Dankzij een nieuwe ondergrondse warmteopslag kan Groningen zijn noordwestelijke stadsdelen straks merendeels zonder gas verwarmen. Aan een warmtenet wordt al druk gewerkt (hier in Paddepoel): nutsbedrijf WarmteStad verwacht dit jaar 5600 gebouwen aan te kunnen sluiten. Foto: Archief DvhN
Groningen krijgt een enorme ondergrondse opslag voor zonnewarmte en restwarmte van datacenters. Daaruit kunnen vanaf najaar 2022 in totaal nog eens 1500 woningen in de stad worden verwarmd met warm water.
De gemeente en provincie Groningen steken samen 4 miljoen euro in dit initiatief van WarmteStad, het nutsbedrijf dat op termijn 10.000 adressen aan de noordwestkant van de stad moet voorzien van duurzame warmte. Het geld komt uit het Nationaal Programma Groningen.
Warm koelwater op 175 meter diepte opgeslagen voor koude tijden
Voor de warmte-opslag haakt WarmteStad aan bij het zonnepark dat de bedrijven Solarfields en K3Delta samen realiseren op een voormalige slibdepot bij Dorkwerd, pal ten noorden van de stad. Daar wordt komend jaar een put van 175 meter diep geboord.
Op die diepte kan vanaf eind 2022 in totaal 230.000 kubieke meter warm water worden opgeslagen uit zowel het zonnepark als het datacenter van Bytesnet op het aangrenzende Zernike Science. Dankzij een isolerende kleilaag blijft het in de zomer op temperatuur en kan het bij kouder weer worden opgepompt en doorgesluisd naar de noordwestelijke stadswijken.
Grootste zonnewarmteproject van het land, derde ter wereld
Volgens WarmteStad-directeur Dick Takkebos gaat het om het grootste zonnewarmte- ofwel zonnethermie-project van Nederland en het op twee na grootste ter wereld. Wat het Groningse initiatief volgens hem echter vooral uniek maakt, is de combinatie van warmtestromen die er kunnen worden opgeslagen. Naast zonne- en restwarmte kan er in de toekomst mogelijk ook warm oppervlaktewater uit bijvoorbeeld het Van Starkenborghkanaal in worden bewaard.
Takkebos is verguld met de toegezegde 4 miljoen uit het Nationaal Programma Groningen, waarin in totaal 1,15 miljard euro beschikbaar is om de provincie nieuw (economisch) toekomstperspectief te geven als de gaswinning straks definitief stopt. Met die subsidie is de financiering van het in totaal 10 miljoen kostende initiatief rond. De rest verwacht WarmteStad te bekostigen uit de verkoop van warmte aan huishoudens en bedrijven.
‘Stad zet opnieuw forse stap naar gasloze toekomst’
Met deze investering zet Groningen opnieuw een forse stap naar een gasloze toekomst, zegt wethouder Philip Broeksma. De stad wil in 2035 CO2-neutraal zijn en zet daarom vol in op duurzame alternatieven voor vervuilende fossiele energiebronnen. Te beginnen in de noordwestelijke wijken: in Paddepoel, Selwerd, Vinkhuizen en Kostverloren worden de komende jaren ruim 10.000 gebouwen aangesloten op het warmtenet dat nu wordt gerealiseerd.
Een groot pluspunt van de nieuwe opslag is volgens Broeksma dat die genoeg warmte kan leveren om het doel voor 2035 te halen zónder energieproductie uit biomassa. Dat is politiek zwaar omstreden in de gemeenteraad omdat er niet alleen afval(hout) voor wordt gebruikt, maar ook bos uit andere delen van de wereld.
Ook Hoogezand en Delfzijl werken aan hergebruik warm industriewater
De ‘warmtefabriek’ die nu in de stad wordt aangelegd, kan volgens gedeputeerde Nienke Homan ook als voorbeeld dienen voor vergelijkbare initiatieven elders in de provincie. In onder meer Hoogezand wordt al warm koelwater van de plaatselijke industrie hergebruikt om huizen te verwarmen. Ook in de Eemsdelta loopt daarnaar nu een haalbaarheidsstudie. De resultaten worden na de zomer verwacht. Ook de dorpen Wagenborgen en Nieuwolda werken aan een gezamenlijk ‘Nieuwborgen (warmte)net’.
