Honderden mensen sliepen wekenlang buiten bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. Foto: ANP
Weer lukte het staatssecretaris Van der Burg deze week niet om de ‘dwangwet’ voor asielopvang in gemeenten door de coalitie te krijgen. Burgemeesters in het Noorden zijn teleurgesteld. Koen Schuiling (VVD), voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen, hekelt de opstelling van de Kamerfractie van zijn eigen partij.
De VVD heeft grote moeite met de wet. De partij is tegen dwang in asielopvang en maakt het de eigen staatssecretaris Eric van der Burg moeilijk in de onderhandelingen over de wet die op 1 januari zou moeten ingaan.
Zonder dwang, stelt de staatssecretaris, is het onmogelijk om het asielvraagstuk op te lossen. Te veel gemeenten weigeren mee te werken aan structurele opvanglocaties. Ook lukt het maar niet om extra aanmeldcentra te openen om Ter Apel te ontlasten, en te zorgen voor speciale opvangplekken voor overlastgevende asielzoekers.
‘VVD-burgemeesters in veiligheidsberaad vinden wel dat dwang nodig is’
,,Uiterst teleurstellend’’, zegt burgemeester Koen Schuiling van Groningen. ,,Wij hebben in het veiligheidsberaad heel duidelijk aangegeven dat deze wet van groot belang is. De aantallen lopen alleen maar op en zonder extra aanmeldcentrum komt alles weer terecht op Ter Apel. Ik maak me grote zorgen.”
Burgemeester Koen Schuiling. Foto: Gemeente Groningen/ Deborah Roffel
Willen de 'weigergemeenten' in het Noorden echt geen asielzoekers opvangen?
De provincies Drenthe, Groningen en Friesland vangen onevenredig veel asielzoekers op. Dat beeld is recent ontstaan in de media.
Maar ondertussen telt ook het Noorden gemeenten die de afgelopen tien jaar helemaal geen asielzoekerscentrum of noodopvang hebben gehad. Willen ze echt niet meewerken of is er meer aan de hand? En vangt het Noorden echt zoveel asielzoekers op?
Dagblad van het Noorden dook in de cijfers, interviewde deskundigen en sprak met de betrokken burgemeesters in de drie noordelijke provincies. Lees zaterdag de uitgebreide reportage op dvhn.nl of in de krant.
Dat de VVD-fractie moeite heeft met dwang begrijpt hij wel. ,,Dat hebben we allemaal. Maar dwang is nodig, want spontaan gaat het niet.” Schuiling vindt het raar dat de Kamerfractie zich steeds beroept op wat ‘de partij’ zou willen. ,,Terwijl er in het veiligheidsberaad heel wat VVD-burgemeesters zitten die het ermee eens zijn dat we dit uiterste middel nodig hebben. Dan luistert de fractie toch teveel naar het populistische sentiment. We moeten de staatssecretaris helpen.”
Uitstel is slecht voor draagvlak
Dit uitstel van het kabinet tast het draagvlak voor asielopvang nog verder aan, verwacht burgemeester Karel Loohuis (PvdA) van Hoogeveen. ,,Wij maken afspraken met onze inwoners en daarbij baseren we ons op het Rijk. We leveren misschien niet allemaal evenveel, maar wel zoveel mogelijk. Het is het Rijk dat steeds de afgesproken data niet nakomt. Het loopt steeds vast in de politieke kanalen. Heel vervelend. Als crisisnoodopvang steeds verlengd moet worden is dat slecht voor het draagvlak.”
Burgemeester Jan Rijpstra (VVD) van de gemeente Smallingerland betreurt het dat de politiek geen knopen doorhakt. ,,De nood is zo hoog en ze schuiven het weer voor zich uit. Ik weet waar de knelpunten liggen van dwang, dat willen we niet in Nederland. Ik ben er ook voorstander van om dingen gewoon met elkaar te regelen, maar dat station is gepasseerd. We zullen iets moeten doen om zeker te zijn dat deze crisis wordt opgelost. De politiek moet hieruit komen. Ze zijn drie weken te laat en de wet is er nog steeds niet. Er moet een tandje bij.”
Hoe dan ook, straks zijn anderen aan de beurt
Dat de VVD-fractie niet wat meer vertrouwen heeft in de eigen staatssecretaris, verbaast burgemeester Henk Jan Bolding (CDA) van Het Hogeland. ,,Die zal heus niet als donderslag bij heldere hemel azc’s vestigen in gemeenten, maar er moet wel wat gebeuren.” Het Hogeland steekt met de opvang van 600 asielzoekers in Zoutkamp de nek uit. ,,We hebben deze voorziening voor zes maanden opgezet omdat in Ter Apel een hele nare situatie was ontstaan. We zijn nu een maand onderweg en ik zie dat het nog niet heel hard loopt. Maar straks zijn hoe dan ook het Rijk en andere gemeenten aan de beurt. Niet Het Hogeland, niet Groningen.”