer
Vangt het Noorden écht meer asielzoekers op dan de rest van het land?
Noordelijke bestuurders dragen dat beeld graag uit, maar het klopt slechts ten dele. Dagblad van het Noorden dook in de cijfers en ontdekte dat Groningen, Friesland en Drenthe de afgelopen tien jaar in absolute zin niet per se meer asielzoekers opvingen dan de meeste andere provincies.
Drenthe en Friesland zijn middenmoters
Groningen scoort hoog, maar dat komt vooral door het aanmeldcentrum en azc in Ter Apel. Haal je Ter Apel uit de cijfers, dan zakt Groningen naar de staart van de ranglijst. En de provincies Drenthe en Friesland? Dat zijn middenmoters. Provincies als Gelderland en Noord-Brabant doen het een stuk beter.
Afgezet tegen het aantal inwoners is het Noorden wél koploper
Maar ja, het Noorden is dan ook dunbevolkt. Zet je het aantal opvangplekken af tegen het aantal inwoners, dan ontstaat een heel ander beeld. Dan voeren Groningen, Drenthe en Friesland plotseling de ranglijst aan, samen met Flevoland. Ter illustratie: per tienduizend inwoners heeft Drenthe de afgelopen tien jaar ruim zes keer meer asielzoekers opgevangen dan de provincie Noord-Holland.
Die verhouding tot het aantal inwoners is belangrijk, want ook de nieuwe Spreidingswet gaat daar vanuit. Staatssecretaris Eric van der Burg van asielzaken heeft een wet in voorbereiding die gemeenten verplicht om asielzoekers op te vangen naar rato van hun inwoneraantallen.
De staatssecretaris acht de nieuwe wet noodzakelijk, omdat meer dan de helft van de gemeenten in ons land helemaal geen asielzoekers opvangt. Hij wil hen dwingen om alsnog mee te doen en zo de pijn eerlijk te spreiden over alle gemeenten.
Maar zijn die gemeenten zonder asielopvang echt niet bereid om te helpen? Dat valt nog te bezien, zo leert een rondgang langs de acht gemeenten in het Noorden die de afgelopen tien jaar geen asielzoekers hebben opgevangen.
Het is geen kwestie van onwil, beklemtonen de betrokken burgemeesters. Zij wijzen naar het COA en plaatsen grote vraagtekens bij de wijze waarop deze dienst opereert. Eén burgemeester noemt het COA zelfs een onbetrouwbare partner.
De cijfers over het aantal opvangplaatsen komen van het COA. Volgens die cijfers heeft het COA in de periode van 1 januari 2012 tot en met 1 september 2022 gemiddeld 29 duizend opvangplaatsen per jaar aangeboden in de azc’s en de noodopvang.
De aantallen variëren per jaar. Op 1 oktober van dit jaar waren er ruim 48 duizend bedden beschikbaar. De opvang van Afghaanse evacués op defensielocaties ontbreekt in de cijfers van het COA, evenals als de gemeentelijke opvang van Oekraïense vluchtelingen.
Crisisnoodopvang is in dit artikel buiten beschouwing gelaten. Het gaat om relatief kleine aantallen en de gemeenten bieden deze opvang pas aan sinds juni van dit jaar (met uitzondering van de eenmalige crisisnoodopvang in Rijswijk in 2016).
De verantwoordelijkheid voor de aangeleverde cijfers ligt bij het COA. De verantwoordelijkheid voor de cijferbewerking ligt bij de redactie van DVHN/LC.
