Alle drie de Tweede Kamerleden denken anders over de rol van het parlement in het Groningen dossier. 'Wij hebben gefaald als Tweede Kamer. Ik heb gefaald'

Daar dachten Liesbeth van Tongeren (GroenLinks), Jan Vos (PvdA) en René Leegte (VVD), die allemaal de gaswinning in Groningen in hun pakket hadden, alle drie anders over.

Van Tongeren, die van 2010 tot en met 2018 in de Tweede Kamer zat, trok al aan het begin van haar verhoor het boetekleed aan. ,,Als parlementaire democratie zijn we de Groningers fundamenteel tekort geschoten. Wij hebben gefaald. Ik heb gefaald.’’

Even later herhaalt Van Tongeren, die een aardbevingsspeld van atelier Van Hulsen uit Zeerijp draagt, dat nogmaals. ,,Ik heb onvoldoende voor elkaar gekregen. Dat zie ik nog steeds als een van mijn grote falen. Het is mij niet gelukt.”

Van Tongeren vertelt dat het haar tot op de dag van vandaag frustreert dat ze een meerderheid in de Kamer had om in de begroting tweehonderdduizend euro te reserveren om Groningers bij te staan om naar de rechter te gaan, maar dat toenmalig VVD-minister Henk Kamp dat tegenhield. ,,Hij heeft vanuit zijn overtuiging gezegd: ik vind dat burgers niet tegen de staat moeten kunnen procederen.” Kamp ondertekent het amendement niet.

Waar Van Tongeren stelde dat de Tweede Kamer faalde, vond Jan Vos dat het parlement een belangrijke en goede rol heeft gespeeld. Vos zat van 2012 tot en met 2017 voor de Partij voor de Arbeid in de Tweede Kamer. Hij zei dat ,,de gaswinning niet omlaag was gegaan zonder het gevormde front door de Tweede Kamer.’’

Het kabinet ging volgens Vos stukje bij beetje overstag in het verlagen van de winning. ,,Ik denk dat de parlementaire democratie daarmee goed werk heeft gedaan.”

Overigens dreigde er eind 2013 wel een kabinetscrisis toen bekend werd dat er in dat jaar bijna 54 miljard kuub was gewonnen in Groningen. ,,Als de inspecteur-generaal zegt: omlaag met de gaswinning en je gaat omhoog, dan doe je het niet goed. Het enige stapje dat je als coalitiepartij dan nog kan zetten is een minister naar huis sturen. Maar dat wilden wij toen niet.”

Als laatste werd dinsdag René Leegte verhoord. Hij zat van 2010 tot en met 2015 voor de VVD in de Tweede Kamer. Leegte zegt dat de Kamer op cruciale momenten door het ministerie van Economische Zaken onvoldoende geïnformeerd is.

Ook was het parlement niet voldoende uitgerust om goed te kunnen controleren. Leegte gaf na jaren eindelijk toe wie hij had gebeld in de trein na een werkbezoek aan Groningen. Aan de telefoon sprak hij over ‘pappen en nathouden’ en een medewerker van Fossielvrij ving dat op. Gesuggereerd werd dat Leegte met fractievoorzitter Halbe Zijlstra of misschien Mark Rutte belde. Het bleek om een VVD-voorlichter te gaan.

Leegte heeft het moeilijk als hij erover vertelt. ,,Doordat de voorlichting vervolgens zei: Leegte heeft spijt, is een beeld neergezet.’’

Hij besloot het woordvoerderschap over Groningen neer te leggen. ,,Dan is de meest moeilijke afweging: gaat dit over jou of gaat dit over de inhoud? Ik vind dat het gaat over de inhoud. Door mij als persoon belangrijker te maken dan de inhoud, doet niet recht aan de onrust in Groningen.’’