Peter Wennink presenteerde vrijdag zijn plannen om Nederland klaar te stomen voor de toekomst. Foto ANP / Jeroen Jumelet
Een gezonde economie gaat niet zonder een goede volksgezondheid. Daarom verwacht het UMCG een belangrijke bijdrage te leveren aan het versterken van Nederland.
Stephanie Klein Nagelvoort en Wiro Niessen zijn opgetogen. Beide bestuurders van het UMCG hebben een bijdrage geleverd aan het veelbesproken rapport van Peter Wennink, voormalig topman van ASML, waarin hij politiek Den Haag adviseert over hoe Nederland economisch gezond kan blijven en de welvaart kan behouden. Niessen en Klein Nagelvoort denken dat Groningen daaraan een belangrijke bijdrage kan leveren. En dat levert Noord-Nederland ook weer banen op.
Belemmeringen
Er moet nogal wat gebeuren, zegt de commissie Wennink. Nederland moet 151- tot 187 miljard investeren om alle huidige belemmeringen voor groei en welvaart op te lossen. Een van die belemmeringen is de vergrijzing en laat Groningen nou net de kennis in huis hebben om daarbij te helpen.
„Die vergrijzing hoeft niet zo’n probleem te zijn, zolang we maar gezond oud worden”, zegt Niessen. „Want dan kunnen we langer met plezier blijven werken, zijn er minder zorgmedewerkers nodig en maken we minder kosten. Dat maakt ons economisch sterker.”
„Als we zo doorgaan, geven we 20 procent van ons nationale inkomen uit aan de zorg”, vult Klein Nagelvoort aan. „Straks werkt een kwart van de beroepsbevolking in de zorg. En de wat rijkere mensen leven 15 jaar langer in een goede gezondheid dan armere mensen. Dus het welvarende deel van de bevolking krijgt pas rond hun 75ste kwalen die mensen met weinig geld al op hun 60ste krijgen. Daarom is het zo belangrijk dat we meer nadruk leggen op preventie en wat minder op zorg.”
Ziektes voorspellen
Groningen heeft een programma waarmee je nog veel preciezer kunt voorspellen welke groepen ziektes gaan ontwikkelen: Lifelines. Dat bestaat alweer bijna 20 jaar en het verzamelt van maar liefst 167.000 inwoners van Noord-Nederland zeer uiteenlopende gegevens over hun gezondheid, en volgt hen in de loop der jaren. „Dit is uniek in de wereld”, zegt Klein Nagelvoort.
„We hebben hiermee een enorme schat aan data”, vervolgt Niessen. „En dat worden er steeds meer. We kunnen daarmee tot op straatniveau voorspellingen doen over gezondheidsontwikkelingen. Die kennis is ook belangrijk voor nieuwe aandoeningen als het post-covid syndroom, omdat we nu ook gegevens hebben van mensen voordat ze long covid kregen.”
Patronen ontdekken in data
Ook belangrijk is de AI-fabriek die Groningen krijgt. Die maakt het mogelijk om veel gemakkelijker allerlei patronen te ontdekken in de verzamelde data. De commissie Wennink zegt wel dat er op termijn een nog veel grotere AI-fabriek moet komen. Klein Nagelvoort en Niessen verwachten dat ook die megafabriek in Groningen kan komen. „De fabriek zal allerlei bedrijvigheid aantrekken, waardoor er weer groei ontstaat”, zegt Niessen. „Dat zal stap voor stap leiden tot die veel grotere fabriek.”
Terug naar de gezondheidspreventie: ondanks Lifelines en alle preventieve inspanningen, voeren delen van Drenthe en Groningen nog de ranglijstjes aan als het gaat om diabetes type 2 en obesitas. Dokters kunnen de strijd tegen een ongezonde leefstijl niet alleen af, benadrukken Niessen en Klein Nagelvoort. „Mensen hebben geen geld om gezond eten te kopen of om te sporten. Of ze ervaren te veel stress om hun leefstijl te veranderen. Daar moet je dus ook iets aan doen. Maar wij kunnen helpen met informatie hoe je dat bij de verschillende groepen het beste kunt aanpakken.”