Daklozen Iddo (62), Roelof (49) en Farhad (39) uit Groningen zijn eensgezind: 'Dakloos raken kan iedereen overkomen'

Ze schaakte met Farhad uit Iran, ze liep kilometers door de stad met Roelof, ze maakte kennis met Iddo’s kat. En ze wachtte vaak op de drie mannen. Dan kwamen ze veel te laat op hun afspraak of ze kwamen helemaal niet opdagen. Dan stond ze daar, met haar camera en opnameapparatuur in de aanslag.

Documentairemaker Rianne Aalbers (26) neemt het de mannen niet kwalijk. Ruim een jaar had ze contact met de drie daklozen in Groningen en in die maanden heeft ze niet alleen de korte documentaire Van de straat bij elkaar gefilmd – ze is ook anders naar daklozen gaan kijken. Die verandering hoopt ze ook teweeg te brengen bij kijkers van Van de straat.

,,Het zijn mensen die vaak in hun jeugd al van alles hebben meegemaakt. Mede daardoor zijn ze dakloos geraakt. Ze zeggen zelf ook dat het iedereen kan overkomen’’, zegt ze. ,,Ik hoop dat de kijker van mijn documentaire voortaan anders langs de bedelaars in de Folkingestraat loopt, dat ze een mens zien in plaats van een dakloze.’’

Ze volgt in Van de straat 3 van de ruim 700 daklozen die de stad Groningen telt. Iddo van 62 jaar, Roelof van 49 en Farhad van 39. Ze leerde ze kennen door als vrijwilliger aan de slag te gaan in daklozenopvang Open Hof. Onder het koffie schenken, broodjes smeren en praten won ze het vertrouwen van de drie. Ze mocht met Iddo mee naar zijn huis in de Korrewegwijk, ze zag hoe Roelof van een minuscule tent naar een huis verkaste en ze vond het zonder meer knus bij het kampementje van Farhad.

De mannen vertellen haar flarden van hun leven. Over vroeger gaat het, over tegenslag, verslaving, de dood. De wens om te leven blijft fier overeind, ook al is dat soms maanden achtereen in de bosjes, ook al is het in de kou.

,,Het gekke of misschien wel het mooie is dat deze drie mannen oké waren met hun leven. Daar heb ik respect voor’’, zegt Rianne.

Ze deed de opleiding communicatie en multimediadesign op de Hanzehogeschool in Groningen. Tijdens haar stage bij een online videobedrijf kreeg ze de smaak van video’s maken te pakken. Ze ging als videograaf aan de slag en volgde ondertussen de TV Academy waarvoor ze een documentaire maakte over Gabriëlle uit Zuidhorn die kampt met een stressstoornis. ,,Toen ontdekte ik dat verhalen vastleggen me lag.’’

Via kunstschilder Egbert Modderman zag ze brood in een documentaire over daklozen in Groningen. Modderman maakte enkele jaren geleden een portret van een dakloze Pool in Groningen. Toen hij dat schilderij verkocht, gaf hij de opbrengst aan de Open Hof. Die stelde het bedrag beschikbaar aan Rianne om er een documentaire van te maken.

Ze verbaasde zich over het leven dat de drie mannen leidden. De pech die hen achtervolgde, het eeuwige gebruiken, dat een half uur bedelen goed is voor 13 euro. En ze vond de mannen aardig.

Het verbaast haar dat het aantal daklozen hand over hand toeneemt, helemaal onder jongeren van 18 tot 22 jaar. Ze heeft geen idee wat daartegen helpt. ,,Dat probleem is lastig op te lossen, maar voor één persoon kun je het verschil maken.’’

Toen ze haar documentaire Van de straat bijna af had, ging ze op zoek naar Farhad. Hij moest zijn handtekening nog zetten waarmee hij akkoord ging met het verspreiden van zijn beelden en uitspraken. Ze vernam dat hij was overleden: na een overdosis was hij in het ziekenhuis beland en eenmaal terug in zijn kampementje stierf hij. Rianne is naar zijn afscheid gegaan.

Van de straat heeft haar wijzer gemaakt, zegt ze. Door haar kennismaking met Farhad, Iddo en Roelof is ze vrijwilliger geworden in de daklozenopvang. Elke vrijdag. En ondertussen is ze op zoek naar een onderwerp voor een nieuwe documentaire. Even interessant, maar misschien iets luchtiger.