Bijna één op de vijf zorgmedewerkers is het afgelopen jaar zelf besmet geraakt met corona. Van hen kampt bijna de helft met langdurige klachten. Dat is meer ’long Covid’ dan buiten de sector, blijkt uit onderzoek dat vandaag wordt gepubliceerd. Mogelijk gaan ze te snel weer aan de slag omdat de werkdruk in de zorg zo hoog is.
Zorgpersoneel piekert massaal over corona, namelijk 81 procent, zo komt naar voren uit een studie van Stichting IZZ. Dat is een collectief met ruim 410.000 leden, medewerkers in ziekenhuizen, verpleging, thuiszorg, gehandicaptenzorg en GGZ.
De studie is uitgevoerd samen met de Universiteit Utrecht en stemt niet vrolijk: zorgen, lichamelijke en geestelijke klachten stapelen zich bij hen op. Toch kloppen ze zelf minder aan bij hulpverleners die hen er bovenop kunnen helpen. Doordat ze zelf minder hulp zoeken, dreigt de komende tijd een situatie waarin nog meer medewerkers uitvallen Dan neemt de druk op de zorg verder toe.
’Personeel maakt geen gebruik van zorg’
„De cijfers zijn zorgelijk”, zegt Anouk ten Arve van IZZ. „Personeel maakt geen gebruik van zorg of stelt dat uit, en dat in een groep die al lange tijd onder hoge werkdruk staat. Dat blijft voorlopig zo, gelet op de inhaalzorg. Het zet medewerkers en hun collega’s nog meer onder druk en gaat ook ten koste van de kwaliteit en beschikbaarheid van zorg in het algemeen.”
Driekwart van de zorgmedewerkers heeft zelf lichamelijke klachten en bijna een op de drie kampt met psychische problemen. „We zien dat zorgmedewerkers snel weer aan het werk willen om de collega’s niet te laten vallen”, zegt Ten Arve. „De veerkracht en bevlogenheid en het voor elkaar klaarstaan bij zorgmedewerkers is enorm. Maar het is ook een valkuil. Er is veel aandacht voor de psychische problemen, maar ik schrok ook van het hoge percentage lichamelijke klachten.”
’Fitte chirurgen die om acht uur naar bed gaan’
Leidinggevenden moeten de gezondheid van medewerkers goed in de gaten houden, stelt Ten Arve. „Als ze deze cijfers serieus nemen en gezond werken prioriteit geven, zie je uitputting, zorggebruik en verzuim afnemen.”
Jaap Bonjer, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, herkent de bevindingen volledig. „Ik hoor veel dat collega’s lang klachten houden”, zegt Bonjer, zelf chirurg in het Amsterdam UMC. „Je hoort dan over heel fitte chirurgen die om acht uur naar bed gaan.”
Snel aan de slag door krapte
Hij ziet ook dat collega’s door de krapte na een besmetting toch snel weer aan de slag gaan. Volgens hem kan niet genoeg benadrukt worden dat de zorg nog steeds zeer sterk onder druk staat. „We gingen de coronacrisis in met 14.000 vacatures en nu zijn het er 75.000. Er ligt nog een behoorlijk aantal Covid-patiënten, waardoor de rek eruit is en we nog steeds patiënten moeten afzeggen. Van de inhaalzorg komt zo weinig terecht.”
Brits onderzoek lijkt te bevestigen dat zorgpersoneel vaker worstelt met langdurige Covid. „De overgrote meerderheid van hen lijkt terughoudend om medisch advies in te winnen of ziekteverlof op te nemen”, schrijven de onderzoekers.