De 'kraaien' in de omgevallen boom in Groningen zijn roeken. Waarom vlogen de vogels niet weg toen de boom het begaf? 'Ze klemmen zich stevig vast, omdat het zo hard waait'
Het aantal dode roeken als gevolg van het omwaaien van hun slaapboom aan de Helperzoom Groningen-Zuid is opgelopen tot 100. Dierenambulance Groningen verwacht dat er vogels gewond zijn geraakt en weggekropen, maar niet fit genoeg zijn om te overleven.
(Video: Dierenambulance Groningen)
Zondagavond waaide aan de Helperzoom in Groningen-Zuid de slaapboom van een roekenkolonie om. Abusievelijk meldden media dat het zou gaan om zwarte kraaien. De laatsten zijn solitair levende vogels, terwijl de bij wet beschermde roek een kolonievogel is.
Gespecialiseerde vogelopvang
Maandagmorgen zijn de laatste twee gewonde roeken vanuit Groningen overgebracht naar de gespecialiseerde vogelopvang De Fûgelhelling in Urepterp.
Volgens een woordvoerder van Dierenambulance Groningen staat het aantal dode roeken op bijna 100. ,,Van de vogels die hier zondagavond zijn binnengebracht heeft vrijwel niet eentje het overleefd.’’
In 13 jaar bij de Dierenambulance niet meegemaakt
Zwaargewonde vogels zijn ’s avonds nog door een dierenarts afgemaakt.
Voor de medewerkers van de dierenambulance was het opruimen van zoveel dode en gewonde vogels bij één oproep volgens de woordvoerder ‘een traumatische ervaring’. ,,Dit heb ik in 13 jaar bij de Dierenambulance niet meegemaakt.’’
Wat in die koppies omgaat
De vraag waarom de roeken niet wegvlogen op het moment dat hun slaapboom omwaaide, is niet eenvoudig te beantwoorden. Dierenambulance Groningen vermoedt dat de vogels door vallende takken zijn geplet voordat ze konden vluchten. ,,De vogels zullen in paniek geraakt zijn. Je weet niet wat er op zo’n moment in die koppies omgaat.’’
Evenwichtsorgaan uitgeschakeld
Stads-Groninger ecoloog Jan Doevendans noemt twee oorzaken voor het niet vluchten van de roeken op het moment dat de boom omviel. ,,De vogels hebben zich, omdat het zo hard waait, met hun poten al extra stevig vastgeklemd om de takken. Omdat een boom normaliter niet beweegt en nu wel, hebben de roeken hun evenwichtsorgaan als het ware uitgeschakeld om, zeg maar, niet zeeziek te worden.’’
,,Op het moment dat de boom omwaait hebben de vogels dat niet meteen in de gaten; de boom bewoog toch al. Een vallende boom versnelt; vallen begint langzaam en gaat steeds sneller. Op het moment dat roeken beseffen dat het misgaat en hun vluchtinstinct in werking treedt, is het al te laat en komen ze niet meer op tijd tussen de takken vandaan.’’
Wigvormige staart
Doevendans wijst ook op de onmogelijkheid van de vogels om te communiceren. ,,Elk waarschuwingsroepje gaat verloren in het gebulder van de storm. Dat terwijl roeken uitgesproken sociale vogels zijn die op elkaar letten.’’
Een roek meet van snavel- tot staartpunt 47 centimeter. De spanwijdte van de vleugels ligt tussen de 80 centimeter tot één meter. Een roek verschilt van een zwarte kraai door de forse snavel en naakte snavelbasis. Het vliegbeeld van de roek toont de typische wigvormige staart en gevingerde vleugeltoppen.
Sociale kwesties
De roek is een bij wet beschermde vogel die leeft van ongewervelde bodemdieren, zaaigoed, afval en aas. Roekenkolonies kunnen voor overlast zorgen door het slepen met takken en hun ontlasting. Bovendien kennen deze vogels een uitgebreide communicatie. Met hun krassende geluid delen roeken voedsel en sociale kwesties met elkaar.
